Γράφει η
Καίτη Βασιλάκου

Αρχαίες πρακτικές βασανισμού για λόγους θρησκευτικούς ή επειδή έτσι το θέλει η παράδοση παρατηρούμε ότι συνεχίζονται μέχρι τις μέρες μας στα περισσότερα μέρη του κόσμου.

Από τις πιο ειδεχθείς είναι ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων του ανθρώπου, όπως  συμβαίνει  με την κλειτοριδεκτομή στα μικρά κορίτσια και με την περιτομή στα αγόρια.

Έβλεπα προ καιρού ένα ντοκιμαντέρ για τη γραφική Μαδαγασκάρη και εκεί που απολάμβανα αμέριμνη τα τοπία βρέθηκα ξαφνικά μπροστά σε μια τελετή περιτομής με τρία υποψήφια αγοράκια που τα κρατούσαν γελαστοί και χαρούμενοι οι μεγάλοι και τα ετοίμαζαν για το μαχαίρι. Οι υπόλοιποι μεγάλοι, μες τη χαρά κι εκείνοι, χόρευαν, τραγουδούσαν και έπιναν περιμένοντας το συνταρακτικό γεγονός του ακρωτηριασμού που θα έκανε, λέει, τα παιδάκια αυτά  άντρες –διότι πριν τον ακρωτηριασμό δεν ήταν και χωρίς τον ακρωτηριασμό δεν θα γίνονταν ποτέ. Τα παιδάκια κάθονταν σχετικά ήσυχα στην αγκαλιά των μεγάλων, αν και όλη αυτή η φασαρία μάλλον κάπου τα ενοχλούσε, αλλά στο τέλος άρχισαν να δείχνουν ανήσυχα και φοβισμένα.  Εννοείται ότι η ανησυχία τους μεταβλήθηκε σε τρόμο, όταν τα γύμνωσαν από τη μέση και κάτω και στάθηκε μπροστά τους ο «ειδικός» ακρωτηριαστής με τις ψαλίδες του και έγινε αυτό που ξέρουμε. Είδα τα παιδάκια ματωμένα να κλαίνε σπαρακτικά, ενώ όλοι γύρω τους χοροπηδούσαν ενθουσιασμένοι.

Προσπάθησα να σκεφτώ τι βαθύτατο ψυχικό τραύμα πρέπει να άφησε στα παιδιά αυτά ο ακρωτηριασμός τους και ειδικά σε ένα σημείο του σώματός τους που είναι καθοριστικό για τη μελλοντική γενετήσια ζωή τους. Το να σε κρατούν ακίνητο οι χειροδύναμοι μεγάλοι και ένας άλλος μεγάλος να σου πετσοκόβει το γεννητικό σου όργανο είναι μια εμπειρία που δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσεις. Όταν θα γίνεις άντρας, το πιο πιθανό είναι να αναπτύξεις διάφορες διαστροφές που θα τις κρύβεις ασφαλώς, γιατί θα ντρέπεσαι, και δεν θα ξέρεις και πώς στην οργή τις απέχτησες.

Αν τώρα πολλαπλασιάσουμε αυτή την περίπτωση επί το σύνολο των περιτμημένων αντρών, θα δούμε ένα πανόραμα διαστροφών, φοβιών, ανασφαλειών και παράλογων τρόμων που βασανίζουν στα καλά καθούμενα πολλούς άντρες και μαζί με αυτούς και τις γυναίκες που τους συναναστρέφονται.

Είμαι σίγουρη πως ένας περιτμημένος άντρας θα έχει πολλά να αντιτείνει και μεταξύ αυτών θα πει ότι δεν θυμάται απολύτως τίποτα, ότι όλα συνέβησαν, όταν ήταν πολύ μικρός και δεν υπάρχει επομένως κανένα ψυχικό τραύμα μέσα του. Μπορεί και να το πιστεύει. Αλλά κανένα ψυχικό τραύμα δεν έρχεται στη μνήμη μας με την πραγματική του μορφή –καλά θα ήταν τότε – έρχεται με τη μορφή νευρώσεων και άντε μετά εσύ να καταλάβεις πού οφείλεται η νεύρωσή σου.

Κάπου είχα διαβάσει για ένα παιδί που ο πατέρας του το έριξε στο κρεβάτι για να το δείρει κι εκείνο ενστικτωδώς γύρισε μπρούμυτα για να προφυλάξει τα γεννητικά του όργανα.  Τόσο μεγάλη σημασία δίνει η φύση στα όργανα αναπαραγωγής του αρσενικού που είναι εξωτερικά και γι’ αυτό εκτεθειμένα σε  κινδύνους. Από αυτό το παράδειγμα μπορούμε να καταλάβουμε τι βαθύτατο τραύμα είναι για ένα αγόρι να μη μπορεί να προστατέψει τα όργανα αναπαραγωγής του, αλλά να είναι ακινητοποιημένο και υποχρεωμένο να υποστεί τον ακρωτηριασμό.

Στην αρχαιότητα οι Αιγύπτιοι εφάρμοζαν την περιτομή για λόγους υγιεινής. Παράλληλα η περιτομή συμβόλιζε το πέρασμα στην ενηλικίωση και γι’ αυτό εφαρμοζόταν σε νεαρούς άνδρες και όχι σε παιδιά. Ήταν μια συνήθεια που άρμοζε περισσότερο στην ελίτ της αιγυπτιακής κοινωνίας.

Οι Εβραίοι επίσης εφάρμοζαν την περιτομή αλλά για θρησκευτικούς λόγους. Στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός ζητά από τον Αβραάμ να κάνει περιτομή στον εαυτό του, στους απογόνους και στους δούλους του ως απόδειξη συμφωνίας μεταξύ Θεού και Ισραήλ. Με την περιτομή ο άνδρας συμβολικά αποκόπτει υπέρ του Θεού ένα τμήμα του μορίου του (πηγή δύναμης του άνδρα) αναγνωρίζοντας έτσι ότι πάνω από αυτόν υπάρχει Κάποιος πιο δυνατός.

Οι Έλληνες ένιωθαν απέχθεια για την περιτομή. Ο Αντίοχος ο Επιφανής μάλιστα την είχε θέσει εκτός νόμου και το ίδιο έκανε αργότερα και ο αυτοκράτορας Αδριανός.

Οι μουσουλμάνοι επίσης εφάρμοσαν την περιτομή για θρησκευτικούς λόγους.

Σήμερα περιτομή για θρησκευτικούς λόγους συνεχίζουν να κάνουν οι Εβραίοι και οι Μουσουλμάνοι.  Υπάρχουν και λίγες περιπτώσεις που η περιτομή γίνεται για ιατρικούς λόγους ή για λόγους υγιεινής, όπως βλέπουμε να συμβαίνει στις ΗΠΑ, μολονότι δεν έχει αποδειχθεί ότι ο περιτμημένος άνδρας είναι υγιέστερος των υπολοίπων.

Συνολικά περίπου το 30% των ανδρών παγκοσμίως έχει υποστεί περιτομή. Οι περισσότεροι περιτμημένοι άνδρες βρίσκονται στη ΝΑ Ασία, την Αφρική (62%), τις Φιλιππίνες, το Ισραήλ, τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία (58,7%) και τις ΗΠΑ (80%). Στην Ευρώπη τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλά, το ίδιο και στη Λατινική Αμερική.

Ας έρθουμε τώρα στην ουσία του θέματος:

Αν η κλειτοριδεκτομή μάς είναι απεχθής, το ίδιο απεχθής πρέπει να μας είναι και η περιτομή. Δεν επεμβαίνουμε στο υγιές ανθρώπινο σώμα για να το ακρωτηριάσουμε χωρίς λόγο και, κυρίως, χωρίς τη συγκατάθεση του μέλλοντος να ακρωτηριασθεί. Αν αυτός έχει τέτοια όρεξη, μπορεί να το κάνει, αφού ενηλικιωθεί, σε ένα κατάλληλο ιατρείο και με όλους τους κανόνες της υγιεινής.

Επομένως, η απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, σύμφωνα με την οποία η περιτομή χαρακτηρίζεται ως «παραβίαση της σωματικής ακεραιότητας», είναι απόλυτα σωστή. Η απόφαση υιοθετήθηκε με μεγάλη πλειοψηφία (78 ψήφοι υπέρ, 13 κατά και 15 αποχές). Το Συμβούλιο της Ευρώπης κάλεσε τα κράτη-μέλη να λάβουν μέτρα εναντίον των παραβιάσεων της σωματικής ακεραιότητας των παιδιών και ζητά να καταδικαστούν δημόσια όλες οι σχετικές επιβλαβείς πρακτικές συμπεριλαμβανομένης και της κλειτοριδεκτομής.

Η απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης προκάλεσε –αναμενόμενο- την έντονη αντίδραση του Ισραήλ και ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της χώρας κάλεσε το Συμβούλιο να την αναθεωρήσει αμέσως. Η περιτομή, λέει, είναι αρχαία παράδοση στον ιουδαϊσμό, στο Ισλάμ και σε ένα τμήμα της χριστιανοσύνης και μια τέτοια απόφαση τροφοδοτεί τις ρατσιστικές και μισαλλόδοξες τάσεις στην Ευρώπη.

Φυσικά έχει απόλυτο άδικο.

Πόσο ρατσιστής και μισαλλόδοξος μπορεί να είναι κάποιος που θέλει να μην ακρωτηριάζονται τα παιδιά στο όνομα μιας θρησκείας, ενός εθίμου, μιας αρχαίας και βάρβαρης παράδοσης;

Οι Μουσουλμάνοι, εντάξει, το έχουμε πάρει απόφαση, πολλοί από αυτούς δεν συμπαθούν το δυτικό τρόπο ζωής και δεν καταλαβαίνουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες, όπως τις καταλαβαίνει ο δυτικός κόσμος.

Οι Εβραίοι όμως ζουν μέσα στο δυτικό κόσμο, είναι απόλυτα ενταγμένοι σ’ αυτόν και στηρίζουν τη δημοκρατία δυτικού τύπου. Το ίδιο το κράτος του Ισραήλ θέλει να ανήκει στο δυτικό κόσμο και κάνει ό,τι μπορεί γι’ αυτό. Θα πρέπει επομένως να αποδεχτεί τις αξίες του δυτικού πολιτισμού και να τις στηρίξει και όχι να στυλώνει τα πόδια, όταν μια ανθρωπιστική αξία έρχεται σε σύγκρουση με την απολιθωμένη εβραϊκή παράδοση που ακρωτηριάζει υγιή μωρά. Αν θέλει λοιπόν –που θέλει διακαώς-  να ανήκει στο δυτικό κόσμο, τότε να ασπασθεί τις αξίες του, χωρίς να εξαιρεί καμία.

Αλλιώς, για να μη μας πουν ρατσιστές και μισαλλόδοξους, μαζί με την περιτομή θα πρέπει να επιτρέψουμε και την κλειτοριδεκτομή –πανάρχαια παράδοση κι αυτή – και την παιδοφιλία με γάμους κοριτσιών οχτώ χρονών – κι αυτή πανάρχαια παράδοση είναι – και θα μαυρίσει η Ευρώπη με τις μαντήλες – θρησκευτική ελευθερία, βλέπετε -  και θα μαστιγώνονται στις πλατείες οι πιστοί μουσουλμάνοι –θρησκευτικό έθιμο, πανάρχαιο κι αυτό – και θα έρθουν και από τις Φιλιππίνες κάτι περίεργοι χριστιανοί που θα σταυρώνονται δημοσίως τη Μεγάλη Εβδομάδα – θρησκευτική τους παράδοση είναι, τι θα τους πούμε; - και θα δέρνονται έως θανάτου οι μοιχαλίδες μουσουλμάνες – πανάρχαια παράδοση βεβαίως και τούτη– και τέλος δεν έχει ο κατάλογος.

ketivasilakou.blogspot.com
ekaterini77@gmail.com