Γράφει ο
Γιάννης Βασιλείου

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) ιδρύθηκε το 1977, εδρεύει στο Λουξεμβούργο και ο ρόλος του είναι διπλός. Αφενός συμβάλλει αποφασιστικά στη μέγιστη δυνατή βελτίωση της (ζωτικής σημασίας) δημοσιονομικής διαχείρισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και αφετέρου ελέγχει με εξονυχιστικό τρόπο εάν και κατά πόσο τα κονδύλια της Ένωσης συλλέγονται και χρησιμοποιούνται με τον τρόπο που πρέπει (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΕΣ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, 2018· OLAF, 2018).

       Το ΕΕΣ αποτελεί ανεξάρτητη εξωτερική ελεγκτική αρχή της Ένωσης και φροντίζει με τον λειτουργικότερο δυνατό τρόπο για την προάσπιση και την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των συμφερόντων των Ευρωπαίων φορολογουμένων. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το ΕΕΣ ναι μεν δε διαθέτει νομικές εξουσίες, αλλά δύναται α) να βελτιώσει τη διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και β) να καταρτίσει εκθέσεις αναφορικά με τα οικονομικά της Ένωσης (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΕΣ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, 2018· OLAF, 2018).

       Αν θα θέλαμε να συνοψίσουμε τις εν γένει αρμοδιότητες του ΕΕΣ θα λέγαμε ότι, καταρχήν, όπως προκύπτει και από τα προαναφερθέντα, προβαίνει σε ενδελεχή έλεγχο τόσο των εσόδων, όσο και των δαπανών της Ένωσης για να εξακριβώσει εάν οι πόροι της Ένωσης συλλέγονται και δαπανώνται με ορθό τρόπο. Επιπροσθέτως δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο αν οι εν λόγω πόροι αξιοποιούνται σωστά και με την απαιτούμενη λογοδοσία. Γενικά, το ΕΕΣ δίνει μεγάλη έμφαση στη λεπτομέρεια και αυτό είναι κάτι που θα το διαπιστώσουμε και στη συνέχεια. Μια άλλη υποχρέωσή του είναι ο λεπτομερής έλεγχος κάθε φορέα ή προσώπου που διαχειρίζεται Ευρωπαϊκά κονδύλια. Τούτη η κομβικής σημασίας διαδικασία λαμβάνει χώρα με διάφορες μεθόδους, όπως λόγου χάριν με επιτόπιους ελέγχους στα όργανα της Ένωσης (κυρίως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή), στα κράτη-μέλη και στα κράτη τα οποία λαμβάνουν βοήθεια από την Ένωση (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΕΣ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, 2018· OLAF, 2018).

       Παράλληλα, το ΕΕΣ είναι αρμόδιο για τη λεπτομερή σύνταξη ετήσιας έκθεσης για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ, η οποία εξετάζεται λεπτομερώς από το Κοινοβούλιο προτού το τελευταίο λάβει την απόφαση για το αν θα προβεί στην έγκριση της διαχείρισης του προϋπολογισμού της Ένωσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πέραν αυτού, το ΕΕΣ, στα ευρύτερα πλαίσια των εκθέσεων ελέγχου, διατυπώνει συγκεκριμένες συστάσεις και πορίσματα που απευθύνονται τόσο στις κυβερνήσεις των κρατών-μελών, όσο και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΕΣ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, 2018· OLAF, 2018).

       Ένα άλλο ζωτικής σημασίας καθήκον του ΕΕΣ είναι η αποτελεσματικότερη δυνατή διαβίβαση των γνωμοδοτήσεων των εμπειρογνωμόνων του στους πολιτικούς ιθύνοντες της Ένωσης με απώτερη επιδίωξη να τους παράσχει πολύτιμη αρωγή για να καταφέρνουν να διαχειρίζονται τα κονδύλια της Ένωσης με τον αποδοτικότερο δυνατό τρόπο και να λογοδοτούν στους πολίτες της. Ακόμα, το ΕΕΣ αναφέρει λεπτομερώς πάσης φύσεως υπόνοια αναφορικά με διαφθορά, απάτη ή άλλου είδους παράνομη δραστηριότητα στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (European Anti-Fraud Office-OLAF). Δε θα πρέπει επίσης να λησμονούμε το γεγονός ότι το ΕΕΣ δημοσιεύει α) αναλύσεις, έγγραφα θέσεων κλπ. στα πλαίσια των δημοσίων οικονομικών της Ένωσης και β) γνώμες αναφορικά με τις προπαρασκευαστικές νομοθετικές πράξεις, οι οποίες σαφώς επηρεάζουν την εν γένει δημοσιονομική διαχείριση της Ένωσης (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΕΣ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, 2018· OLAF, 2018).

       Καθίσταται σαφές ότι το ΕΕΣ επιβάλλεται να είναι ανεξάρτητο από τους οργανισμούς και τα όργανα που ελέγχει, ώστε να δύναται να αποφασίσει απερίσπαστα τόσο για το αντικείμενο, όσο και τη μέθοδο ελέγχου, όπως επίσης για τον τρόπο και την ακριβή χρονική στιγμή που θα υποβάλλει τα συγκεκριμένα πορίσματά του. Αντιλαμβανόμαστε εύκολα ότι το ΕΕΣ ελέγχει κυρίως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού η τελευταία αποτελεί το πρωτεύον όργανο για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ένωσης. Την ίδια στιγμή όμως επιδίδεται σε στενή και ιδιαιτέρως συστηματική συνεργασία με τις εθνικές αρχές, αφού ως γνωστόν η Επιτροπή διαχειρίζεται σχεδόν το 80% των κονδυλίων της Ένωσης από κοινού με αυτές (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΕΣ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, 2018· OLAF, 2018).

ΠΗΓΕΣ

Βασιλείου, Ιωάννης (2013α), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Αθήνα: Historical Quest). 

Βασιλείου, Ιωάννης (2013β), «1980-1999, Ευρωπαϊκή Ένωση: Η Εποχή της Άνδρωσης και της Διεύρυνσης», Από τη Νέα Ευρώπη του Χίτλερ Στην Ευρωζώνη της Μέρκελ, Τόμος Α΄, Ιστορικό Αρχείο του «Επενδυτή», σελ. 76-95.

Βασιλείου, Ιωάννης (2014), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest). 

Βασιλείου, Ιωάννης (2017α), Οικονομική Κρίση, Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση-Προτάσεις και Δράσεις για την Καταπολέμηση της Ανεργίας (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017β), Προϋπολογισμός της Ε.Ε.-Ζητήματα Κατανομής και Αναδιανομής Πόρων στην Ε.Ε. (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2018), Οι Επιχειρήσεις στην Ε.Ε.-Μονοπώλια-Καρτέλ-Κρατικές Ενισχύσεις-Κανόνες Ανταγωνισμού (Αθήνα: Historical Quest).

Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΕΣ (2017), «Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ)», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-court-auditors_el (πρόσβαση στις 30/8/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2018), «Ευρωπαϊκή Επιτροπή», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-commission_el (πρόσβαση στις 31/8/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2018), «Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-parliament_el (πρόσβαση στις 31/8/18).

Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (2018), «Οργάνωση», διαθέσιμο σε https://www.eca.europa.eu/el/Pages/OrganisationChart.aspx (πρόσβαση την 1/9/18).

OLAF (2018), «Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης-OLAF», διαθέσιμο σε https://ec.europa.eu/anti-fraud/home_el (πρόσβαση στις 31/8/18).