Γράφει ο
Γιάννης Βασιλείου

       Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας (EΟA) (European Defence Agency-EDA) ιδρύθηκε το 2004, εδρεύει στις Βρυξέλλες και διαθέτει 140 υπαλλήλους. Αποτελείται από όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) πλην της Δανίας. Αποστολή του είναι αφενός η παροχή ενός λειτουργικού φόρουμ για τα Ευρωπαϊκά υπουργεία Άμυνας και αφετέρου η ικανοποιητική υποστήριξη των Ευρωπαϊκών αμυντικών έργων συνεργασίας. Συνεπώς, θα τολμούσαμε να ισχυριστούμε ότι θεμελιώδες καθήκον του είναι η μεγιστοποίηση της ανάπτυξης των στρατιωτικών πόρων των κρατών μελών, εγχείρημα πολυσύνθετο και ιδιαιτέρως κρίσιμο, τόσο για το παρόν, όσο και για το μέλλον της Ένωσης (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Δίχως την παραμικρή αμφιβολία, υποστηρίζουμε ότι ο EΟA επιτελεί τιτάνιο έργο, αφού στην ουσία προσφέρει ζωτικής σημασίας διευκολύνσεις όσον αφορά την ανάπτυξη ικανοτήτων, οι οποίες πρακτικά αποτελούν τον θεμέλιο λίθο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) της Ένωσης. Επικεφαλής του ΕΟΑ είναι ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Ο ΕΟΑ περιλαμβάνει τρεις (κομβικής σημασίας) επιχειρησιακές διευθύνσεις («Ευρωπαϊκές συνέργειες και καινοτομία», «Σχεδιασμός και στήριξη της συνεργασίας» και «Ικανότητες, εξοπλισμός και τεχνολογία»). Αξίζει να σημειώσουμε επίσης ότι ο ΕΟΑ έχει προβεί στη σύναψη ειδικών συμφωνιών με τη Σερβία, τη Νορβηγία, την Ουκρανία και την Ελβετία (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Αν θα επιθυμούσαμε να μιλήσουμε λίγο πιο συγκεκριμένα για τον οργανισμό, θα λέγαμε καταρχήν ότι ο προϋπολογισμός του ΕΟΑ αποτελείται από α) έναν γενικό προϋπολογισμό, β) προϋπολογισμούς που προκύπτουν από πρόσθετα έσοδα και γ) προϋπολογισμούς που συνδέονται ποικιλοτρόπως με συγκεκριμένα προγράμματα ή έργα (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Πέραν τούτου, ο ΕΟΑ παρέχει απλόχερα εξατομικευμένη υποστήριξη, όσον αφορά σχέδια στα οποία συμμετέχουν τουλάχιστον δυο κράτη. Ειδικότερα, ο ΕΟΑ παρέχει πολύτιμη αρωγή στα εν λόγω κράτη για την επίτευξη της πολυπόθητης εναρμόνισης των λειτουργικών τους απαιτήσεων, των στρατηγικών τους προτεραιοτήτων και του εν γένει ενδιαφέροντός τους για ένα συγκεκριμένο έργο (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Το προσωπικό του ΕΟΑ επιτελεί τα καθήκοντά του κατανεμημένο σε ομάδες εμπειρογνωμόνων. Επιπροσθέτως, δε θα πρέπει να λησμονούμε ότι το προσωπικό διατηρεί ιδιαιτέρως στενούς δεσμούς με τους ομολόγους του, τόσο σε Ευρωπαϊκούς και πολυεθνικούς οργανισμούς, όσο και στα κράτη-μέλη, γεγονός που αναμφίβολα ενισχύει την εύρυθμη συνεργασία (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Διαμέσου των μελετών μας, είμαστε πράγματι σε θέση να υποστηρίξουμε ότι ο ΕΟΑ ασχολείται αποτελεσματικά με α) την έρευνα και την καινοτομία για την αμεσότερη δυνατή ανάπτυξη συγκεκριμένων τεχνολογικών μοντέλων (ούτως ή άλλως η προαγωγή της έρευνας και της καινοτομίας αποτελεί κομβική παράμετρο για την ανάπτυξη της ΕΕ), β) την ορθολογική εναρμόνιση των απαιτήσεων, με σκοπό την αμεσότερη δυνατή ανάπτυξη των επιχειρησιακών ικανοτήτων και γ) την εν γένει κατάρτιση, σε συνδυασμό με τις κατάλληλες ασκήσεις, στον ιδιαιτέρως νευραλγικό τομέα της συντήρησης, με σαφή επιδίωξη την ουσιαστική στήριξη των επιχειρήσεων στα πλαίσια της ΚΠΑΑ (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΕΕ, το Μάιο του 2017 επήλθε μια πρωτεύουσας σπουδαιότητας συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών, αναφορικά με την (πολυαναμενόμενη) διεύρυνση της αποστολής του ΕΟΑ. Αυτό που συμφωνήθηκε ήταν η «μετατροπή» του σε κεντρικό, πλέον, φορέα όσον αφορά τις αμυντικές δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται από την Ένωση. Είναι εύκολο να αντιληφθούμε ότι μέσω της εν λόγω συμφωνίας, το κύρος του ΕΟΑ μεγιστοποιήθηκε και τούτο θα λέγαμε ότι ήταν κάτι σαν δίκαιη ανταμοιβή για τις πολύτιμες υπηρεσίες του (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Επιπροσθέτως, αναφοράς χρήζει το γεγονός ότι ο ΕΟΑ έχει επιδοθεί σε συνεχή και συνεπή αγώνα για την περαιτέρω ενδυνάμωση της Ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Τέλος, δε θα πρέπει να αγνοήσουμε το γεγονός ότι ο ΕΟΑ δύναται να ενεργεί ως φορέας και διαμεσολαβητής μεταξύ των αμυντικών πολιτικών της Ένωσης και των στρατιωτικών φορέων των κρατών-μελών, έργο επίσης σημαντικό και ιδιαιτέρως σύνθετο (Βασιλείου, 2013, 2014, 2015 και 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

ΠΗΓΕΣ

Βασιλείου, Ιωάννης (2013), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Αθήνα: Historical Quest). 

Βασιλείου, Ιωάννης (2014), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2015), Η Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Μια Κριτική Προσέγγιση (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017), Προϋπολογισμός της Ε.Ε.-Ζητήματα Κατανομής και Αναδιανομής Πόρων στην Ε.Ε. (Αθήνα: Historical Quest).

Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΟΑ (2018), «Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/agencies/eda_el (πρόσβαση στις 23/9/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2018), «Ευρωπαϊκή Επιτροπή», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-commission_el (πρόσβαση στις 31/8/18).