Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Ο τρόπος με τον οποίο οι εκπρόσωποι των δανειστών, με πρωτεργάτη τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ Π. Τόμσεν, αντιμετωπίζουν τις αιτιάσεις και τις διαφωνίες της ελληνικής κυβέρνησης (και του συνόλου του πολιτικού κόσμου της χώρας) στο θέμα της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών, δημιουργεί σκέψεις ως προς το αρχικό στάδιο των συζητήσεων – και οπωσδήποτε πριν από το καλοκαίρι.

Το θέμα των πλειστηριασμών δεν αποτελεί προαπαιτούμενο, αλλά φαίνεται ότι οι αρχικοί συνομιλητές της τρόικας – πριν αναλάβει (και αυτό) το θέμα ο πρωθυπουργός και κάνει τη δήλωση της 22ας Αυγούστου - δεν το ξέκοψαν από την αρχή ως καθαρά εθνικό και πολιτικό θέμα και δέχθηκαν να μπουν σε μια δήθεν τεχνοκρατική συζήτηση περί διάσωσης των τραπεζών (οι οποίες διασώθηκαν με χρήματα των φορολογουμένων, μεταξύ των οποίων και αυτοί που κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους).

Αν από την αρχή είχε ξεκαθαριστεί πως η χώρα δεν μπορεί να αντέξει ένα κοινωνικό χάος, που, σε περίπτωση απελευθέρωσης των πλειστηριασμών, θα ερχόταν να προστεθεί στις συνέπειες της δημοσιονομικής προσαρμογής, δεν θα χρειαζόταν να τρέχουμε την τελευταία ώρα.

Σήμερα, την τελευταία ώρα δηλαδή, ηχεί στα αυτιά μας πολύ εκνευριστική η δήλωση του υπουργείου των Οικονομικών της 13ης Αυγούστου 2013, σύμφωνα με την οποία «το θέμα της άρσης απαγόρευσης πλειστηριασμών ακινήτων από τις τράπεζες δεν τέθηκε ποτέ στις συζητήσεις με την τρόικα».

Δεν έλεγαν την αλήθεια, διαφορετικά πρωθυπουργός και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης δεν θα χρειαζόταν να ασχοληθούν με ένα «ανύπαρκτο θέμα» πριν καν περάσουν δέκα ημέρες.

Και αν το θέμα ήταν ανύπαρκτο τον Αύγουστο, τότε (λογικά) πρέπει να είναι ανύπαρκτο και σήμερα.

Αλλά, όπως αποδείχθηκε, το θέμα κάθε άλλο παρά ανύπαρκτο ήταν.

Έκτοτε, διάφοροι συναρμόδιοι υπουργοί και υφυπουργοί δηλώνουν πότε το ένα και πότε το άλλο, προσπαθώντας να διασκεδάσουν τις ανησυχίες και εφευρίσκοντας λέξεις για να περιγράψουν αυτούς των οποίων η πρώτη κατοικία δεν κινδυνεύει.

Και περάσαμε όλο το Νοέμβριο με τους συναρμόδιους υπουργούς να διαπραγματεύονται με την τρόικα, η οποία είχε στυλώσει τα πόδια.

Οι δε συχνές – πυκνές αναφορές στα θέματα αναδιάρθρωσης και ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος, αποδεικνύουν πως οι καταφεύγοντες σε τέτοιες δηλώσεις δεν αντελήφθησαν (και εξακολουθούν να μην αντιλαμβάνονται) πως το συγκεκριμένο θέμα είναι καθαρά πολιτικό – και πως υπάρχει ο κίνδυνος όχι μόνο οι τράπεζες, αλλά η χώρα ολόκληρη να καταρρεύσει μέσα σε ένα χάος κοινωνικής αναταραχής.

Εκ των υστέρων, όλοι αυτοί προβαίνουν σε καθησυχαστικές δηλώσεις του τύπου «θα βρεθεί μια λύση και μια διέξοδος», με αναφορές περί της ανάγκης για «μεταβατικό στάδιο» και περί «συνεργάσιμου δανειολήπτη».

Και βέβαια, αν το θέμα ήταν ανύπαρκτο, δεν θα έκανε την παραμικρή αναφορά σ’ αυτό ο κ. Π. Τόμσεν, στην πρόσφατη συνέντευξή του στην «Καθημερινή» (24 Νοεμβρίου), όπου ανέφερε τους πλειστηριασμούς ως ένα από τα ζητήματα εξαιτίας των οποίων καθυστερεί η αξιολόγηση της τρόικας, καθώς εγείρει «κοινωνικές και πολιτικές ανησυχίες, οι οποίες περιπλέκουν τον σχεδιασμό των πολιτικών».

Έτσι απλά, αφού δεν του ξεκαθαρίστηκε εγκαίρως πως όταν εδώ θα γίνεται ο κακός χαμός, ο ίδιος θα κινείται μεταξύ Κοπεγχάγης και Νέας Υόρκης.

Την προηγούμενη Πέμπτη, από την Αθήνα, ο Επίτροπος Μπαρνιέ είπε πως επί της ελληνικής προεδρίας θα ολοκληρωθεί ένα σημαντικό μέρος της τραπεζικής ένωσης, ενώ ήδη από τον Αύγουστο έχει ανακοινωθεί πως η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών ετοιμάζει έναν ενιαίο ορισμό των μη εξυπηρετουμένων δανείων για την ΕΕ.

Πώς είναι δυνατόν ο ένας από τους δανειστές (η ΕΕ) να αποφασίζει την ενοποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και να αναζητά κοινό τόπο (και επομένως και τρόπο αντιμετώπισης) για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και ο άλλος (το ΔΝΤ) να γυρεύει από ένα μέλος της ΕΕ να προχωρήσει σε αποφάσεις ερήμην της Ένωσης στην οποία ανήκει;

Συχνά δημιουργείται η αίσθηση πως η αδυναμία διαπραγμάτευσης, οδηγεί κάποια κυβερνητικά στελέχη όχι μόνο στην παραίτηση από αυτήν, αλλά και στην απόλυτη προσχώρηση στις θέσεις της τρόικας και στην υιοθέτηση διαφόρων τεχνοκρατικών επιχειρημάτων – με αποτέλεσμα να δημιουργείται στην τρόικα η ψευδής εντύπωση πως αφού έπεισε τους συνομιλητές της, σημαίνει ότι και αυτοί με τη σειρά τους, ως βασιλικότεροι του βασιλέως, θα πείσουν όλους τους υπόλοιπους…

Υπό αυτήν την έννοια, υπαρκτός είναι ο κίνδυνος να συμφωνηθεί μεταβατικό στάδιο ενός έτους, υπό τον όρο να υπάρξει πλήρης απελευθέρωση από το 2015.

Θα πρόκειται, βέβαια, περί ετήσιας αναβολής χάους, αλλά, Θεού θέλοντος, κάποιοι σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να ζούμε στη χώρα και μετά το 2015.

Υ.Γ.  Σύμφωνα με δελτίο Τύπου της ΕΚΠΟΙΖΩ, υπήρξε, στις 26 Νοεμβρίου, δίωρη συνάντηση αντιπροσωπείας της με κλιμάκιο της τρόικας (κάτι που πεισματικά αρνήθηκαν από την αρχή οι συνδικαλιστικές μας οργανώσεις, με αποτέλεσμα να επιδίδονται μόνο σε μια άγονη συνδικαλιστική γυμναστική). Όπως ανακοίνωσε η ΕΚΠΟΙΖΩ (που συγκεντρώνει υπογραφές κατά των πλειστηριασμών) εκτέθηκαν στην τρόικα οι συνέπειες ενδεχόμενης απελευθέρωσης των πλειστηριασμών και η ανάγκη για τριετή αναστολή τους.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η τρόικα έδειξε ενδιαφέρον για τις προτάσεις της Ένωσης και διαπιστώθηκε η ανάγκη προστασίας των ευπαθών ομάδων και η ύπαρξη ενός μεταβατικού σταδίου προσαρμογής των οφειλών, ενώ κρίθηκε απολύτως αναγκαία η χάραξη μιας τουλάχιστον 10ετούς στρατηγικής για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσης και των μη εξυπηρετούμενων δανείων.