Γράφει ο
Γιάννης Βασιλείου

Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων (JURI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία διαδραματίζει θεμελιώδους σημασίας ρόλο αναφορικά με την ορθολογική λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Πιο συγκεκριμένα, στα πλαίσια της παρούσας κοινοβουλευτικής περιόδου, η JURI θα εστιάσει α) στο εμπορικό απόρρητο, β) στην εποικοδομητικότερη δυνατή μεταρρύθμιση του νομικού πλαισίου της ΕΕ για τα εμπορικά σήματα και γ) στο μέλλον των δικαιωμάτων του δημιουργού. Θα λέγαμε ότι επιδίωξη της JURI κατά την τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο είναι η εξακολούθηση των προηγούμενων εργασιών της στα πλαίσια της πνευματικής ιδιοκτησίας και της διαχείρισης των ψηφιακών δικαιωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Υπογραμμίζουμε επίσης ότι η JURI παρέχει πολύτιμη αρωγή στο Κοινοβούλιο στο σύνολό του ώστε να καταφέρει να σχηματίσει σαφή γνώμη σε ένα ευρύτατο φάσμα τεχνικών ζητημάτων, όπως λόγου χάριν α) η λήψη αποφάσεων για την αποτελεσματική προάσπιση των συμφερόντων του Κοινοβουλίου στο δικαστήριο, β) η εποπτεία της χρήσης της κατ’ εξουσιοδότηση και της εκτελεστικής νομοθεσίας και γ) η μέγιστη δυνατή εξασφάλιση του ότι δίνεται η απαραίτητη προσοχή στη συμβολή των εθνικών Κοινοβουλίων με το μηχανισμό της επικουρικότητας (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Παράλληλα, όσον αφορά το εταιρικό δίκαιο, οι βασικές προτεραιότητες θα είναι η επιτυχής ολοκλήρωση των εργασιών σχετικά με τους καινούργιους κανόνες περί αφερεγγυότητας, όπως επίσης και η αμεσότερη δυνατή κατάρτιση νέας πρότασης για τις μονοπρόσωπες εταιρείες περιορισμένης ευθύνης. Επιπλέον, η JURI θα εξακολουθήσει να επικεντρώνεται στους πολίτες, τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις στην εσωτερική αγορά, στα ευρύτερα πλαίσια της προσεχούς αναθεώρησης συγκεκριμένων κανόνων του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου και της πρότασης για επικαιροποίηση της διαδικασίας επίλυσης μικροδιαφορών (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Σε γενικές γραμμές, η JURI είναι υπεύθυνη για την ορθή ερμηνεία, εφαρμογή και εποπτεία του δίκαιου της Ένωσης, την αποτελεσματικότερη δυνατή συμμόρφωση των πράξεων της Ένωσης με το πρωτογενές δίκαιο και κυρίως την επιλογή της νομικής βάσης και το σεβασμό (σε συνδυασμό φυσικά με την απαρέγκλιτη τήρηση) των ζωτικής σημασίας αρχών της αναλογικότητας και της επικουρικότητας (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Επίσης, η JURI καθίσταται αρμόδια για α) την αρτιότερη δυνατή οργάνωση και τον Οργανισμό του Δικαστηρίου της ΕΕ, β) το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της ΕΕ, γ) μέτρα αναφορικά τόσο με τη δικαστική, όσο και με τη διοικητική συνεργασία στα πλαίσια των αστικών υποθέσεων και δ) την ερμηνεία και εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, στο μέτρο φυσικά που αφορά την ΕΕ (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Δε θα πρέπει επίσης να λησμονούμε ότι πρωταρχικής σημασίας καθήκοντα της JURI είναι α) η βελτίωση της νομοθετικής διαδικασίας και η μέγιστη δυνατή απλούστευση (στα σημεία που απαιτείται) του Ενωσιακού δικαίου, β) η έννομη προστασία τόσο των προνομίων, όσο και των δικαιωμάτων του Κοινοβουλίου, με ειδική έμφαση στη συμμετοχή του τελευταίου στις προσφυγές ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ και γ) η περιβαλλοντική ευθύνη, σε στενό συνδυασμό με τις κυρώσεις κατά των περιβαλλοντικών εγκλημάτων, συνιστώσα απείρως σημαντική ιδίως στις μέρες μας όπου ο πλανήτης μας ταλανίζεται ανηλεώς από τη ρύπανση και τη μάστιγα της κλιματικής αλλαγής (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Επιπροσθέτως, η JURI καθίσταται αρμόδια για ηθικά ζητήματα αναφορικά με τις νέες τεχνολογίες κατά την εφαρμογή της διαδικασίας συνδεδεμένων επιτροπών με τις σχετικές επιτροπές. Η εν λόγω παράμετρος δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να περάσει απαρατήρητη, καθώς θίγει ιδιαιτέρως ευαίσθητα θέματα (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Ακόμα, η JURI ευθύνεται για α) το Καθεστώς των βουλευτών και την υπηρεσιακή κατάσταση του προσωπικού της ΕΕ και β) τα προνόμια και τις ασυλίες, καθώς και τον έλεγχο της εντολής των βουλευτών. Τέλος, η JURI είναι αρμόδια για τις πράξεις της Ένωσης που είναι σχετικές με το νομικό καθεστώς των κρατών-μελών σε ιδιαιτέρως νευραλγικούς τομείς, όπως εκείνοι α) του εταιρικού δικαίου, β) του αστικού και εμπορικού δικαίου, γ) του δικονομικού δικαίου και δ) του δικαίου διανοητικής ιδιοκτησίας (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

       Δίχως την παραμικρή τάση υπερβολής, διαπιστώνουμε ότι το φάσμα των αρμοδιοτήτων της JURI είναι τεράστιο και καλύπτει ποικίλα ζωτικής σημασίας θέματα που επηρεάζουν άμεσα την ομαλή λειτουργία της Ένωσης. Τούτος ο αναμφίβολα πολυσχιδής και πολυδιάστατος ρόλος της JURI αποκαλύπτει με σαφέστατο τρόπο (τουλάχιστον κατά τη γνώμη μας) την σπουδαιότητά της και θα συμφωνήσουμε απόλυτα με αρκετούς μελετητές που υποστηρίζουν ότι η JURI είναι μια από τις πλέον σημαίνουσες επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Βασιλείου, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός, 2018).

ΠΗΓΕΣ

Βασιλείου, Ιωάννης (2014), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017α), Ευρωπαϊκή Ένωση και Ενέργεια-Η Πορεία προς το 2050-Σκέψεις, Ιδέες και Συμπεράσματα (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017β), Κλιματική Αλλαγή: Διαχειρίσιμο Πρόβλημα ή Αργός Θάνατος του Πλανήτη-Ρόλος και Δράσεις της Ε.Ε. έως το 2050-Οι Επιπτώσεις στην Ελλάδα (Αθήνα: Historical Quest).

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI (2018), «JURI-Νομικά Θέματα», διαθέσιμο σε http://www.europarl.europa.eu/committees/el/juri/home.html (πρόσβαση στις 25/8/18).

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/JURI/Κανονισμός (2018), «Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου-8^η κοινοβουλευτική περίοδος-Ιούλιος 2018/Παράρτημα V: Αρμοδιότητες των Μονίμων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών/XVI. Επιτροπή Νομικών Θεμάτων», διαθέσιμο σε http://www.europarl.europa.eu/sides/getLastRules.do?language=el&reference=RESP-JURI (πρόσβαση στις 25/8/18).