Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Το πρόβλημα δεν είναι τόσο η ανακοίνωση Τσαβούσογλου ότι η Τουρκία πάγωσε την διμερή συμφωνία με την Ελλάδα για την επιστροφή των παράνομων μεταναστών.

Το πρόβλημα είναι ότι στην πράξη έχουν καταργηθεί όλες οι συμφωνίες – και αυτές με την ΕΕ, η οποία (ΕΕ) μέσα στον πανικό της συμφώνησε με την Άγκυρα ανταλλάγματα, όπως το άνοιγμα κεφαλαίων για την ενταξιακή πορεία της χώρας και η απελευθέρωση της βίζας, που δεν μπορούσαν, όπως αποδείχθηκε, να πραγματοποιηθούν.

Το πρόβλημα είναι επίσης ότι προκειμένου να υποβαθμίσει το θέμα, η κυβέρνηση μας είπε με ύφος μπλαζέ ότι… οι Τούρκοι πάγωσαν την παγωμένη συμφωνία!

Ομολόγησαν δηλαδή ότι η διμερής συμφωνία δεν εφαρμοζόταν ούτως ή άλλως.

Όσον αφορά στις επιστροφές, οι συμφωνίες που υποτίθεται ότι εφαρμόζονται είναι οι ακόλουθες:

- Το διμερές Ελληνοτουρκικό Πρωτόκολλο Επανεισδοχής το οποίο υπεγράφη στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου 2001 και κυρώθηκε με το Ν.3030/2002 (ΦΕΚ Α΄-163/15-07-2002).

- Η Συμφωνία Επανεισδοχής Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας η οποία υπεγράφη στις 16 Δεκεμβρίου 2013 στην Άγκυρα και τέθηκε σε ισχύ την 1η Οκτωβρίου 2014 για την επανεισδοχή υπηκόων Τουρκίας.

-Η Κοινή Δήλωση Ε.Ε.-Τουρκίας της 18ης Μαρτίου 2016 σύμφωνα με την οποία, από τις 20 Μαρτίου 2016, όλοι οι νεοεισερχόμενοι στα ελληνικά νησιά αλλοδαποί θα επιστρέφονται στην Τουρκία.

Και ιδού τι δείχνουν τα στοιχεία που η Ελληνική Αστυνομία έδωσε στη δημοσιότητα στις 31 Μαΐου:

«Κατά τα έτη 2016 και 2017, καθώς και από 01-01-2018 μέχρι σήμερα έχουν επιστραφεί στη Τουρκία:

Με βάση το διμερές Πρωτόκολλο Επανεισδοχής Ελλάδας – Τουρκίας, το 2016: 1.183, το 2017: 21, το 2018: 5, σύνολο 1.209 αλλοδαποί, υπήκοοι τρίτων χωρών

-Με βάση τη Συμφωνία Επανεισδοχής Ε.Ε. – Τουρκίας, το 2016: 54, το 2017: 24, το 2018: 17, σύνολο 95 υπήκοοι Τουρκίας

-Με βάση την Κοινή Δήλωση Ε.Ε.-Τουρκίας, το 2016: 801, το 2017: 683, το 2018: 146, σύνολο 1.630 αλλοδαποί διαφόρων εθνικοτήτων (από τους οποίους 284 από τη Συρία)

Επιπροσθέτως, από την έναρξη εφαρμογής της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας έχουν επιστραφεί στις χώρες καταγωγής τους οικειοθελώς μέσω Δ.Ο.Μ., 2.503 αλλοδαποί υπήκοοι τρίτων χωρών που είχαν εισέλθει στη χώρα μας δια θαλάσσης από την Τουρκία».

Η συμφωνία επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας, που δημοσιεύτηκε μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφης ΕΕ-Τουρκίας, στις 29 Νοεμβρίου 2015, προέβλεπε την επανενεργοποίηση της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας, οικονομική βοήθεια ύψους 3 δις και βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας στη διαχείριση των προσφυγικών ροών.

Η κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του Μαρτίου 2016, προέβλεπε ότι «όλοι οι παράτυποι μετανάστες που διασχίζουν την Τουρκία και φθάνουν στα ελληνικά νησιά από τις 20 Μαρτίου 2016 και μετά θα επιστρέφονται στην Τουρκία» και ότι «για κάθε Σύρο που επιστρέφεται στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά θα υπάρξει ένας Σύρος που θα εγκατασταθεί στην Ε.Ε». Αυτά, με αντάλλαγμα την επιτάχυνση της εκπλήρωσης του όρου απελευθέρωσης της βίζας και το άνοιγμα του Κεφαλαίου 33 (στις 14 Δεκεμβρίου 2015 είχε ανοίξει το Κεφάλαιο 17).

Όλα αυτά πήγαν περίπατο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία. Και στην πράξη η Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας ουδέποτε εφαρμόστηκε.

Δε νομίζω να πιστεύει κανείς πως επιστρέφονται «όλοι οι παράτυποι μετανάστες», ούτε ότι «για κάθε Σύρο που θα επιστρέφεται στην Τουρκία ένας άλλος θα εγκαθίσταται στην ΕΕ».

Στην πραγματικότητα η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει ούτε τη συμφωνία του 2001, ούτε αυτές του 2010, του 2013, του 2016.

Και στο μεταξύ, υπήρξε και το «ξεσάλωμα» του 2015. Καθώς και οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ νόμοι, μεταξύ των οποίων και αυτός που καταργούσε τον νόμο περί παράνομης εισόδου στη χώρα και τις συνέπειές του.

Διότι το 2014 είχαν συλληφθεί για παράνομη είσοδο και παραμονή στη χώρα 77.163 αλλοδαποί και το 2013 είχαν συλληφθεί 43.002.

Επιπλέον, το 2014 συνελήφθησαν 1.171 διακινητές μη νόμιμων μεταναστών και το 2013 είχαν συλληφθεί 843.

Επίσης, στα βορειοανατολικά χερσαία σύνορα (συνοριακή γραμμή Ελλάδας – Τουρκίας), το 2014 συνελήφθησαν συνολικά για παράνομη είσοδο και παραμονή στη χώρα 1.914 μετανάστες, ενώ το 2013 είχαν συλληφθεί 1.109 μετανάστες.

Επίσης, για το έτος 2014 εξετάστηκαν 6.593 αιτήματα ασύλου σε πρώτο (α΄) βαθμό και υποβλήθηκαν 3.921 προσφυγές σε δεύτερο (β΄) βαθμό, ενώ οι απορρίψεις ήταν 9.843 συνολικά, για την εξέταση υποθέσεων τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Επίσης, εκδόθηκαν, και στους δύο βαθμούς, 1.713 αποφάσεις παροχής ασύλου (καθεστώς πρόσφυγα, ανθρωπιστικού καθεστώτος και επικουρικής προστασίας).

Για το έτος 2013 είχαν εξεταστεί 10.738 αιτήματα ασύλου, σε πρώτο (α΄) βαθμό και υποβλήθηκαν 5.123 προσφυγές σε δεύτερο (β΄) βαθμό, ενώ οι απορρίψεις ανέρχονταν συνολικά σε 12.924 για την συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Επίσης, είχαν εκδοθεί και στους δύο βαθμούς, 1.034 αποφάσεις παροχής ασύλου (καθεστώς πρόσφυγα, ανθρωπιστικού καθεστώτος και επικουρικής προστασίας).

Επιπλέον, το 2014 αυξήθηκαν σε ποσοστό περίπου 6% οι επιστροφές μη νόμιμων μεταναστών. Συγκεκριμένα πραγματοποιήθηκαν 27.789 επιστροφές μη νόμιμων μεταναστών, έναντι 26.186 το 2013. Από αυτές, οι 36.606 περιπτώσεις πραγματοποιήθηκαν μέσω των προγραμμάτων αναγκαστικής επιστροφής και οι 17.369 μέσω των εθελούσιων διαδικασιών επιστροφής.

Σημειώστε επίσης ότι από την έναρξη ισχύος του Πρωτοκόλλου (Απρίλιος 2002) μέχρι και τον Ιανουάριο 2015, είχαν υποβληθεί στην Τουρκία 6.393 αιτήματα για επανεισδοχή 137.722 παράτυπων μεταναστών, εκ των οποίων οι τουρκικές Αρχές δέχθηκαν την επανεισδοχή 13.314 και παρέλαβαν τελικά μόνο 3.838, γεγονός που οφειλόταν κυρίως στις καθυστερημένες και εκτός των προβλεπομένων στο Πρωτόκολλο προθεσμιών, απαντήσεις της τουρκικής πλευράς. Επιπλέον, η Τουρκία δεν τηρούσε την δέσμευσή τ για αποδοχή 1.000 αιτημάτων επανεισδοχής ετησίως.

Σημειώστε επίσης ότι στις 3 Νοεμβρίου 2016, ο κ. Τσαβούσογλου είχε απειλήσει με καταγγελία και την Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, αν η ΕΕ δεν έλυνε το θέμα της βίζας.

Τώρα, λέει ότι η Τουρκία δεν θα καταγγείλει την συγκεκριμένη Δήλωση (η οποία, όπως είπαμε έχει καταργηθεί στην πράξη), προφανώς επειδή υπάρχει στη μέση το ευρωπαϊκό χρήμα…