Ελλάς - Γαλλία συμμαχία (ξαναζεσταμένη)Δεν απομένουν παρά δύο 24ωρα μέχρι αυτήν την Κυριακή (22 Απριλίου), ημέρα πρώτης αναμέτρησης για την εκλογή νέου προέδρου στη Γαλλία. Οι δύο πρώτοι που θα υπερισχύσουν θα αναμετρηθούν 15 μέρες αργότερα, την Κυριακή 6 Μαΐου, για τον τελικό νικητή. 

Οι γαλλικές προεδρικές εκλογές έχουν τεράστια βαρύτητα όχι μόνο σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ένα παλιό ρητό της Ευρωπαϊκής Ένωσης λέει ότι η Ευρώπη πηγαίνει μπροστά όταν το θέλει η Γαλλία. Και ένα κακεντρεχές γνωμικό της Ουάσιγκτον λέει ότι όταν η Μεγάλη Βρετανία κοιτά ανατολικά βλέπει την Γαλλία, αλλά όταν η Γαλλία κοιτά δυτικά βλέπει τις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Το ποιος θα εγκατασταθεί, λοιπόν, στο προεδρικό μέγαρο της Matignon έχει τεράστια σημασία για όλες τις μεγάλες δυνάμεις του πλανήτη πέραν των ΗΠΑ (Ρωσία, Κίνα, Βραζιλία κλπ). 

Συμπτώσεις και συγκρίσεις

Από διαβολική σύμπτωση την ίδια μέρα, την Κυριακή 6 Μαΐου, θα εκλέξουμε και εμείς στην Ελλάδα το κόμμα ή τα κόμματα που θα κυβερνήσουν την εποχή του μνημονίου. Δεν είναι, όμως, μόνο η ημερομηνία των εκλογών που συμπίπτει μεταξύ Ελλάδας Γαλλίας. Είναι και το γεγονός ότι η ελληνική επικαιρότητα απέκτησε ιδιαίτερη βαρύτητα στην γαλλική προεκλογική περίοδο. Άσχετο αν εμείς στην Ελλάδα το αγνοούμε, οι Γάλλοι ψηφοφόροι προσέρχονται στις κάλπες με τη σκέψη στην Ελλάδα.
 
Για τον μέσο Γάλλο τα σημερινά δεινά της Ελλάδας αποτελούν προάγγελο όσων κινδυνεύει να τραβήξει η μεσαία τάξη στην Ευρώπη στα επόμενα χρόνια. Και σε αυτό το συναίσθημα αλληλεγγύης, όσο και αν πάλι οι Έλληνες το αγνοούμε, τεράστιο ρόλο διαδραματίζει η παιδεία των Γάλλων, που βασίζεται στην ελληνική μυθολογία και τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους. Αναζητήστε στον γαλλικό τύπο ή στη γαλλική κοινή γνώμη σχόλια και στερεότυπα που κυριάρχησαν μέχρι πρόσφατα αντίστοιχα στη Γερμανία και θα βρείτε από ελάχιστα έως μηδαμινά.

Αντίθετα, στην γαλλική προεκλογική περίοδο κυριάρχησε το μήνυμα που πρωτοδήλωσε με άρθρο του στην εφημερίδα le monde, στις 2 Σεπτεμβρίου 2011, ο πρώην υπουργός οικονομίας και οικονομικών της Γαλλίας Thierry Breton: "Evitons une 'Europe latine' surendettée¨  (ούτως ειπείν: να αποφύγουμε μια "λατινογενή Ευρώπη" υπερχρεωμένη. O όρος λατινογενής στον οποίο εντασσόμαστε και εμείς -καμία σχέση με θρησκευτικά δόγματα και αναφορές- , σε αντιδιαστολή προς τον αγγλοσαξωνισμό της βόρειας Ευρώπης).  Έκτοτε, το αυτοκαταστροφικό εγχείρημα του Γιώργου Παπανδρέου για δημοψήφισμα περί του ευρώ, η κυβέρνηση Παπαδήμου, η συμμετοχή των τότε ακροδεξιών Γεωργιάδη και Βορίδη σε αυτήν, το PSI, τα καυτά γεγονότα στους δρόμους γύρω από την ελληνική βουλή δεν σταμάτησαν να απασχολούν τον γαλλικό τύπο και την κοινή γνώμη της Γαλλίας. Κάθε φορά που η Ελλάδα έβηχε οι Γάλλοι πολιτικοί αισθανόταν αλλεργική φαγούρα στη μύτη. 

Η κορωνίδα της πρωτόγνωρης ελληνικής εμπλοκής στην γαλλική προεκλογική περίοδο ήρθε από τον υποψήφιο για τη γαλλική προεδρία Jean-Luc Melanchon, που συνενώνει γύρω του επιτυχώς τα θραύσματα της άλλοτε κραταιάς κομμουνιστικής γαλλικής αριστεράς. Όταν ρωτήθηκε αν θα συμπράξει με τον υποψήφιο του Σοσιαλιστικού Κόμματος François Holland, αν αυτός εκλεγεί πρόεδρος αναρωτήθηκε δημόσια: "Mais pourquoi voudriez-vous que j'aille me coller dans un gouvernment Hollandréou?" (Γιατί αλήθεια θέλετε να πάω να χωθώ μέσα σε μια κυβέρνηση Hollandréou;) Ο νεολογισμός Hollandréou του Jean-Luc Melanchon (σύνθεση του επιθέτου Holland με το επίθετο Papandréou) αφενός στιγματίζει τον Γιώργο Papandréou ως το παράδειγμα προς αποφυγή αποτυχόντος πρωθυπουργού στην Ευρώπη, αφετέρου κατηγορεί τον François Holland ως υποψήφιο του "λεφτά υπάρχουν και στη Γαλλία".  

Η φρέσκια εικόνα του Melanchon.
 
Ο Jean-Luc Melanchon, υποψήφιος του Front de gauche, μέχρι στιγμής αποτέλεσε την έκπληξη της προεκλογικής Γαλλίας του 2012. Συγκέντρωσε πίσω του περισσότερα από τέσσερα κόμματα της γαλλικής αριστεράς, ακόμη και το αναιμικό πλέον γαλλικό κομμουνιστικό κόμμα PCF. Έστησε γύρω του μια πολύ δεμένη και εξαιρετικά πιστή ομάδα, αφήνοντας απέξω τους κομμουνιστές καρεκλοκένταυρους. Ανέλαβε να φέρει εις πέρας με δική του ευθύνη την προεκλογική του καμπάνια. Έριξε ξεκάθαρα μηνύματα προς το προεκλογικό ακροατήριο, όπως κατώτατος μισθός στα 1.700 ευρώ, 200.000 νέες εργατικές κατοικίες, 100% κάλυψη των ιατρικών δαπανών, φορολόγηση κατά 100% των εισοδημάτων που ξεπερνούν τις 360.000 ευρώ ετησίως κλπ. Για πρώτη φορά ένας υποψήφιος της κομμουνιστικής αριστεράς μίλησε με γλώσα διαφορετική από την ξύλινη που χρησιμοποιούν εδώ και δεκαετίες οι κομμουνιστές στην Γαλλία, (οι συγκρίσεις με τους κομμουνιστές στην Ελλάδα επαφίενται στους αναγνώστες).

O Melanchon έχει συγκεκριμένα επιχειρήματα για το ευρώ, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τους οικονομικούς παραδείσους, θέματα-ανάθεμα για τα δικά μας κομμουνιστικά κόμματα. Το αποτέλεσμα ήταν  να δει τα ποσοστά του να αγγίζουν το 17%, νούμερο που η κομμουνιστική αριστερά είχε να δει από τη δεκαετία του ΄80.

Επιπλέον, ο  Melanchon περιθωριοποίησε την υποψήφια των οικολόγων της Γαλλίας Eva Joly, η οποία στην αρχή φάνηκε ότι θα πήγαινε καλύτερα. Έτσι, ίσως άθελα του, ο Melanchon επανέφερε την προεκλογική εκστρατεία στην Γαλλία εκεί που την αφήσαμε στα μέσα της δεκαετίας του '90. Δύο υποψήφιοι στα δεξιά Μαρί Λεπέν και Νικολά Σαρκοζί- δύο και στα αριστερά Ζαν-Λουκ Μελανσόν και Φρανσουά Ολλάν. 

Ο σοσιαλισμός της κρεβατοκάμαρας του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Μέχρι να φτάσει στον  François Holland το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα πέρασε από πάμπολλες κρεβατοκάμαρες. Είδε τον Dominique Straus Kahn, που είχε την προεδρία στο τσεπάκι, να διασύρεται εξαιτίας μιας αμφιβόλου αθωότητας καμαριέρας. Αντιμετώπισε το διαζύγιο François Holland και Segolène Royal.

Μετά έπρεπε να διαχειριστεί τους νέους δεσμούς και των δύο. Στη Γαλλία, όπου η κρεβατοκάμαρα των υποψηφίων μένει παραδοσιακά έξω από την προεκλογική διαμάχη, αυτή ήταν μια πρωτόγνωρη διαδικασία, που θυμίζει λίγο αμερικανικές προεκλογικές μάχες. 

Στη συνέχεια οι Γάλλοι σοσιαλιστές έπρεπε να φτιάξουν την εικόνα του François Holland που περισσότερο παραπέμπει σε ανώτερο στέλεχος γαλλικής τράπεζας παρά σε υποψήφιο πρόεδρο. Άκαμπτος επικοινωνιακά ο  François Holland αρνιόταν μέχρι τελευταία στιγμή την προεκλογική συγκέντρωση στο Παρίσι την περασμένη Κυριακή (15 Απριλίου) στο Vincennes, η οποία μάλλον του ανεβάζει τα ποσοστά. Καθώς η εικόνα του δεν τον βοηθά αρκετά, προσπάθησε να προτάξει λόγο με περιεχόμενο.

Πέταξε, όμως, αρκετά πυροτεχνήματα στις ομιλίες του που οι συνεργάτες του έτρεχαν να μαζέψουν ακολούθως έντρομοι, καθώς ο Σαρκοζί τον κατηγορούσε για παροχολογία. Αποτέλεσμα, η στρατηγική του να αλλάζει διαρκώς και η δημοφιλία του να έχει συνεχή σκαμπανεβάσματα. 

Τελικά, η ανακοίνωση του προγράμματος για τον πρώτο χρόνο προεδρίας του François Holland, εφόσον εκλεγεί, που έγινε στη Rennes στις 4 Απριλίου, έβαλε την υποψηφιότητα του στην τελική ευθεία. Καλύπτει τη διεθνή παρουσία της Γαλλίας, καθώς, αμέσως μετά τις 6 Μαΐου έπονται διεθνείς σύνοδοι, της G8 στο Camp David στις 18 & 19 Μαΐου και του ΝΑΤΟ στο Σικάγο στις 20 & 21 Μαϊου. Αγγίζει θέματα που απασχολούν τους Γάλλους, όπως ο προϋπολογισμός για την εκπαίδευση όπου ο Σαρκοζί απέτυχε, η σύνταξη στα 60 για όσους άρχισαν να δουλεύουν από τα 18, η μείωση κατά 30% των εξόδων της προεδρίας και των μελών της κυβέρνησης, η φορολογική αναδιάρθρωση υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, οι τραπεζικές πράξεις κα.

Οι Γάλλοι σοσιαλιστές αντιγράψαν τις πρωτοβουλίες του Paul Volker, συμβούλου του Μπαράκ Ομπάμα, για το διαχωρισμό των πιστωτικών τραπεζικών πράξεων από τις κερδοσκοπικές και προτείνουν ακόμη πιο αυστηρή νομοθεσία. "Je suis pour une gauche sérieuse" (είμαι υπέρ μιας σοβαρής αριστεράς) επιμένει να λέει συνεχώς ο François Holland, ενώ οι αναλυτές επιμένουν ότι το πρόγραμμα του επικεντρώνεται κυρίως εναντίον του Σαρκοζί.  

Ο πολυπράγμων πρόεδρος και μοντελοσύζυγος.

Ξεκίνησε την προεκλογική εκστρατεία καθυστερημένα, καθώς περίμενε να δει την έκβαση των περιπετειών του Ντομινίκ Στρος Καν στο Μανχάταν. Μέχρι να ορίσει την στρατηγική του ήρθε η πτώση του Γκαντάφι, η κρίση του ευρώ, το δεύτερο ελληνικό μνημόνιο, η εξέγερση στη Συρία και η εγκυμοσύνη της γυναίκας του Κάρλας Μπρούνι. Αν επιχειρήσει να απαρυθμίσει τις επιτυχίες της θητείας του στον προεδρικό θώκο ο Νικολά Σαρκοζί δείχνει ένας από τους φτωχότερους προέδρους της Ε' γαλλικής δημοκρατίας.

Απέτυχε στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, δεν υποψιάστηκε την αραβική εξέγερση, σύρθηκε σε λύσεις που υπαγόρευσε η Μέρκελ από το Βερολίνο, είδε την ανεργία να ανεβαίνει, τα γαλλικά προϊόντα να χτυπιούνται από τα γερμανικά, το κόμμα του να σπαράσσεται από έριδες και τη δημοτικότητα του να κατρακυλά.

Ο Νικολά Σαρκοζί ξεκίνησε από χαμηλά ποσοστά την προεκλογική του εκστρατεία, αλλά επιμένει ότι η γαλλική προεδρία θα παιχτεί στο φότο φίνις μεταξύ του ιδίου και του σοσιαλιστή αντιπάλου του. Επιμένει να εφαρμόζει αμερικανικές προεκλογικές συνταγές, όπως οι χρηματικές ενισχύσεις των φίλων και υποστηρικτών του, που ξεκινούν συνήθως από τα 30 ευρώ. Άλλωστε ήταν ο πρώτος Γάλλος πρόεδρος που έκανε τζόκιγκ αντί για περίπατο και φιλοσοφική συζήτηση. Βέβαια υπάρχει και η βαριά σκιά του σκανδάλου Bettencourt-Woerth, όταν ο υπουργός Εργασίας του Σαρκοζί κατηγορήθηκε για προεκλογικές μίζες από την βαθύπλουτη κληρονόμο της  L'Oréal.

Παρά την μεγάλη υποστήριξη που δέχεται από συγκεκριμένους κύκλους της γαλλικής ελίτ, η προεκλογική εκστρατεία του Σαρκοζί μέχρι σήμερα δεν έχει αποκτήσει το απαραίτητο δυνατό στίγμα. Το μήνυμα του "Η Γαλλία δυνατή" δεν δείχνει να πείθει τους μετακινούμενους ψηφοφόρους, που είδαν την αγοραστική τους δύναμη να μειώνεται στα χρόνια Σαρκοζί. Οι μεγάλες φιέστες που διοργανώνει σε όλη τη Γαλλία δεν είναι ικανές να κινητοποιήσουν την κεντροδεξιά δεξαμενή.
Ο Νικολά Σαρκοζί στην κρίση της ευρωζώνης και των οικονομιών της νότιας Ευρώπης, με τις οποίες είναι στενά δεμένη η Γαλλία, δεν κατόρθωσε να υψώσει μια καθαρή δική του πολιτική και αυτό είναι που πληρώνει σήμερα. Οι αντιμεταναστευτικές κορώνες, που πάλι σαν αιχμή είχαν την Ελλάδα, στόχο είχαν να ανακόψουν τη διαρροή ψηφοφόρων προς την Μαρί Λεπέν. Εντούτοις και η Μαρί Λεπέν από τα ακροδεξιά και ο François Bayrou από τα κεντροδεξιά ψαλλιδίζουν το δρόμο του Σαρκοζί για τη δεύτερη προεδρική θητεία.    

Ο αστάθμητος παράγων Λεπέν

Περισσότερο σε μια οικογενειακή υπόθεση παρά σε πόλο εξουσίας εξελίσσεται το Εθνικό Μέτωπο, (Front national) που ίδρυσε ο πατέρας της και σήμερα ελέγχει η κόρη του Μαρί Λεπέν. Ο σύντροφος της είναι αντιπρόεδρος του κόμματος. Ο γαμπρός της είναι από τους πιο κοντινούς συμβούλους της και η κόρη της είναι πανταχού παρούσα στο κόμμα. Ο Frédéric Chantillon που ασχολείται με την επικοινωνία της Μαρί Λεπέν είναι σύζυγος μιας στενής παιδικής φίλης της.

Εντούτοις, η Μαρί Λεπέν ξέρει ότι πρέπει να απαλλαγεί από τα στίγματα που συγκεντρώνει το όνομα Λεπέν, προκειμένου να γίνει αρεστή σε μεγάλη μερίδα του δεξιού ακροατηρίου. Μόνο έτσι μπορεί να αλιεύει ψήφους από το κεντροδεξιό κόμμα UMP του Σαρκοζί.

Ο στενός κύκλος της Λεπέν γνωρίζει ότι θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο από αυτές τις προεδρικές εκλογές για να φτιάξουν την εικόνα της Μαρί Λεπέν ως αυθεντικής δεξιάς υποψήφιας, χωρίς φασιστικές ετικέτες. Έτσι το Εθνικό Μέτωπο έπαψε να ασχολείται με τους μετανάστες, παρέκαμψε τους Εβραίους και τους μαρξιστές και άρχισε να επιτίθεται στους ισλαμιστές. Apatrides (δανειζόμενη τον ελληνικό όρο απάτριδες) κατηγορεί τους Γάλλους που δείχνουν ανοχή στον ισλαμισμό. Καταγγέλει ακόμη και τον ΟΗΕ ότι θέλει να εγκαταστήσει το ισλαμικό νόμο της σαρία στη Γαλλία. "Μια αμερικάνα με γαλλικό διαβατήριο" σχολιάζει η Μαρί Λεπέν την Κριστίν Λαγκάρντ. 

Ανασύρει ακόμη και τον όρο banksters anglo-saxons που εφηύρε ο φασίστας Βέλγος Léon Degrelle στη δεκαετία του '30 για να κατηγορήσει τα λόμπι που επιβουλεύονται την κυριαρχία και την ταυτότητα της Γαλλίας. Το αίμα νερό δεν γίνεται προφανώς. Αλλά η κρίση του ευρώ και η ελληνική οικονομική κρίση έδωσαν την ευκαιρία στην Μαρί Λεπέν να προσεγγίσει διάφορους οικονομολόγους, ετερόκλητους μεταξύ τους, με πρώτο και καλύτερο τον νομπελίστα Maurice Allais, ακόμη και ελευθεροτέκτονες της προοδευτικής Μεγάλης Ανατολής της Γαλλίας, παραδοσιακοί εχθροί του Εθνικού Μετώπου.

Γνωρίζοντας ότι δεν θα είναι υποψήφια στο δεύτερο γύρο των εκλογών στις 6 Μαΐου η Μαρί Λεπέν περιμένει τη στιγμή που ο Σαρκοζί θα προσπαθεί να συγκεντρώσει τις συμπάθειες των ψηφοφόρων του Εθνικού Μετώπου για να κερδίσει το δεύτερο γύρω. Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τη δεξιά στη Γαλλία.  
 
Dimitri.machairidis@gmail.com