Με την πάροδο των ετών, οι ανάγκες για αποτελεσματική περιβαλλοντική προστασία είναι φυσικό να πολλαπλασιάζονται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εμφανίζεται εξαιρετικά ευαισθητοποιημένη στο συγκεκριμένο ζήτημα και τούτο καταδεικνύεται από το γεγονός ότι διαθέτει ορισμένα από τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα παγκοσμίως (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α και 2017β· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).
Η ανάγκη για συστηματικότερη προστασία των φυσικών πόρων και των απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών οδήγησε στη δημιουργία του Natura 2000, το οποίο στην ουσία είναι ένα ζωτικής σημασίας δίκτυο, αποτελούμενο από 26.000 προστατευόμενες φυσικές περιοχές. Αν επιθυμούμε να μιλήσουμε λίγο πιο συγκεκριμένα, το Natura 2000 αισίως καλύπτει περίπου το 20% της συνολικής έκτασης της Ένωσης, ποσοστό διόλου αμελητέο (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α και 2017β· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).
Δε θα πρέπει επίσης να λησμονούμε ότι η Ένωση έχει επιδοθεί σε συνεχή και συνεπή αγώνα για α) τη μεγαλύτερη δυνατή ελάττωση (ή και την οριστική εξάλειψη ακόμα, αν τούτο είναι δυνατόν) των συνεπειών των επιβλαβών χημικών ουσιών, β) την άμεση εξασφάλιση ασφαλούς πόσιμου νερού και εξίσου ασφαλών νερών κολύμβησης και γ) την (κομβικής σημασίας) μείωση του θορύβου και τη συστηματική βελτίωση της ποιότητας του αέρα (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α και 2017β· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).
Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI), το Συμβούλιο Περιβάλλοντος, το Τμήμα «Γεωργία, Αγροτική Ανάπτυξη και Περιβάλλον» (NAT) της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, η Επιτροπή «Περιβάλλον, Κλιματική Αλλαγή και Ενέργεια» (ENVE), της Επιτροπής των Περιφερειών, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων (ECHA) και οι κοινές επιχειρήσεις Clean Sky 2 και «Κυψέλες Καυσίμου και Υδρογόνο 2» διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο αναφορικά με την αποτελεσματικότερη δυνατή περιβαλλοντική προστασία. Στα πλαίσια του παρόντος άρθρου θα επικεντρωθούμε στον πολυσύνθετο ρόλο της ENVI (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α και 2017β· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).
Όπως ακριβώς φανερώνει και η ονομασία της, η ENVI καθίσταται υπεύθυνη όσον αφορά τρεις κυρίαρχης σημασίας κατηγορίες. Η πρώτη είναι η πολιτική περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με τα συγκεκριμένα μέτρα για την περιβαλλοντική προστασία, η δεύτερη η δημόσια υγεία και η τρίτη τα εν γένει ζητήματα που άπτονται της ασφάλειας των τροφίμων (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α και 2017β· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).
Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει δράσεις που σχετίζονται με Α) την κλιματική αλλαγή, Β) την αειφόρο ανάπτυξη, Γ) την αμεσότερη δυνατή αποκατάσταση των ζημιών στο περιβάλλον, Δ) την πολιτική προστασία, Ε) τα διεθνή και περιφερειακά μέτρα και τις συμφωνίες στα πλαίσια της περιβαλλοντικής προστασίας, ΣΤ) α) τη ρύπανση του εδάφους, του αέρα και των υδάτων, β) τα επίπεδα θορύβου, γ) την αποτελεσματική προστασία της βιολογικής ποικιλομορφίας, δ) την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων και την ανακύκλωση και ε) τα επικίνδυνα παρασκευάσματα και τις επικίνδυνες ουσίες, Ζ) τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων και Η) την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α και 2017β· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).
Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει δράσεις σχετικές με Α) τα κομβικής σημασίας προγράμματα και ενέργειες όσον αφορά το νευραλγικό κλάδο της δημόσιας υγείας, Β) τις υγειονομικές πτυχές της (εξόχως σημαντικής) βιοτρομοκρατίας, Γ) τα φαρμακευτικά και καλλυντικά προϊόντα και Δ) α) το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου των Ασθενειών και β) τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Αξιολόγησης των Φαρμακευτικών Προϊόντων (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α και 2017β· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).
Η τρίτη και τελευταία κατηγορία αφορά ενέργειες που άπτονται A) α) της κτηνιατρικής νομοθεσίας σχετικά με την προστασία από τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και β) του υγειονομικού ελέγχου, τόσο των τροφίμων, όσο και των συστημάτων παραγωγής προϊόντων διατροφής, Β) της σήμανσης και της ασφάλειας των τροφίμων και Γ) α) του Ευρωπαϊκού Διατροφικού και Κτηνιατρικού Γραφείου, και β) της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Προστασία των Τροφίμων (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α και 2017β· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).
ΠΗΓΕΣ
Βασιλείου, Ιωάννης (2014α), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest).
Βασιλείου, Ιωάννης (2014β), Το Παρόν και το Μέλλον της Γεωργικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Αθήνα: Historical Quest).
Βασιλείου, Ιωάννης (2017α), Κλιματική Αλλαγή: Διαχειρίσιμο Πρόβλημα ή Αργός Θάνατος του Πλανήτη-Ρόλος και Δράσεις της Ε.Ε. έως το 2050-Οι Επιπτώσεις στην Ελλάδα (Αθήνα: Historical Quest).
Βασιλείου, Ιωάννης (2017β), Προϋπολογισμός της Ε.Ε.-Ζητήματα Κατανομής και Αναδιανομής Πόρων στην Ε.Ε. (Αθήνα: Historical Quest).
Dybas, Cheryl Lyn (2006), “On a Collision Course: Ocean Plankton and Climate Change”, BioScience, 56 (8), σελ. 642-646.
Ευρωπαϊκή Ένωση (2018), «Περιβάλλον», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/topics/environment_el (πρόσβαση στις 17/8/18).
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2018), «Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου-8η κοινοβουλευτική περίοδος-Ιούλιος 2018-Παράρτημα V: Αρμοδιότητες των Μονίμων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών-VIII. Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφαλείας των Τροφίμων», διαθέσιμο σε http://www.europarl.europa.eu/sides/getLastRules.do?language=el&reference=RESP-ENVI (πρόσβαση στις 18/8/18).
Oxtoby, David W. (2008), “Biologists and Carbon Neutrality”, BioScience, 58 (5), σελ. 382-383.
Travis, J. M. J. (2003), “Climate Change and Habitat Destruction: A Deadly Anthropogenic Cocktail”, Proceedings: Biological Sciences, 270 (1514), σελ. 467-473.