Ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων παρουσιάζει την έκθεση Maria Lassnig. Το Μέλλον Επινοείται με Θραύσματα του Παρελθόντος, η οποία διοργανώνεται με την υποστήριξη της Αυστριακής Κυβέρνησης, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Maria Lassnig, από 7 Απριλίου έως 16 Ιουλίου 2017 στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, κτίριο Μεταξουργείου.

Την έκθεση θα εγκαινιάσουν ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης και ο υπουργός Τεχνών και Πολιτισμού, Συντάγματος και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης της Αυστριακής Δημοκρατίας Thomas Drozda, την Παρασκευή 7 Απριλίου στις 16:00.

Η έκθεση, την οποία επιμελείται ο Hans Ulrich Obrist και αποτελεί το τελευταίο εκθεσιακό γεγονός που πρόλαβε να σχεδιάσει η ίδια η Maria Lassnig (1919-2014) προσωπικά μαζί του, εστιάζει σε σημαντικά έργα που φωτίζουν τη σχέση της καλλιτέχνιδας με την αρχαιότητα, τη μυθολογία, το ρόλο της γυναίκας και το ελληνικό τοπίο.

Το ιστορικό μέγεθος της καλλιτέχνιδας Maria Lassnig τονίζεται από τη συγκυρία της συμπόρευσης της έκθεσης με τη documenta 14 και τη θεματική της “Learning from Athens”.

Η Maria Lassnig επισκεπτόταν συχνά την Ελλάδα από τη δεκαετία του ’50 και ζωγραφίζει όλο και πιο συστηματικά έργα που αφορούν στο ρόλο της γυναίκας στην αρχαία μυθολογία και την αγάπη της για το μεσογειακό τοπίο. Η καλλιτέχνης αποφασίζει έτσι να παρουσιάσει την ιδιαίτερη σχέση της με την Ελλάδα στο τέλος της ζωής της όπως παρουσιάζεται σήμερα στην Αθήνα.

Ο τίτλος της έκθεσης προέρχεται από την επί σειρά ετών έμπιστη φίλη της Lassnig και σημαντική αυστριακή συγγραφέα Friederike Mayröcker. Η έκθεση περιλαμβάνει πενήντα περίπου έργα που προέρχονται από το βασικό υποστηρικτή της έκθεσης, Ίδρυμα Maria Lassnig, καθώς και από τρία από τα μεγαλύτερα μουσεία της Αυστρίας, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Ίδρυμα Ludwig (Μumok), το μουσείο Albertina – Συλλογή Essl της Βιέννης και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Johanneum του Γκράτς.

Τα έργα αναδεικνύουν τυπικά χαρακτηριστικά στο έργο της Maria Lassnig: την αυτοπροσωπογραφία και την ευαισθητοποίηση του σώματος που αποτελούν τον κεντρικό του πυρήνα, καθώς και τη ζωγραφική απόδοση του εσωτερικού και εξωτερικού κόσμου, τις απεικονίσεις ζώων και τοπίων.

Σε μια πρωτότυπη επιλογή από το συνολικό έργο της Maria Lassnig, η έκθεση προβάλλει το εξαιρετικό και ιδιαίτερα προσωπικό εικαστικό ιδίωμα της καλλιτέχνιδας, που αντιπαραθέτει την επιστήμη με μια υποκειμενική συναισθηματική ζωή και τα μεσογειακά τοπία με φιγούρες από την αρχαία μυθολογία.

Η Lassnig έχει τιμηθεί διεθνώς από τα μεγαλύτερα μουσεία, Ιδρύματα και διεθνείς διοργανώσεις, όπως η Μπιενάλε της Βενετίας που της απένειμε το 2013 το Χρυστό Λέοντα για τη συνολική προσφορά της. Συμμετείχε στη documenta 7 (1982) και στη documenta 10 (1997) και έργα της βρίσκονται στις μεγαλύτερες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές και μουσεία.

Με την ευκαιρία της έκθεσης εκδίδεται κατάλογος στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα από τον σημαντικό εκδότη τέχνης Walther König της Κολωνίας και περιέχει μελέτες των Hans Ulrich Obrist, Daniela Hammer-Tugendhat, Ingrid Rowland, Elisabeth Schlebrügge, Amy Sillman και Ντένη Ζαχαρόπουλου. Προλογίζουν ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης και ο διευθυντής του Ιδρύματος Maria Lassnig Peter Pakesch. Η ελληνική έκδοση πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Αυστρίας.

Η έκθεση πλαισιώνεται από προβολές του κινηματογραφικού έργου της Lassnig, επιστημονικές διαλέξεις, ξεναγήσεις και παιδαγωγικά προγράμματα, με στόχο να προάγει τη βαθύτερη κατανόηση των εκθεμάτων της και τη διάδοση του έργου της σε ένα ευρύτερο κοινό.

Η υλοποίηση της έκθεσης είναι καρπός συνεργασίας του επιμελητή Hans Ulrich Obrist,
του καλλιτεχνικού διευθυντή της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων Ντένη Ζαχαρόπουλου και του διευθυντή του Ιδρύματος Maria Lassnig, Peter Pakesch.

«Η έκθεση έργων της Maria Lassnig, μιας σπουδαίας και αντισυμβατικής εικαστικής δημιουργού με διεθνές κύρος και ακτινοβολία, τιμά την Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων αλλά και την ιστορική πόλη της Αθήνας. Το Μέλλον Επινοείται με Θραύσματα του Παρελθόντος είναι ο τίτλος, που αφενός θέτει το έργο της δημιουργού στα συμφραζόμενα του καιρού μας, φωτίζοντας την δύσκολη σχέση ανάμεσα στο προβληματικό παρόν και την αγωνία για ένα καλύτερο μέλλον. Και αφετέρου θυμίζει ότι η σπουδαία τέχνη είναι πάντα κοντά στην κοινωνία, στους λαούς, στα προβλήματα και τις ανατροπές, αναδεικνύοντας με τα ερωτήματά της αθέατες πλευρές.»
– Γιώργος Καμίνης, δήμαρχος Αθηναίων

«Με τη Maria Lassnig, η μυθολογία ήταν πάντα εσωτερικοποιημένη, σαν ένα ταξίδι ψυχής. H αέναη επανερμηνεία του μύθου βρίσκεται στον πυρήνα της εργασίας της και αποτελούσε συνεχώς πηγή αναφορών. Χάρη στο ενδιαφέρον του Ντένη Ζαχαρόπουλου, καλλιτεχνικού διευθυντή της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων και την ιδιαίτερη σχέση του με την αυστριακή τέχνη, στάθηκε δυνατό για μας να παρουσιαστεί η διοργάνωση αυτή σε μια ιδανική τοποθεσία. Η Αθήνα, βέβαια, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το παρελθόν, αλλά επίσης, στη σημερινή κατάσταση, και με το παλλόμενο παρόν και με τη σοβαρότητα του ευρωπαϊκού ζητήματος.»
– Peter Pakesch, διευθυντής του Ιδρύματος Maria Lassnig

«Η παρουσία μιας ιστορικής μορφής σαν τη Maria Lassnig, που αγάπησε και αγαπήθηκε από τους νέους και που αυτούς επέλεξε για συναναστροφή της κι όχι τους ισχυρούς και σπουδαίους της εποχής της, δίνει το νόημα και του τίτλου της έκθεσης Το Μέλλον Επινοείται με Θραύσματα του Παρελθόντος. Έτσι, μπορεί και θέτει ίσως η ίδια το έργο της ως θραύσμα από ένα προβληματικό παρελθόν του σύγχρονου κόσμου και συμβάλλει στο να επινοήσουμε το μέλλον πέρα από τα ερείπια, όπως άλλωστε ήταν και η ιδρυτική λογική της ίδιας της Ντοκουμέντα.

Χειρονομία και αποτύπωση, γραφή και εικόνα ως απρόσμενη συνάντηση στο όριο που συνιστά μια θετική αρχή, δείχνουν τον τρόπο που κανείς δεν παίρνει τον εαυτό του στα σοβαρά, που διακωμωδούνται οι αρχαίες και οι σύγχρονες μυθολογίες. Το έργο της είναι μια πρόσκληση να επινοήσουμε όλοι μαζί, μέσα από τα θραύσματα ενός μεγάλου παρελθόντος, που εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό με την κατακερματισμένη πραγματικότητα του σύγχρονου κόσμου, ένα αγέρωχο και τολμηρό μέλλον για τους ανθρώπους όλης της γης, αλλά κυρίως για τη χειραφέτηση του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού και αυτοδιάθεσης του καθενός χωριστά. Αυτή θα ήταν ίσως η μεγαλύτερη αναγνώριση κι ο πιο ουσιαστικός τρόπος να τιμήσουμε τη Maria Lassnig και το αυτοσαρκαζόμενο αλλά τρυφερά ανθρώπινο και βαθιά μαχητικό μάθημα που μπορούμε να αντλήσουμε από το βίο και το έργο της.»
– Ντένης Ζαχαρόπουλος, καλλιτεχνικός διευθυντής Πινακοθήκης δήμου Αθηναίων

«Ο διάλογός μου με τη Maria Lassnig ξεκίνησε το 1993 και οδήγησε σε πάνω από δύο δεκαετίες εντατικής συνεργασίας και στενής φιλίας, στην επιμέλεια της έκδοσης του συνόλου των κειμένων της και την έκθεσή της στη Serpentine Gallery στο Λονδίνο. Ανάμεσα σε τόσα έργα νεότερων καλλιτεχνών όλα αυτά τα χρόνια, η ζωγραφική της Lassnig απέδειξε ότι διαθέτει εξαιρετικά ισχυρή ακτινοβολία, μια ποιότητα που μόνο ενισχύθηκε με τον χρόνο – πράγμα αξιοσημείωτο για καλλιτέχνιδα ενεργή επί πάνω από επτά δεκαετίες. Η Lassnig φιλοτέχνησε πορτραίτα, αυτοπροσωπογραφίες και ημι-παραστατικά αφαιρετικά έργα που, χρησιμοποιώντας τολμηρές φόρμες και έντονα χρώματα, ξεφεύγουν από τη στατικότητα της παραδοσιακής προσωπογραφίας. Για να χαρακτηρίσει το εικαστικό ιδίωμα που επινόησε για να απεικονίσει αόρατες εκφάνσεις της εσώτερης αίσθησης, και το οποίο άνοιξε καινούριους ορίζοντες για τη ζωγραφική, η καλλιτέχνιδα έπλασε τη φράση “πίνακες συνειδητοποίησης μέσω του σώματος”. Στην τελευταία συνάντησή μου με τη Maria Lassnig, συζητήσαμε για μια συνεργασία που έμελλε να γίνει η τελευταία μας, μια έκθεση για τη σχέση της με την ελληνορωμαϊκή μυθολογία. Η Maria συνειδητοποίησε ότι επρόκειτο για ένα εκτενές σώμα: ακουαρέλες με θέμα πλάσματα της μυθολογίας, την αρχαία Ελλάδα και τη ρωμαϊκή αρχαιότητα, που δημιούργησε εμπνεόμενη από τα συχνά ταξίδια της στη Μεσόγειο.

Η ποιήτρια Friederike Mayröcker μας πρότεινε τον τίτλο της έκθεσης, Το Μέλλον Επινοείται με Θραύσματα του Παρελθόντος, που ισχύει και για αυτή την πραγματική ανακάλυψη ετούτων των έργων, που φιλοτεχνήθηκαν τα περισσότερα τη δεκαετία του 1980. Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένος που γίνεται πραγματικότητα η τελευταία μου συνεργασία με τη Maria, καθώς και για το γεγονός ότι τη συνοδεύει ένας κατάλογος με κείμενα των Daniela Hammer-Tugendhat, Peter Pakesch, Ingrid Rowland, Elisabeth Schlebrügge, Amy Sillman και του Ντένη Ζαχαρόπουλου»
– Hans Ulrich Obrist, επιμελητής της έκθεσης

Info:

Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, κτίριο Μεταξουργείου:
Λεωνίδου & Μυλλέρου, Πλ. Αυδή, Αθήνα 10436, τηλ.: 210 5202420
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη: 10:00 – 21:00, Τετάρτη – Σάββατο 10:00 - 19:00, Κυριακή 10:00 – 16:00
Είσοδος ελεύθερη