Η Εποποιία της Σωτηρίας μας (εφτά φορές και με τις ίδιες ατάκες)23/02/2012
Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Κάποτε σίγουρα θα γραφτεί το έργο «Η εποποιία της ελληνικής διάσωσης». Και είτε θα πρόκειται για… Μπεν Χουρ, είτε για σίριαλ με πολλές συνέχειες.
Ο σκηνοθέτης θα δυσκολευτεί να βρει ηθοποιούς που θα καταφέρουν να μπουν στο πετσί των ρόλων.
Αλλά όταν τους βρει, τότε αυτοί δεν θα δυσκολευτούν καθόλου να μάθουν τα λόγια τους. Συνεχώς τις ίδιες ατάκες θα λένε.
Σωθήκαμε, λοιπόν! Για άλλη μια φορά!
Η πρώτη σωτηρία Η Εποποιία της Σωτηρίας ξεκίνησε πριν από τις εκλογές του 2009.
Αλλά η επίσημη πρεμιέρα δόθηκε τον Μάρτιο του 2010
Ανήμερα της εθνικής γιορτής πήραμε την πρώτη «
διπλή ανάσα», όπως αποκάλεσαν την στήριξη από ΕΕ και ΔΝΤ, τότε που έγινε «
πραγματικότητα ο μηχανισμός στήριξης της ελληνικής οικονομίας», τότε που ο Τρισέ αποφάσισε να μας κάνει ένα «
χρυσό δώρο».
Τότε που για πρώτη φορά ακούσαμε τον Γ. Παπανδρέου να λέει το περίφημο «
οι κόποι και οι θυσίες πιάνουν τόπο», διότι η Ελλάδα «
εξασφάλισε το οπλισμένο περίστροφο που ζητούσε να βάλει πάνω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Τότε που ο κ. Παπανδρέου μας μίλησε για «
ορόσημο» και «
σαφέστατα μεγάλη επιτυχία για τη χώρα μας», καθώς «
εξασφαλίσαμε ένα δίχτυ ασφαλείας και για την Ελλάδα, αλλά και για κάθε χώρα που θα αντιμετώπιζε παρόμοιο πρόβλημα. Δώσαμε ανάσα, κερδίσαμε χρόνο, κερδίσαμε σε παρουσία και αξιοπιστία».
Τον Απρίλιο του 2010, όταν κατέφυγε στον μηχανισμό, το ΔΝΤ είχε κιόλας γίνει «
ασφαλές καταφύγιο», διότι «
τα αντανακλαστικά μου τα σοσιαλιστικά ήταν να προστατέψω την πατρίδα. Από την εμπειρία μου έχω γίνει πιο σοσιαλιστής απ’ ό,τι ήμουν πριν. Διότι ζω στο πετσί μου τις διεθνείς αγορές».
Και κυρίως:
«Έκανα και θα κάνω τα πάντα για να μην χρεοκοπήσει η χώρα». «Η ΕΕ αποφάσισε να στήσει έναν τελείως καινούργιο μηχανισμό για να στηρίξει την Ελλάδα. Η απόφαση της ΕΕ της 25ης Μαρτίου ήταν καθοριστική και ιστορική για την Ελλάδα και για την Ευρώπη». «Στήσαμε αυτόν τον μηχανισμό από το μηδέν». Και οπωσδήποτε:
«Στο τέλος της θητείας μου, η Ελλάδα δεν θα είναι χρεοκοπημένη. Θα είναι αναγεννημένη». «Να διαμορφώσουμε ένα νέο πατριωτισμό». «Υπόσχομαι να κάνω, και θα το κάνουμε μαζί, κάθε τι για να προστατεύσω τους πιο αδύναμους σ’ αυτή την κρίση». (Στο σημείο αυτό είχε παρέμβει ο κ. Παμπούκης για να μας ενημερώσει: «
Η επιτυχία αυτή, δηλαδή ότι η κυβέρνηση απέφυγε την πτώχευση, αποτελεί ένα εξαίρετο παράδειγμα του κοσμοπολίτικου πατριωτισμού».
Η δεύτερη σωτηρία Επειδή, όμως, δεν είχαμε καλοσωθεί, ήλθε η 11η Μαρτίου 2011, όταν στο Eurogroup αποφάσισαν την είσοδο των ιδιωτών πιστωτών στο ελληνικό χρέος και ξεκίνησε η περιπέτεια της επιλεκτικής χρεοκοπίας.
Και όμως. Την Κυριακή, 13 Μαρτίου 2011, ο κ. Παπανδρέου δήλωνε στο υπουργικό συμβούλιο:
«
Ήταν ένας σημαντικός σταθμός στην πορεία να βγάλουμε τη χώρα από τη δύσκολη θέση που την έφεραν πολιτικές και πρακτικές των προηγούμενων ετών».
Και: «
Κερδίσαμε μια μάχη, ο πόλεμος δεν τελείωσε. Θα συνεχίσουμε και θα είμαστε δίπλα σε κάθε Έλληνα, θα είμαι δίπλα σε κάθε Έλληνα».
Και: «Αυτή την έγερση όλων των Ελλήνων είναι μία μοναδική
ιστορική ευκαιρία που συνειδητοποιούμε την ανάγκη να αλλάξουμε την πατρίδα μας και να κάνουμε την κρίση ευκαιρία».
Και βέβαια: «
Είμαστε αντιεξουσιαστές στην εξουσία».
Και: «Η Ελλάδα προσήλθε στη συζήτηση με την
αξιοπιστία που έχει κατακτήσει τον τελευταίο χρόνο. Διεκδικήσαμε, αγωνιστήκαμε
και τα καταφέραμε. Όλα αυτά αποτυπώνονται στη σημερινή απόφαση», καθώς επετεύχθη η επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων των 110 δισ. ευρώ στα 7,5 χρόνια καθώς και η μείωση του επιτοκίου για το σύνολο του δανείου κατά 100 μονάδες βάσης (από 5,2% σε 4,2%).
Επομένως, «
σήμερα η Ελλάδα κέρδισε περισσότερα από 6 δις ευρώ», καθώς «στα μέτρα που υιοθέτησε η Ελλάδα για να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά της, περιλαμβάνονται διαρθρωτικές αλλαγές, αποκρατικοποιήσεις και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας ύψους 50 δισ. ευρώ, κάτι το οποίο,
θα ελαφρύνει την πλάτη του ελληνικού λαού από το χρέος κατά 20%».
Διότι, σήμερα (τον Μάρτιο του 20111, για να μην ξεχνιόμαστε) ελήφθησαν «
ιστορικές αποφάσεις για το μέλλον της ευρωζώνης», αφού «
έχουμε μια ασπίδα για τα κράτη απέναντι στις ορέξεις των αγορών».
Και βέβαια, ξεκαθάρισε ότι οι αποφάσεις της συνόδου (του Μαρτίου 2011, ξαναθυμίζω) δεν συνεπάγονται νέα μέτρα για την ελληνική κυβέρνηση.
Η τρίτη σωτηρίαΤο επόμενο στάδιο της σωτηρίας… κρυβόταν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24-25 Μαρτίου (του 2011), οπότε και επικυρώθηκαν οι «σωτήριες» αποφάσεις της 11ης Μαρτίου στο Eurogroup.
Οπότε, παρενέβη έτερος φωστήρας, ο τότε «τσάρος» (λέμε τώρα), Γ. Παπακωνσταντίνου, που σε συνέντευξή του στην οικονομική εφημερίδα Les Echos, δήλωνε: «
Έχουμε αφήσει πίσω μας τα χειρότερα», καθώς «από το τέλος του 2011 θα επανέλθει η ανάπτυξη. Το τελευταίο τρίμηνο του 2010, το ΑΕΠ γνώρισε τη μεγαλύτερη πτώση του. Η υποχώρηση θα είναι ελάχιστη κατά το πρώτο τρίμηνο του 2011. Το 2011 θα έχουμε ακόμη μια πτώση του ΑΕΠ αντίστοιχη της τάξης του 3%. Το 2012, αντιθέτως, αναμένουμε αύξηση της τάξης του 1% έως 2%. Το επόμενο έτος θα έχουμε πρωτογενή πλεονάσματα και το 2013 η αύξηση θα επανέλθει με υψηλά ποσοστά, πολύ σημαντικότερα».
Στην ερώτηση «αν τα 110 δισ. επαρκούν, εάν θα τα καταφέρει η Ελλάδα, να επιστρέψει στις αγορές μέσα στο 2012 και για το εάν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Στήριξης θα μπορέσει να αγοράσει κρατικούς τίτλους», ο κ. Παπακωνσταντίνου απαντά: «
Τα 110 δισ., σίγουρα αρκούν για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες μας το 2011. Την προσεχή χρονιά αναμένεται να έχουμε εξίσου πρόσβαση στις αγορές. Θα χρειαστούμε 66 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 24 έως 25 δισ. θα προέλθουν από το πρόγραμμα διεθνούς στήριξης.
Θα αντλήσουμε τα υπόλοιπα από τις αγορές. Οι δημοσιονομικές προσπάθειες που έχουμε εφαρμόσει πρόκειται να μας βοηθήσουν να επιστρέψουμε στις αγορές ομολογιακών τίτλων μεσοπρόθεσμου ορίζοντα, ει δυνατόν προς το τέλος του έτους ή κατά τη διάρκεια του 2012».
Η τέταρτη σωτηρία
Ακολούθησε νέα «διάσωση», στο Eurogroup της 11ης Ιουλίου, όταν ξαναεπικυρώθηκαν οι αποφάσεις της 11ης και της 25ης Μαρτίου (του 2011, για να μην μπερδευόμαστε).
Στη σκηνή της σωτηρίας είχε προσέλθει ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος μας διαβεβαίωσε πως «η χθεσινή απόφαση του Eurogroup τοποθετεί το ελληνικό ζήτημα μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της κρίσης στην Ευρωζώνη και της μεγάλης νευρικότητας στις διεθνείς αγορές», εκφράζοντας την ικανοποίησή του «γιατί
το Eurogroup χθες έστειλε ένα πολύ καθαρό μήνυμα: Πως είναι έτοιμο να αναλάβει όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί η χρηματοοικονομική σταθερότητα στην Ευρωζώνη».
Φυσικά, επρόκειτο για τον «
πάτο του βαρελιού», καθώς «το κλίμα στο Eurogroup άλλαξε επειδή ψηφίσαμε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και τον εφαρμοστικό νόμο εγκαίρως. Το κλίμα άλλαξε, επειδή διορίσαμε εγκαίρως και σε κλίμα συναίνεσης την διοίκηση του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων. Όλα αυτά τελικά αποβαίνουν προς όφελος των Ελλήνων πολιτών, του εισοδήματος και των προοπτικών τους».
Άλλωστε (όπως μας είχε πει ο κ. Βενιζέλος στην περίφημη συνέντευξη-ποταμό της 12ης Ιουλίου (2011), «η φράση “επιλεκτική χρεοκοπία” τρομάζει χωρίς λόγο.
Δεν είναι πραγματική χρεοκοπία, δεν είναι πραγματικό οικονομικό γεγονός. Είναι αξιολόγηση των τριών οίκων αξιολόγησης στα ομόλογα».
Γι’ αυτό άλλωστε και στο τραπέζι υπήρχαν… 36 σενάρια! Όσο για τον όρο «εμπράγματες εγγυήσεις» που για πρώτη φορά είχε κάνει την εμφάνισή του στο επίσημο ανακοινωθέν του Eurogroup, ο κ. Βενιζέλος (ου μην αλλά και ο κ. Μόσιαλος) μας είχε ενημερώσει πως «δεν αφορά την Ελλάδα, αλλά την επίθεση στο ευρώ»!
«Όμως, καλό είναι να υπάρχει στο τραπέζι. Εάν αντιμετωπίσουμε θέματα εγγυητικών μηχανισμών, πρέπει να το κάνουμε». (Υπενθυμίζω ότι τις προάλλες τέσσερις ελληνικές τράπεζες εγγυήθηκαν τα 880 εκ ευρώ που ζητούσαν οι Φιλανδοί για να μας τα… ξαναδανείσουν).
Η πέμπτη σωτηρίαΕπόμενο στάδιο σωτηρίας η 21η Ιουλίου (2011), οπότε και συνήλθε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και αποφασίστηκε το πρώτο «κούρεμα» της τάξης του 20%.
Εκεί πια, έγινε πανζουρλισμός. Οι «Μεγάλοι Στρατηλάτες» επέστρεψαν στην Αθήνα και μπήκαν καταχειροκροτούμενοι στο υπουργικό συμβούλιο!
Ο κ. Παπανδρέου μιλούσε για «
σημαντικές αποφάσεις», για «
σκληρές διαπραγματεύσεις», για μια «
σημαντική ανάσα», για «
Σχέδιο Μάρσαλ».
Το ύψος του νέου δανείου είχε προσδιοριστεί στα 109 δις ευρώ, η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα ορίστηκε στα 37 δις ευρώ και 12 δις ευρώ θα εξευρίσκοντο μέσω επαναγοράς ομολόγων, ενώ τα επιτόκια μειώθηκαν στο 3,5%. Το νέο πρόγραμμα θα διαρκούσε μεταξύ 15 και 30 χρόνων, με δεκαετή περίοδο χάριτος.
Και ο Βενιζέλος: «Πρόκειται για μια
αποστομωτική απάντηση σε όσους είχαν επενδύσει σε αξιολόγηση που θα δημιουργούσε προβλήματα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα», διότι, «θέλαμε αυτές τις αποφάσεις για να βάλουμε
πάτο στο βαρέλι, καθώς η διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους και η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος μας επιτρέπουν να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας», καθώς τώρα πια «
υπάρχει πανστρατιά σκληρό ευρωπαϊκό μέτωπο υπέρ της Ελλάδας και του ευρώ», αφού υπήρξε «
σαφής πανηγυρική διακήρυξη υπέρ του ευρώ».
Και οπωσδήποτε: «
Χθες μπήκε πάτος στο βαρέλι του ελληνικού δημοσίου χρέους, στεγανοποιείται και σταθεροποιείται η κατάσταση».
Στις 22 Ιουλίου (του 2011), όταν στο υπουργικό συμβούλιο κόπασαν τα χειροκροτήματα, ο κ. Παπανδρέου μίλησε για ένα «
τεράστιο βήμα μπροστά», καθώς απαλλαχθήκαμε «
από το βραχνά της χρεοκοπίας», ενώ καταρρίφθηκε ο μύθος «ότι είμαστε έρμαια των ξένων δυνάμεων, ότι οι Έλληνες δεν μπορούν και ότι σίγουρα θα χρεοκοπήσουμε».
Μας είχε τότε διαβεβαιώσει πως, βάσει των αποφάσεων, διασφαλίζονται ως το 2020 οι δανειακές ανάγκες της χώρας και το μέσο κόστος εξυπηρέτησης σταθεροποιείται για τα επόμενα 40 χρόνια.
Εξάλλου, η επιτυχία των διαπραγματεύσεων με τους Ευρωπαίους εταίρους ήταν για τον ίδιο ένα «
προσωπικό στοίχημα», αλλά τα κατάφερε διότι «η κυβέρνηση πορεύτηκε από την πρώτη στιγμή
βάσει σχεδίου, βάσει συγκεκριμένης διαπραγματευτικής τακτικής, βήμα-βήμα».
Και βέβαια, «
η χθεσινή επιτυχία είναι πρώτα από όλα επιτυχία του ελληνικού λαού. Να είστε όλοι περήφανοι για τη χώρα μας», διότι τα αποτελέσματα της Συνόδου της Ευρωζώνης αποτελούσαν «
δικαίωση των προσπαθειών» του ελληνικού λαού.
Μετά από όλα αυτά, ως γνωστόν πέρασε το καλοκαίρι πάνω στο κανό.
Η έκτη σωτηρίαΤον Οκτώβριο, αποφάσισε να κατέβει από το κανό και να μας ξανασώσει. Η τρόικα είχε φύγει, η έκτη δόση είχε γίνει άπιαστο όνειρο και μια νέα σωτηρία, που ονομάστηκε «
21 Ιουλίου plus» ήλθε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 26-27 Οκτωβρίου (2011).
Φυσικά, κατά τον κ. Βενιζέλο, «όλη η δέσμη των ευνοϊκών μέτρων της 21ης Ιούλιου διατηρείται απολύτως», αλλά «πρόκειται για ένα PSI plus, πολύ πιο ισορροπημένο και δίκαιο,
πολύ ευνοϊκότερο για την Ελλάδα, αλλά αναμφίβολα πολύ σκληρότερο για τις τράπεζες»!
Ο στόχος ήταν το 2020 το χρέος να κινείται στο 120% του ΑΕΠ και επομένως «
καθίσταται απολύτως βιώσιμο», διότι η νέα απόφαση προέβλεπε μείωση 50% του χρέους- «
πάνω από τέσσερις φορές ευνοϊκότερη» από αυτήν του Ιουλίου, καθώς εκείνη προέβλεπε μείωση 11,6% του ΑΕΠ.
(Τα ίδια μας είπε και με την απόφαση της 20ής-21ης Φεβρουαρίου 2012, που κι’ αυτή με τη σειρά της είναι καλύτερη από αυτήν της 26ης-27ης Οκτωβρίου 2011, για να σας βοηθήσω).
Και μια και είχαμε (τον Οκτώβριο του 2011) σωθεί τελείως, δεν προβλέπονταν άλλα μέτρα, διότι «τα μέτρα για το 2011 και το 2012 η Ελλάδα τα έχει ψηφίσει και τα έχει πάρει», «δεν πρόκειται να υπάρξουν νέα μέτρα σε σχέση με μισθούς και συντάξεις για το 2011 και το 2012, εφόσον όσα έχουμε ψηφίσει εφαρμόζονται».
Όσο για την ενισχυμένη εποπτεία, ο κ. Βενιζέλος μας είχε πει πως «
η κυριότητα του προγράμματος προσαρμογής ανήκει στην Ελλάδα και η ευθύνη για την εφαρμογή του ανήκει στην ελληνική κυβέρνηση και τη Βουλή».
Και βέβαια, για τον κ. Παπανδρέου ήταν «
η πιο ιστορική απόφαση», επρόκειτο για
απαλλαγή από το «
ιστορικό βάρος», καθώς «
κλείνουμε τους λογαριασμούς με το παρελθόν».
Το τι έγινε εκείνο τον Οκτώβριο, δεν λέγεται. Συνεντεύξεις Τύπου, επισκέψεις στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (που πάλι είχε χαρεί), αγορεύσεις (άνευ χειροκροτημάτων αυτή τη φορά) αγορεύσεις στο υπουργικό συμβούλιο, διάγγελμα προς τον χειμαζόμενο λαό, επικοινωνία με τους πολιτικούς αρχηγούς.
Λες και ήταν η πρώτη φορά που… έσωζαν την Ελλάδα!
(Ακολούθησαν η μοιραία 28η Οκτωβρίου, τα περί δημοψηφίσματος, οι Κάννες, δηλαδή πριν περάσει μια βδομάδα, χρειάστηκε να βρεθεί κι’ άλλος σωτήρας, ο κ. Παπαδήμος).
Για να μην ξεχνιόμαστε:
Στις 27 Οκτωβρίου 2011, ο κ. Παπανδρέου έλεγε: «Η συμφωνία που μόλις πετύχαμε ανοίγει νέες προοπτικές για την χώρα μας. Μας δίνει την δυνατότητα να καθορίσουμε το δικό μας μέλλον. Η προσπάθεια του Ελληνικού λαού αποδίδει».
Στις 21 Φεβρουαρίου 2012, προχθές δηλαδή, μας διαβεβαίωσε πως (και αυτή η συμφωνία) «αποτελεί μία ακόμη αναγκαία προϋπόθεση, που μπορεί να εγγυηθεί ότι οι θυσίες των Ελλήνων, όχι μόνο δεν πάνε χαμένες, αλλά πιάνουν τόπο».
Η έβδομη σωτηρίαΑυτή ήλθε τη νύχτα της 20ής προς 21η Φεβρουαρίου 2012.
Στον χορό μπήκε και ο κ. Παπαδήμος, που μας είπε πως «δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε πως πρόκειται για
ιστορικής σημασίας συμφωνία για την ελληνική οικονομία.
Ο κ. Βενιζέλος – παλιά του τέχνη κόσκινο - μας δήλωσε πως πρόκειται για τη «
σημαντικότερη συμφωνία της μεταπολεμικής εποχής», καθώς «
το εφιαλτικό σενάριο αποφεύχθηκε», ενώ επιπλέον «
έχουμε σαφή και ρητή δέσμευση εταίρων για μακράς πνοής στήριξη, ότι η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης». (Ρίξτε μια ματιά παραπάνω, στα της 21ης Ιουλίου και τα περί σκληρού ευρωπαϊκού μετώπου).
Άσε που όσον αφορά στην ενισχυμένη εποπτεία ο κ. Βενιζέλος και πάλι μας ξεκαθάρισε πως «η
κυριότητα του προγράμματος ανήκει στην Ελλάδα» - βρε τις ίδιες ακριβώς λέξεις, έλεος!
Άσε που (πάλι) «
αφαιρέσαμε από τις πλάτες του ελληνικού λαού 107 δισ. ευρώ διαχρονικού βάρους μετά από δύσκολες προσπάθειες».
Υ.Γ.1. Μετρήστε διασώσεις, συγκρίνετε τα μαυρισμένα σημεία (bold) και έχετε έτοιμο το σενάριο της Εποποιίας…
Υ.Γ.2 Αυτά τα περί κυριότητας του προγράμματος που ανήκει στην Ελλάδα τα λέει για να… ησυχάσουμε;
Υ.Γ.3 Φυσικά, η υπέρτατη σωτηρία ήλθε τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ κέρδισε την εξουσία τον Οκτώβριο του 2009!