Γράφει ο
Δημήτρης Κράνιας

Και ξαφνικά κάποιοι θυμήθηκαν ότι είναι μικρός ο αριθμός των υγειονομικών που εμβολιάστηκαν. Η περίπτωση του μικρού παιδιού που βρίσκεται στην εντατική του νοσοκομείου της Πάτρας και είναι παιδί υγειονομικού κατηύθηνε το κύμα της ενοχοποίησης στον κλάδο.

Αποκαλύφθηκε από επίσημα χείλη ότι μόνο το 44% από τους 1300 εργαζόμενους του νοσοκομείου «Άγιος Ανδρέας» έχουν εμβολιασθεί και περίπου το 60% του προσωπικού του Πανεπιστημιακού νοσοκομείου στο Ρίο. Έπρεπε λοιπόν να υπάρξει ένα ακραίο περιστατικό για να αναδειχθεί το πρόβλημα του μικρού αριθμού των εργαζομένων που εμβολιάσθηκαν.

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ

Ξεκινάμε λοιπόν από το πρώτο ζήτημα, που αφορά τη διαφάνεια στην πληροφόρηση. Είναι απαραίτητο όσο ποτέ να δοθεί στη δημοσιότητα ο αριθμός των εργαζομένων ανά μονάδα υγείας που εμβολιάσθηκαν, ο αριθμός αυτών που δεν εμβολιάσθηκαν επειδή είχαν επαρκή αριθμό αντισωμάτων, όπως επίσης και ο αριθμός των ελευθέρων επαγγελματιών ανά ιατρικό, οδοντιατρικό και φαρμακευτικό σύλλογο. Ένα άλλο στοιχείο που είναι χρήσιμο για τις παραπάνω κατηγορίες είναι ο αριθμός των υγειονομικών που ασθένησαν καθώς και η πορεία της υγείας τους. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμα ώστε να ενισχύεται η αίσθηση ότι κανείς δεν έχει να κρύψει τίποτα. Εξίσου σημαντική είναι η ύπαρξη επίσημης ενημέρωσης των εργαζομένων στις μονάδες υγείας για το τι συμβαίνει στο χώρο εργασίας τους.

Ο χρόνος στον οποίο κλήθηκαν να δηλώσουν οι υγειονομικοί του δημοσίου τομέα, ότι προτίθενται να εμβολιασθούν ήταν πράγματι περιορισμένος και υπάρχουν περιπτώσεις που ζητήθηκε να γίνει αυτό σε περιθώριο μιας ημέρας. Μια βιασύνη που σίγουρα δε συνέβαλε στην απρόσκοπτη πρόσβαση στη διαδικασία και παράλληλα δημιούργησε εύλογες απορίες. Σε αυτές τις καταστάσεις η προσέγγιση δεν είναι εύκολο να επιτύχει με αλλεπάλληλες εγκυκλίους, πολλές φορές επαναλαμβανόμενες, οι οποίες στο τέλος χάνουν το κεντρικό μήνυμα και καταλήγουν σε μια γραφειοκρατική διαδικασία χωρίς ουσία. Η ορθή προσέγγιση περιλαμβάνει σωστά οργανωμένες και ελεύθερες σε συζήτηση ενημερώσεις, που λύνουν απορίες, διαλύουν σκιές, πολεμούν την παραπληροφόρηση και την εσφαλμένη πληροφόρηση. Όπου έγινε συστηματικά αυτή η προσπάθεια είναι βέβαιο ότι τα ποσοστά των υγειονομικών, που επέλεξαν τον εμβολιασμό θα είναι αυξημένα. Έλλειμμα στο συγκεκριμένο επαγγελματικό χώρο αποτελεί και η απουσία στοχευμένης επικοινωνιακής δράσης ειδικά για το υγειονομικό προσωπικό της χώρας. Μην πυροβολείτε λοιπόν τον πιανίστα όταν δεν του έχετε δώσει το τετράδιο με τις νότες…

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Μια προσπάθεια σαν αυτή που περιγράφεται παραπάνω οφείλει να περιλαμβάνει την εκτίμηση και τη διαχείριση του κινδύνου αν τα πράγματα δεν εξελιχθούν ομαλά. Και δε νομίζω ότι φανταζόταν κανείς πως δεν θα προσβληθούν υγειονομικοί από μια ασθένεια εύκολα μεταδιδόμενη με πλήθος ανθρώπων που είναι φορείς χωρίς να το γνωρίζουν. Και αυτό αφορά όχι μόνον τους κλινικούς γιατρούς των εντατικών που έρχονται σε επαφή με τους ασθενείς σε προχωρημένο στάδιο αλλά και τους  κλινικούς γενικότερα και τους εργαστηριακούς και το νοσηλευτικό προσωπικό συνολικά και το διοικητικό προσωπικό, που ρυθμίζει τα διαδικαστικά θέματα των ασθενών. Το ζήτημα δεν αντιμετωπίζεται φυσικά με διοικητικές έρευνες και κυρώσεις που πλήττουν το ηθικό και την αξιοπρέπεια του προσωπικού δημιουργώντας παράλληλα έναν ιδιότυπο στιγματισμό, τον οποίο πιθανά κάποιοι θα προσπαθήσουν να αποφύγουν ίσως και με τρόπους που δε συνάδουν με την ιδιότητά τους.

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ?

Ολοκληρώνοντας αυτές τις σκέψεις δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστη η πραγματικά περίεργη άποψη περί υποχρεωτικού εμβολιασμού των υγειονομικών. Ζούμε εδώ κι ένα χρόνο μια κατάσταση με περιορισμό ατομικών ελευθεριών και ορισμένων δικαιωμάτων χάριν της δημόσιας υγείας. Η ιδέα όμως του υποχρεωτικού εμβολιασμού απέναντι σε μια ασθένεια, που καλά-καλά δεν γνωρίζουμε, γεννά άλλες σκέψεις. Ας πούμε, ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αν κάποιος επιμείνει στην άρνησή του; Θα χάσει τη δουλειά του η θα μπει στη φυλακή;

Οι ιδιαίτερες καταστάσεις απαιτούν προσεκτικούς χειρισμούς και ψύχραιμες αποφάσεις. Η ουσιαστική διαφάνεια, η πραγματική ενημέρωση, η διαρκής εκπαίδευση, η ενίσχυση των μέτρων προστασίας, ο περιορισμός των ανισοτήτων, η επιβράβευση της υπευθυνότητας, η αποφυγή του στιγματισμού, συνθέτουν τη συμμετοχή της κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς. Η αντιμετώπιση της πανδημίας απαιτεί συνθέσεις επί του πεδίου. Η τωρινή πανδημία είναι μάθημα για το μέλλον.