Γράφει ο
Νίκος Καλλιακμάνης

Ο ΣΔ αποτελεί μεταβολικό νόσημα. Διαχωρίζεται στον ΣΔ1 όπου το πάγκρεας δεν παράγει ινσουλίνη και ΣΔ2 όπου χαρακτηρίζεται από διαταραχές στην παραγωγή και αναποτελεσματικότητα της ινσουλίνης που υπάρχει (αντίσταση στην ινσουλίνη).

Το σύνολο των ατόμων με ΣΔ σε παγκόσμια κλίμακα ανέρχεται στα 415.000.000, ενώ 193.000.000 δεν έχουν ακόμα διαγνωστεί.

Ο ΣΔ σαν μεταβολικό νόσημα επηρεάζει πολλά συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού.

ΣΔ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Έχει βρεθεί ότι αγχώδεις διαταραχές, σχιζοφρένεια, διπολική διαταραχή, μείζονα καταθλιπτικά στοιχεία  συνοδεύουν συχνά το ΣΔ.

Είναι γεγονός ότι η ψυχική υγεία και ο σακχαρώδης διαβήτης συνδέονται και επηρεάζονται με αμφίδρομη αντίδραση.

Τα άτομα με ψυχικά προβλήματα και ΣΔ εμφανίζουν επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο για πρόωρο θάνατο συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό (10-20 χρόνια ελάττωση προσδόκιμου επιβίωσης).

Οι μείζονες καταθλιπτικές διαταραχές είναι 3 φορές περισσότερες συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό στον ΣΔ1 και διπλάσιες στα άτομα που πάσχουν από ΣΔ γενικά. Οι γυναίκες με ΣΔ είναι περισσότερο επιρρεπής στον εμφάνιση κατάθλιψης.

Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την κατάθλιψη είναι:

à διάγνωση ΣΔ στη μικρή ηλικία à επιπλοκές ΣΔ à κακή ρύθμιση ΣΔ.

Εκείνα τα άτομα τα οποία πάσχουν από ΣΔ και δεν μπορούν να ξεπεράσουν τη δυσφορία τους για τη νόσο τους (diabetes distress) εμφανίζουν αυξομειούμενες συναισθηματικές αντιδράσεις που έχουν επιπτώσεις στη σωστή γλυκαιμική ρύθμιση.

Τα άτομα αυτά έχουν συνέχεια στη σκέψη τους τις επιπλοκές του ΣΔ, συζητούν με τον εαυτό τους, την ατυχία εμφάνισης του ΣΔ στην αυτοδιαχείριση που απαιτεί ο ΣΔ.

Το ποσοστό αυτό είναι αξιοσημείωτο, φτάνει το 45%!!!

Η εμφάνιση και διάγνωση του ΣΔ στα άτομα αυτά, προκαλεί δραστικό αντίκτυπο στο οικογενειακό, φιλικό, κοινωνικό περιβάλλον τους (ποσοστό 20,5%), στη σωματική υγεία τους γενικότερα (ποσοστό 62,2%).

Άλλη κατηγορία ατόμων που πάσχουν από ΣΔ αναφέρουν ότι τα φάρμακα με τα οποία αντιμετωπίζουν τον ΣΔ ασκούν …… επίδραση στο σύνολο της φυσιολογικής ζωής τους (σεξουαλική δυσπραγία, βασανιστική διαιτητική αποχή, αδυναμία καθημερινής παρακολούθησης ΣΔ).

Επίσης θεωρούν ότι ο ΣΔ επηρεάζει τώρα και μελλοντικά το κοινωνικό και επαγγελματικό τους status.

Υπάρχουν σήμερα ενδείξεις ότι τα μείζονα καταθλιπτικά σύνδρομα μπορεί να συμβάλουν στην ανάπτυξη σακχαρώδη διαβήτη (υπερδραστηριότητα άξονα – υποθαλάμου – υπόφυσης φλοιού επινεφριδίων – μυελώδης μοίρα …..) με τελική κατάληξη ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ.

Από την άλλη πλευρά αυτή καθ’ αυτή η κατάθλιψη σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση ανθυγιεινής συμπεριφοράς (κάπνισμα, υψηλή πρόσληψη θερμίδων, κεντρική παχυσαρκία).

Όλα τα παραπάνω συντείνουν στην ανάπτυξη αντίστασης στην ινσουλίνη, διατάραξης ανοχής της γλυκόζης.

Είναι βέβαια αλήθεια ότι τα «καταγγελτικά πρέπει», οι ποικίλες εντολές για τον περιορισμό πρόσληψης των καθημερινών θερμίδων, ο υποχρεωτικός προγραμματισμός σωματικής άσκησης που συνοδεύουν τη διάγνωση του ΣΔ, δημιουργούν ψυχικές πιέσεις, έντονο stress στο πάσχον από ΣΔ άτομο. ΑΥΤΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΠΕΡΑΣΤΟΥΝ ΓΡΗΓΟΡΑ, ΓΙΑΤΙ ΣΗΜΕΡΑ Ο ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΔΕΝ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΝΟΣΟΣ, ΕΙΝΑΙ «ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ»!!!

ΣΔ – ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ

Η φυσική άσκηση στον ΣΔ βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και επίσης συμβάλει στη μείωση των πρωινών τιμών του σακχάρου αίματος.

Επίσης, η φυσική άσκηση σήμερα θεωρείται ότι κατέχει πλέον βασικό θεραπευτικό ρόλο σε όλες τις κατηγορίες των ατόμων που εμφανίζουν προπαθητικούς παράγοντες για την εμφάνιση ΣΔ (κληρονομικό αναμνηστικό – παχυσαρκία κ.α.)

Η εφαρμογή όμως όλων των παραπάνω πρέπει να εξατομικεύεται και να προσαρμόζεται σε κάθε «υποψήφιο» για άσκηση άτομο με ΣΔ.

Έτσι η εξέταση και λειτουργική εκτίμηση:

α) του καρδιαγγειακού συστήματος του ατόμου αυτού. Ακολουθεί τα παρακάτω κριτήρια.

• ΗΛΙΚΙΑ > 35 ετών και ΗΛΙΚΙΑ < 35 ετών

1. ΣΔ2> 10 χρόνια διάρκεια
2. ΣΔ1> 1Ρ χρόνια διάρκεια

• Παρουσία παραγόντων επιβαρυντικών για στεφανιαία νόσο

• Παρουσία μικροαγγειοπάθειας (νεφροπάθεια με ή χωρίς μικρολευκωματουρία, αμφιβλυστρο ειδιπάθεια)

• Περιφερική αγγειοπάθεια

Σε άτομα που εμφανίζουν αλλοιώσεις στο ηλεκτροκαρδιογράφημα πρέπει να κάνουν τεστ κοπώσεως με ραδιογραφική καταγραφή.

Άτομα με ΣΔ που προγραμματίζονται από τον γιατρό τους σε μέτρια φυσική άσκηση (< 60% maximum κανονικού ρυθμού) πρέπει να εξεταστεί το τεστ κοπώσεως πριν από την έναρξη του προγράμματος.

Άτομα με ΣΔ τα οποία έχουν στεφανιαία νόσο πρέπει με μεγάλη προσοχή να εκτιμηθεί η «ισχαιμική απάντηση» κατά την άσκηση και λειτουργικότητα, αριστερής κοιλίας εν ηρεμία και δοκιμαστική ελαφρά άσκηση.

β) Περιφερική αγγειοπάθεια.

Εκτίμηση αυτής επιβάλλεται πριν από την έναρξη της κάθε φυσικής άσκησης.

Με κλινικά σημεία (διαλείπουσα χωλότητα, κρύα άκρα, ελάττωση σφυγμικού κύματος, ατροφία υποδόριων ιστών).

Η εξέταση με triplex αρτηριών και φλεβών κάτω άκρων πρέπει να γίνεται για επιβεβαίωση της κλινικής υποψίας.

γ) Περιφερική Νευροπάθεια (ΠΝ)

Συχνή επιπλοκή του ΣΔ (απώλεια αισθητικότητας)

Η ΠΝ και ο βαθμός αυτής ελέγχεται με Ηλεκτρομυογράφημα (ΗΜΓ) και Ταχύτητα αγωγής Ερεθίσματος (ΤΑΕ).

Συμπερασματικά: Οι άμεσες επιδράσεις της σωματικής άσκησης στον ΣΔ είναι:

1. Μείωση τιμής σακχάρου λόγω χρησιμοποίησής του στην άσκηση
2. Αύξηση ευαισθησίας στην ινσουλίνη

Οι μακροχρόνιες, έμμεσες, επιδράσεις της άσκησης στον ΣΔ:

1. Αύξηση ευαισθησίας της ινσουλίνης
2. Μείωση του σωματικού βάρους
3. Αύξηση δραστηριότητας των υποδοχέων γλυκόζης στο εσωτερικό του κυττάρου.
4. Μείωση της τιμής των τριγλυκεριδίων, αύξησης βάρους, χοληστερίνης
5. Αύξηση των τροφοφόρων αγγείων στους μύες

Το πρόγραμμα σωματικής άσκησης για τα άτομα με ΣΔ αναφέρεται :

1. Στην εντατική εφαρμογή του προγράμματος που θα επιλεγεί για κάθε άτομο με ΣΔ εξετάζοντας τη γενική κατάσταση της υγείας του, τις επιπλοκές που έχει προκαλέσει ο ΣΔ.
2. Συχνότητα: Οι επιδράσεις του προγράμματος άσκησης και τα ευεργετικά αποτελέσματα του διαρκούν μέχρι 2 ημέρες. Συνήθης εφαρμογή κάθε μέρα ή μέρα παρά μέρα.
3. Διάρκεια: Συνήθως 30’ συνεχόμενα ή 2 * 15’ ή 2* 10’
4. Είδη: Αερόβια γυμναστική – Γρήγορο βάδισμα, ποδήλατο, όχι τρέξιμο.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΙ ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΜΕ ΣΔ

1. Φυσική ενημέρωση του γιατρού και φυσικοθεραπευτή
2. Τακτική μέτρηση σακχάρου αίματος (πριν την άσκηση, 1 ώρα μετά το τέλος της σωματικής άσκησης

4-6 ώρες μετά το τέλος της άσκησης)

1. Μείωση της δοσολογίας της ινσουλίνης (όταν αυτή χορηγείται κατά 1-2 μονάδες πριν αρχίσει η άσκηση (διάρκεια 30’ – 60’)
2. Πρόληψη 10-15 γραμμαρίων υδατανθράκων πριν από τη προγραμματισμένη άσκηση.

ΣΕ ΤΙΜΕΣ ΣΑΚΧΑΡΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ 200-400 ng/dL τότε υποχρεωτική είναι η παρουσία γιατρού ή ειδικού εργοφυσιολόγου.

ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΚΕΤΟΝΩΝ ΣΤΑ ΟΥΡΑ, έλεγχος αυτών πριν την έναρξη της σωματικής άσκησης.

ΣΔ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ

Υπάρχει αυξημένη συχνότητα καταγμάτων στα άτομα με ΣΔ2, παρ’ ότι υπάρχει αύξηση της ΟΣΤΙΚΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ (μέθοδος DEXA) δεν παρέχει καμία προστασία για τα κατάγματα αυτά.

Κατάγματα τα οποία, προκαλούνται είτε χωρίς την άσκηση φυσικής ή τεχνητής βίας, αυξημένης εξωτερικής πίεσης.

Τα αίτια τα οποία προκαλούν τα κατάγματα στον ΣΔ δεν είναι σαφή.

Πιθανολογείται ο χαμηλός ρυθμός ανακατασκευής των οστών των ατόμων με ΣΔ.

Επίσης …. ότι οι διαβητικοί ασθενείς εμφανίζουν πολύ συχνά πτώσεις επί του εδάφους (απώλεια ισορροπίας σώματος) η οποία αποδίδεται α) στις διαταραχές της όρασης που εμφανίζεται στον ΣΔ β) στην περιφερική νευροπάθεια του ΣΔ, γ) στα εγκεφαλικά επεισόδια που εμφανίζονται αυξημένα στον ΣΔ, δ) πιθανά συχνά εγκεφαλικά επεισόδια.

Επίσης τονίζονται ιδιαίτερα διάφοροι παράγοντες κινδύνου οστεοπόρωσης όπως:

α) κάπνισμα, β) κατανάλωση αλκοόλης, γ) λήψη κορτικοειδών φαρμάκων.

Θεραπευτικά χορηγούνται συμπληρώματα Βιτ. D – σκευάσματα ασβεστίου.-τροποποίηση της αντιδιαβητικής αγωγής – χειρουργική επέμβαση.

ΣΔ – ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ

Η υπογλυκαιμία αποτελεί κοινή ανεπιθύμητη ενέργεια της θεραπείας του ΣΔ, ειδικά εκείνη που αντιμετωπίζεται θεραπευτικά με ινσουλίνη.

Συνηθέστερα αίτια πρόκλησης υπογλυκαιμίας:

è Παράληψη προγραμματισμένων γευμάτων.

è Λάθος υπολογισμός των υδατανθράκων.

è Λανθασμένη επιλογή μονάδων ινσουλίνης (ποσοστό 15%)

è Λανθασμένη επιλογή τύπου ινσουλίνης (βραχεία- ταχεία δράση) σε σχέση με γευματική, βασική ρύθμιση του σακχάρου αίματος.

è Σωματική άσκηση σε υπέρμετρο βαθμό (ποσοστό 25%)

è Κατανάλωση αλκοόλης (ποσοστό 2%)

è Παθήσεις ενδοκρινών αδένων (υποθυρεοειδισμός, ανεπάρκεια φλοιού επινεφριδίων, ανάπτυξη αντισωμάτων κατά της ινσουλίνης ή των υποδοχέων αυτής).

Οι επιπτώσεις που επιφέρει η ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ είναι πολλαπλές και καταστροφικές, επηρεάζονται:

1) ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Πτώσεις επί του εδάφους, ατυχήματα κατά την οδήγηση οχημάτων.

2) ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Η υπογλυκαιμία προκαλεί καρδιακή αρρυθμία, αύξηση παραγόντων πήξης του αίματος (παρ VII), αύξηση πηκτικότητας αίματος, αύξηση παραγόντων φλεγμονής (C- αντιδρώσα πρωτεΐνη- ιντερλευκίνη G ).

3) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Η άνοια εμφανίζεται αυξημένη στα άτομα με ΣΔ ειδικά όταν στα άτομα αυτά έχουν προηγηθεί στο παρελθόν πολλαπλά επεισόδια υπογλυκαιμίας (παράλληλη αύξηση της άνοιας με τον αριθμό των υπογλυκαιμικών κρίσεων).

Η εμφάνιση τώρα της άνοιας καθιστά πιο συχνή την πιθανότητα εμφάνισης υπογλυκαιμικών επεισοδίων, δημιουργώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο.

Εδώ πρέπει να τονιστούν και οι ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΤΙΣ ΝΥΧΤΕΡΙΝΕΣ ΩΡΕΣ (ΝΥΧΤΕΡΙΝΕΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΕΣ) είναι πολύ επικίνδυνες διότι δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές από το άτομο που πάσχει από ΣΔ ή από το περιβάλλον του.

Συμπτώματα για την αναγνώριση της νυχτερινής υπογλυκαιμίας είναι ανήσυχος ύπνος, εφιάλτες, πρωινή κεφαλαλγία, αίσθημα κόπωσης κατά την αφύπνιση, ανεξήγητη ναυτία, εσώρουχα υγρά, ιδρωμένα από την εφίδρωση που προκαλείται από την υπογλυκαιμία.

Η  προ της νυχτερινής κατάκλισης μέτρησης του σακχάρου αίματος, θεωρείται απαραίτητη.

Έτσι αν βρεθεί τιμή σακχάρου αίματος μικρότερη των 120 ng /dL απαραίτητα γίνεται λήψη υδατανθρακούχου τροφής (40 γρ ψωμί και γάλα).

Συμπερασματικά: Η υπογλυκαιμία αποτελεί καθημερινό πρόβλημα για τα άτομα με ΣΔ.

Η αρμονική συνεργασία θεράποντος ιατρού και ασθενη, αποτρέπει τη δημιουργία της.

ΣΕ ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΟΥ ΑΝΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΑ 25% ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ ΔΕΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΝΤΑΙ.

Τιμές σακχάρου στην υπογλυκαιμία ꜜ 70mg/dL.

Πρέπει να αναφερθεί επίσης η αντιδραστική ή λειτουργική υπογλυκαιμία που εμφανίζεται σε υγιή άτομα (δεν πάσχει από ΣΔ).

Η υπογλυκαιμία αυτή εμφανίζεται 2 – 4 ώρες μετά το γεύμα και δεν συνδυάζεται με άλλο νόσημα (λειτουργική μορφή).

Υπογλυκαιμία νηστείας αποτελεί φυσιολογικό φαινόμενο σε κάθε άτομο μετά περιόδου νηστείας.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ

Εφαρμόζεται ο κανόνας των 15, δηλαδή λήψη 15 γρ υδατανθράκων σε υγρή μορφή (χυμοί, αφεψήματα, ζαχαρούχο νερό).

Μετά την πάροδο 15 λεπτών επαναλαμβάνεται η μετρηση σακχάρου και αν η τιμή του δεν υπερβαίνει τα 80 mg/dL, λαμβάνονται ξανά 15 γρ γλυκόζης.

Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ περίπου 20 γρ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΑΝΕΒΑΖΕΙ ΤΗΝ ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΟΥ κατά 60- 65mg στα 15’, διαρκεί  45’ και μειώνεται στα 60’.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ (ΣΔ) ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΠΟΔΙΩΝ

Ο όρος «διαβητικό πόδι» (ΔΠ), diabetic foot, έχει καθιερωθεί και περιγράφει την προσβολή των ποδιών από το σακχαρώδη διαβήτη.

Αποτελεί εκδήλωση των χρόνιων επιπλοκών (αγγειοπάθεια - νευροπάθεια) που χαρακτηρίζουν την πορεία του ΣΔ.

Το ΔΠ εμφανίζεται και στους δύο ΤΥΠΟΥΣ ΣΔ (1-2) συχνότερο είναι στους άντρες άνω των 60 ετών που πάσχουν από ΣΔ2.

Η αντιπροσωπευτική εικόνα του ΔΠ είναι το έλκος του δέρματος που εμφανίζεται σε ποσοστό 15% των διαβητικών αρρώστων και αποτελεί προάγγελο ακρωτηριασμών των ποδιών σε ποσοστό 85% του συνόλου των ακρωτηριασμών που γίνονται.

Το εμφανιζόμενο έλκος αποτελεί εκδήλωση της μίκρο- και μάκρο- αγγειοπάθειας του ΣΔ. Προκαλείται συνήθως από τραυματισμό και ο συνδυασμός μίκρο- και μάκρο- αγγειοπάθειας, καθώς και κατάργησης της αισθητικότητας που προκαλείται από την περιφερική νευροπάθεια που χαρακτηρίζει τον ΣΔ.

Ο συνδυασμός αυτός οδηγεί σε επιπλοκές του έλκους (επιμόλυνση αυτού – από την επιφανειακή ….επέκταση προς του εν τω βάθει του ποδιού ιστού (οστεομυελίτιδα).

Η μαγνητική τομογραφία «ξεκαθαρίζει» όλες τις διαγνωστικές δυσχέρειες που προκαλεί το κάθε διαβητικό πόδι.

ΦΡΟΝΤΙΔΑ «ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ»

Όπως ήδη αναφέρθηκε προηγουμένως, τα πόδια του διαβητικού δεν αισθάνονται θερμότητα, πόνο, κρύο, μεταβολές θερμοκρασίας και έτσι δημιουργείται το «διαβητικό πόδι» (αγγειοπάθεια- νευροπάθεια ΣΔ).

Οι μεταβολές που προκαλεί ο ΣΔ που μπορεί να φτάσουν και μέχρι την αλλαγή του σχήματος των ποδιών σε σακχαροδιαβητικά άτομα.

Έτσι τα φυσιολογικά «μαξιλαράκια» λίπους των δακτύλων και των πελμάτων που φυσιολογικά υπάρχουν, χάνονται με αποτέλεσμα τη δημιουργία ελκών στις περιοχές αυτές από πιέσεις μεγαλύτερες του φυσιολογικού.

Ο σακχαρώδης διαβήτης επίσης μπορεί να εμφανίσει «ΣΦΥΡΟΔΑΚΤΥΛΙΑ» (τα δάκτυλα ακουμπούν στο έδαφος με κάθετη διεύθυνση σαν «σφαιρίδια»)

Η επιλογή των παπουτσιών αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα για την πρόληψη των ελκών του διαβητικού ποδιού.

Πρέπει να αποφεύγονται τα παπούτσια ή τα σανδάλια που αφήνουν χωρίς κάλυψη, εκτεθειμένα τα δάκτυλα των ποδιών.

Να μην αγοράζονται από τα άτομα με ΣΔ μυτερά παπούτσια ή παπούτσια με ψηλά τακούνια.

Πρακτικός οδηγός για την επιλογή κατάλληλου παπουτσιού είναι ο εξής:

è Σταθείτε όρθιος πάνω σε ένα λευκό χαρτί και σχεδιάστε επάνω του το σχήμα του ποδιού σας.

è Πάρτε το παπούτσι που φοράτε ή που πρόκειται να αγοράσετε και τοποθετήστε αυτό πάνω στο σχήμα που έχετε ήδη σχεδιάσει.

è Στην περίπτωση που το σχήμα του χαρτιού είναι μεγαλύτερο από το παπούτσι, αυτό σημαίνει ότι το πόδι σας πιέζεται όταν φοράτε το παπούτσι ακόμα και όταν αυτό δεν γίνεται αντιληπτό.

è Τα παπούτσια που θα διαλέξετε δεν πρέπει να είναι πολύ μεγάλα ή πολύ μικρά.

Γενικά η περιποίηση των ποδιών στα άτομα που πάσχουν από ΣΔ πρέπει να γίνεται με πολλή μεγάλη προσοχή.

Αν υπάρχουν κάλοι στο πέλμα ή αλλού, η τοποθέτηση ειδικής εσωτερικής σόλας μέσα στο παπούτσι, μπορεί να αποτρέψει τη δημιουργία έλκους.

Η χρήση των αθλητικών παπουτσιών επιτρέπεται εφόσον υποστηρίζουν ανατομικά το πόδι και με την προϋπόθεση καλού αερισμού.

Ο έλεγχος των παπουτσιών στο εσωτερικό τους πρέπει να γίνεται κάθε φορά πριν φορεθούν αυτά (έλεγχος κάποιου αντικειμένου, πρόκας, καρφιού).

ΜΗΝ ΠΕΡΠΑΤΑΤΕ ΠΟΤΕ ΞΥΠΟΛΗΤΟΙ ακόμα και στο σπίτι σας.

Επίσης οι κάλτσες που χρησιμοποιούνται πρέπει να ελέγχονται πριν χρησιμοποιηθούν στο «διαβητικό πόδι».

Προτιμώνται κάλτσες από βαμβάκι, με ελαφρά λάστιχα στο πάνω μέρος τους, ώστε να μην παρακωλύεται η κυκλοφορία του αίματος.

ΣΔ + AIDS (ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΣΕΑΔ)

Από το έτος 1990 που άρχισε να εφαρμόζεται η ειδική αγωγή (αντιρετροϊκή) για την αντιμετώπιση της λοίμωξης εχει σημειωθεί πρόοδος που αφορά στη μείωση νοσηρότητας, θνησιμότητας, παράταση της ζωής των πασχόντων.

Η εξέλιξη επομένως της θεραπευτικής και διαγνωστικής προσέγγισης κατέστησαν το AIDS χρόνια νόσο, με την εμφάνιση διαταραχής μεταβολισμού της γλυκόζης (αντίσταση στην ινσουλίνη- παθολογική τιμή γλυκόζης νηστείας), δηλαδή την εμφάνιση ΣΔ σε ποσοστό 4%.

Οι παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης ΣΔ στους φορείς του AIDS ή τα άτομα που πάσχουν από ΣΕΑΔ είναι οι ίδιοι με εκείνους του γενικού πληθυσμού δηλαδή àδείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ 30%), à ατομικό, κληρονομικό αναμνηστικό à φυλή à μονονουκλεοτιδικοί πολυμορφισμοί (14% συμβολή στον κίνδυνο ανάπτυξης ΣΕΑΔ). àλήψη ειδικής αντιρετροϊκής αγωγής που αποδίδεται στην αθροιστική έκθεση στους θεραπευτικά χορηγούμενους  αντιρετροϊκούς παράγοντες (στους νουκλεοτιδικούς αναστολείς της αντίστροφης μεταγραφάσης). Αυτό σχετίζεται με την εμφάνιση ΣΔ2 και ειδικότερα η λήψη σταβουδίνης και λαμιβουδίνης θεωρείται ότι προκαλεί τοξικότητα στα μιτοχόνδρια.

Όλα τα φάρμακα που αναστέλλουν τη δράση ……. δεν έχουν τις ίδιες επιδράσεις στη δημιουργία της αντίστασης προς την ενδογενή ινσουλίνη και την εμφάνιση ΣΔ.

Έτσι το Indinavir προκαλεί την αντίσταση προς την ινσουλίνη, χωρίς να επιδρά στο μεταβολισμό λίπους, ενώ το Lopinavir και το Ritonavir προκαλούν αύξηση των τριγλυκεριδίων και ελεύθερων λιπαρών οξέων.

Επίσης άλλα φάρμακα που χορηγούνται για τις επιπλοκές του AIDS πχ η ΠΕΝΤΑΜΙΔΙΝΗ που χορηγείται για λοιμώξεις (πνευμονία) σε αρρώστους με AIDS από P. Carinii που αποτελεί συνήθως την πρώτη χαρακτηριστική λοίμωξη ύπαρξης AIDS.

Εμφανίζει τοξικότητα κατά Β κυττάρων παγκρέατος με εμφάνιση υπογλυκαιμίας αρχικά και ΣΔ κατόπιν. Η μακροχρόνια χορήγηση του φαρμάκου όπως και η νεφρική ανεπάρκεια αυξάνουν την υπογλυκαιμία (ποσοστό 8%).

Επισης η χορήγηση Megesterol Acetate (διεγερτικό όρεξης) προδιαθέτει προς ΣΔ.

Ref.: - ΣΔ – άσκηση Θ. Τζιαμούρκα

        - Tabar’s ΙΑΤΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ

         - Περ. ΣΔ. Ιουλ. Αυγ. 2017.