Γράφει η Μαρίνα Κουρμπέλα

Την ερχόμενη Τρίτη, 2 Δεκεμβρίου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), θα εκδώσει δύο αποφάσεις σχετικά με τις προσφυγές που έχει καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Ελλάδας και κατά Ιταλίας, ζητώντας την επιβολή χρηματικής ποινής, διότι δεν εφάρμοσαν τις αποφάσεις που έχουν εκδοθεί σε βάρος τους, εξαιτίας παραβίασης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. (Παράνομοι χώροι ταφής αποβλήτων – Πρόστιμα)C-378/13 και C-196/13)

Λόγω μεγάλου αριθμού παράνομων χώρων ταφής αποβλήτων η Επιτροπή κίνησε διαδικασίες λόγω παράβασης κατά της Ελλάδας και κατά της Ιταλίας στο πλαίσιο των οποίων εκδόθηκαν οι αποφάσεις Επιτροπή κατά Ελλάδας (C-502/03) και Επιτροπή κατά Ιταλίας (C-135/05).

Κρίνοντας ότι και οι δύο αποφάσεις δεν έχουν εκτελεστεί πλήρως,η Επιτροπή προσέφυγε εκ νέου στο Δικαστήριο.

Οι δύο υποθέσεις έχουν ως αντικείμενο τη λειτουργία παράνομων χώρων ταφής αποβλήτων καθώς και τη μη αποκατάσταση χώρων ταφής αποβλήτων που έχουν παύσει τη λειτουργία τους. 

Οι παραβάσεις αφορούν την παλαιά οδηγία για τα απόβλητα (75/442/ΕΟΚ), στη δε περίπτωση της Ιταλίας επίσης την οδηγία για τα επικίνδυνα απόβλητα (91/689/ΕΟΚ) και την οδηγία για την υγειονομική ταφή. Αργότερα, η Ένωση εξέδωσε τη νέα οδηγία για τα απόβλητα 2008/98/ΕΕ με την οποία καταργήθηκαν και αντικαταστάθηκαν η ενοποιημένη έκδοση της οδηγίας για τα απόβλητα και η οδηγία για τα επικίνδυνα απόβλητα.

Η προσφυγή της Επιτροπής κατά της Ελλάδας (υπόθεση C-378/13)

Mε την προσφυγή της η Επιτροπή ζήτησε από το Δικαστήριο να υποχρεώσει την Ελλάδα να της καταβάλει:

1)προτεινόμενη χρηματική ποινή ύψους 71.193,60 ευρώ ανά ημέρα καθυστέρησης στην εκτέλεση της απόφασης Επιτροπή κατά Ελλάδας του 2005 από την ημέρα ‘έκδοσης της απόφασης στην υπό κρίση υπόθεση, μέχρι την ημέρα που θα εκτελεστεί η απόφαση του 2005·

2)ημερήσιο κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 7.786,80 ευρώ ανά ημέρα από την ημέρα έκδοσης της απόφασης του 2005 έως την ημέρα ‘έκδοσης της απόφασης στην υπό κρίση υπόθεση ή την ημέρα εκτέλεσης της απόφασης του 2005.

Σημειώνεται, πως σύμφωνα με το άρθρο 260 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης(ΣΛΕΕ), αν κρίνει η Επιτροπή, ότι το κράτος μέλος, το οποίο αφορά η υπόθεση, δεν έλαβε τα μέτρα, που συνεπάγεται η εκτέλεση της απόφασης του Δικαστηρίου, μπορεί να προσφύγει και πάλι στο Δικαστήριο, αφού παράσχει στο κράτος αυτό τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις του. Η Επιτροπή προσδιορίζει το ύψος της χρηματικής ποινής, που οφείλει να καταβάλει το κράτος μέλος, και το οποίο η Επιτροπή κρίνει κατάλληλο για την περίσταση.

Προτάσεις της Γενικής Εισαγγελέα Juliane Kokott της 4ης Σεπτεμβρίου 2014,στην υπόθεση C 378/13, Επιτροπή κατά Ελλάδας

Η Γενική Εισαγγελέας κα Juliane Kokott, προτείνει την επιβολή στην Ελλάδα αισθητά μικρότερη χρηματική ποινή, από αυτήν που ζητά η Επιτροπή από το Δικαστήριο.

Συγκεκριμένα, στις προτάσεις τις που αφορούν την Ελλάδα αναφέρει:

Στην υπόθεση C 378/13, Επιτροπή κατά Ελλάδας, προτείνω στο Δικαστήριο:

1) Να διαπιστώσει ότι η Ελληνική Δημοκρατία παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τα άρθρα 4, 8 και 9 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ περί των στερεών αποβλήτων, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156/ΕΟΚ, καθώς και τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει του άρθρου 260, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, μη λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να συμμορφωθεί με την απόφαση Επιτροπή κατά Ελλάδας (C 502/03, EU:C:2005:592) μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου 2010 οπότε εξέπνευσε η ταχθείσα με τη συμπληρωματική πρόσκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υποβολή παρατηρήσεων προθεσμία.

2) Να υποχρεώσει την Ελληνική Δημοκρατία να καταβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στον λογαριασμό «Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης», χρηματική ποινή ποσού 54 450 ευρώ ημερησίως μέχρι την πλήρη εκτέλεση της απόφασης Επιτροπή κατά Ελλάδας (EU:C:2005:592). Το βασικό, αυτό ποσό θα πρέπει να απομειούται κατά 150 ευρώ κάθε φορά που το εν λόγω κράτος μέλος αποδεικνύει στην Επιτροπή την παύση της λειτουργίας ενός παράνομου χώρου ταφής, καθώς και την ύπαρξη και αξιοποίηση επαρκών μέσων για την κατάλληλη διαχείριση ή διάθεση των αποβλήτων ή την αποκατάσταση ενός παράνομου χώρου ταφής που έχει παύσει τη λειτουργία του.

3) Να υποχρεώσει την Ελληνική Δημοκρατία να καταβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στον λογαριασμό «Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης», το κατ’ αποκοπήν ποσό 22 εκατομμυρίων ευρώ.

4) Να καταδικάσει την Ελληνική Δημοκρατία στα δικαστικά έξοδα.

Η Απόφαση της 6ης Οκτωβρίου 2005 (στην πρώτη προσφυγή της Επιτροπής)

Η Απόφαση της 6ης Οκτωβρίου 2005, προς την οποία η Επιτροπή κατηγορεί την Ελλάδα, ότι δε συμμορφώθηκε,
έχει ως εξής:

«Παράβαση κράτους μέλους – Περιβάλλον – Διαχείριση στερεών αποβλήτων – Οδηγία 75/442/ΕΟΚ, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156/ΕΟΚ – Άρθρα 4, 8 και 9» Στην υπόθεση C-502/03,με αντικείμενο προσφυγή του άρθρου 226 ΕΚ λόγω παραβάσεως, η οποία ασκήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2003

1 Με την προσφυγή της, η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ζητεί από το Δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι η Ελληνική Δημοκρατία, μη έχοντας λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα:

– για να εξασφαλίσει ότι τα στερεά απόβλητα θα διατίθενται χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του ανθρώπου και χωρίς να βλάπτουν το περιβάλλον,
– για να απαγορεύσει την εγκατάλειψη, διάθεση και μη ελεγχόμενη επεξεργασία των αποβλήτων,
– προκειμένου κάθε κάτοχος αποβλήτων να τα παραδίδει σε ιδιωτικό ή δημόσιο φορέα περισυλλογής ή σε επιχείρηση διάθεσης, ή να εξασφαλίζει ο ίδιος τη διάθεσή τους σύμφωνα με τα λαμβανόμενα δυνάμει του άρθρου 4 μέτρα, και
– για να εξασφαλίσει ότι οι εγκαταστάσεις ή οι επιχειρήσεις που διεξάγουν εργασίες διάθεσης λειτουργούν με άδεια της αρμόδιας αρχής ή με άδεια πληρούσα τις νόμιμες προϋποθέσεις,

παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει των άρθρων 4, 8 και 9 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 1975, περί των στερεών αποβλήτων (ΕΕ ειδ. έκδ. 15/001, σ. 86), όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 18ης Μαρτίου 1991 (ΕΕ L 78, σ. 32, στο εξής: οδηγία 75/442).

Εν προκειμένω, διαπιστώνεται ότι η Ελληνική Δημοκρατία δεν αμφισβητεί τις αιτιάσεις που της προσάπτονται, το βάσιμο των οποίων προκύπτει σαφώς από τη δικογραφία. Περαιτέρω, η Ελληνική Κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι τον Φεβρουάριο του 2004, 1 125 μη ελεγχόμενοι χώροι ταφής αποβλήτων λειτουργούσαν ακόμα στο έδαφός της, το δε κλείσιμο του συνόλου των παρανόμων και μη ελεγχομένων χώρων ταφής αποβλήτων προβλέπεται μόνον για το έτος 2008, δηλαδή σαφώς πέραν της ταχθείσας με την αιτιολογημένη γνώμη προθεσμίας.

Κατά συνέπεια, οι αιτιάσεις που αντλούνται από την παράβαση των άρθρων 4, 8 και 9 της οδηγίας 75/442 είναι βάσιμες.
10 Επομένως, διαπιστώνεται ότι η Ελληνική Δημοκρατία, μη λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την τήρηση των άρθρων 4, 8 και 9 της οδηγίας 75/442, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την οδηγία αυτή.

Επί των δικαστικών εξόδων

11 Κατά το άρθρο 69, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα, εφόσον υπήρχε σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Δεδομένου ότι η Επιτροπή ζήτησε την καταδίκη της Ελληνικής Δημοκρατίας στα δικαστικά έξοδα και η τελευταία ηττήθηκε, πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (πέμπτο τμήμα) αποφασίζει:

1) Η Ελληνική Δημοκρατία, μη λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την τήρηση των άρθρων 4, 8 και 9 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 1975, περί των στερεών αποβλήτων, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 18ης Μαρτίου 1991, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την εν λόγω οδηγία.

2) Καταδικάζει την Ελληνική Δημοκρατία στα δικαστικά έξοδα»


Blog:marina anastas.kourbela