Γράφει ο
Γιώργος Λεκάκης

Στις 7.11.2013, αυτή εδώ η στήλη έγραφε για την γιορτή των 100 χρόνων, που έγινε για την εν λειτουργία Δημοτική Αγορά Χανίων. Μετά απ’ αυτό, φίλοι από την Χαλκίδα μας γνωστοποίησαν ένα πρόβλημα της πόλεως, όπου επίσης υπάρχει μια παλαιά αγορά, αλλά δεν ευτυχεί να γιορτάζει...

Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΧΑΛΚΙΔΟΣ είναι από τις πιο σπάνιες στην Ελλάδα. Αποτελείται από μία αγορά «μέσα» σε μια άλλη αγορά

Εκτίσθη το 1885. Η α΄ φάση - απλού νεοκλασικού ρυθμού, σε σχήμα Π (επί των οδών Κριεζώτου-Αρεθούσης-Βενιζέλου), με οικοδομικό υλικό από τα κατεδαφισμένα τείχη της πόλεως! Ολοκληρώθηκε το 1887.

Επεκτάθηκε το 1935: Η β΄ φάση - ρυθμού μοντέρνου κινήματος Bauhaus με στοιχεία art nouveau και art deco, αντεστραμμένου σχήματος π,  αποτελεί ένα από τα πρώτα και λιγοστά δείγματα επώνυμης αρχιτεκτονικής. Εκτίσθη κατόπιν αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, τον οποίο εκέρδισαν οι μηχανικοί Σόλων Κυδωνιάτης (ακαδημαϊκός και καθηγηγητής του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου) και Βαγιανός - με το ψευδώνυμο «Νεοέλληνες». Εφαρμόσθηκαν οι αρχές του μοντέρνου κινήματος Bauhaus με στοιχεία art nouveau και art deco (σιδεριές και φωτιστικά). Σ’ αυτήν εγκαινιάζεται με πρωτοποριακό τρόπο η χρήση του μπετόν αρμέ και των νέων τεχνολογιών στην Χαλκίδα (π.χ. εντυπωσιακό στέγαστρο).

Η Αγορά της Χαλκίδος έχει κριθεί μνημείο:  Από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, το υπουργείο Πολιτισμού, το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, το Περιφερειακό Τμήμα Ευβοίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού κ.ά. φορείς.

Είναι σαφώς ένα κομμάτι της ιστορίαας της πόλεως της Χαλκίδος. Κομμάτι της αρχιτεκτονικής της.

Κι όμως, Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Χαλκίδος ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΜΕ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ!

Για τυπικούς λόγους το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε πρόσφατα την Απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, που χαρακτηρίζει Διατηρητέο Μνημείο την Δημοτική Αγορά της Χαλκίδος, και την αναπέμπει για νέα νόμιμη κρίση. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος όμως προέρχεται από τα «οικονομικά συμφέροντα» που θέλουν να κερδοσκοπήσουν εις βάρος του ιστορικού κέντρου της πόλεως. Η στρατηγικής σημασία Εύβοια αναμένεται να γίνει έναν ισχυρός οικονομικός πόλος, γι’ αυτό ιδρύονται συνεχώς offshore εταιρείες σε αυτήν... Ενώ οι  δημοτικές Αρχές διαχρονικώς διευκόλυναν αυτά τα «συμφέροντα», τουλάχιστον από αδιαφορία.

Οι φιλίστορες και πατριώτες κάτοικοι της Χαλκίδος ζητούν:

α) Να εκδοθεί νέα απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού και να προστατευθεί και πάλι η Δημοτική Αγορά ως μνημείο και ιστορικό κέντρο της νεωτέρας Χαλκίδος. Να σταματήσουν οι καταστροφές, οι αφαιρέσεις οικοδομικών στοιχείων και υλικών (σιδεριές, ξυλεία κ.ά.). Να περιφραχθεί, καθαρισθεί, φωτισθεί και φυλαχθεί ο χώρος.

β) Να αποκατασταθεί άμεσα η Δημοτική Αγορά και να επαναλειτουργήσει εμπλουτισμένη και με άλλες χρήσεις (όπως λ.χ. στην περίπτωση Δημοτικής Αγοράς Καρδίτσης). Με διαδικασίες διαφανείς και γρήγορες. Με τάχιστη δρομολόγιση του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού.

Η ΧΑΛΚΙΔΑ – όπως και κάθε πόλη - ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΤΗΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ, που ποτέ δεν ήταν ένα απλό εμπορικό-οικονομικό κέντρο, αλλά μια κοινωνική εστία, συνυπάρξεως, συμφιλιώσεως, ανταμώματος της τοπικής καοινωνίας κάθε πόλεως. Για να ομορφύνει η πρωτεύουσα της Ευβοίας με ένα ακόμη αρχιτεκτονικό στολίδι που διαθέτει. Τα κτήρια της Δημοτικής Αγοράς έχουν αρχιτεκτονικές - αισθητικές αξίες, ως αντιπροσωπευτικές κατασκευές του καιρού τους. Για να ξαναζωντανέψει η καρδιά της πόλεως. Για να αυξηθεί η εμπορική κίνησις στο κέντρο της και στα γύρω μαγαζιά, δίνοντας ζωή στις μικρές επιχειρήσεις. Για να προβληθούν τα τοπικά προϊόντα της Χαλκίδος και της Ευβοίας στα μαγαζιά της Δημοτικής Αγοράς. Για να κερδίσουν τα ταμεία του Δήμου από την διαφανή ενοικίαση των υπαρχόντων πολλών και αξιόλογων μαγαζιών της. Για να κρατηθούν τα ύψη των κτηρίων στο κέντρο της πόλεως στα επίπεδα που είναι σήμερα. Για να σωθεί ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορικής μνήμης της πόλεως: Η Δημοτική Αγορά υφίσταται από το 1885, ενώ στο ίδιο ακριβώς σημείο, για  πολλές εκατονταετίες ενωρίτερα, γινόταν το παζάρι.

Φτάνει πια η καταστροφή και κατάχωση των ιστορικών αρχαίων μνημείων της Χαλκίδος και της Ευβοίας γενικότερα... Η Εύβοια χρειάζεται ανάδειξη και φροντίδα. Γενικώς σωτηρία. Με ενημερώνουν πως τα περίφημα αρχαία ευρήματα στο χωριό Κρύα Βρύση είναι αφύλακτα και η χαρά των αρχαιοκαπήλων... Φτάνει πια. Σε λίγο, αν συνεχισθεί αυτή η αδιαφορία για την Εύβοια, το νησί δεν θα μπορεί να αποδείξει την ιστορικότητά του, όπως λ.χ. η θαλασσοκράτειρα Κύμη! Μήπως αυτό θέλουν κάποιοι;

Για όλα αυτά, υπογράψτε εδώ:
http://www.change.org/petitions/diaswsh-apokatastash-epanaleitourgia-dhmotikhs-agoras-xalkidas

 
(Άρθρο που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Ελευθερία" του Λονδίνου, στις 15.5.14)