Ο χρόνος τελειώνει...Οικονομικό θρίλερ εθνικών διαστάσεων Σε θρίλερ για γερά νεύρα με σοβαρές εθνικές προεκτάσεις εξελίσσεται η προσπάθεια διάσωσης της Κύπρου μετά το «όχι» της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Στη Λευκωσία η ατμόσφαιρα είναι βαριά, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να συγκαλεί τη μία σύσκεψη των αρχηγών των κομμάτων μετά την άλλη.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το αδιέξοδο, καθώς οι τράπεζες παραμένουν κλειστές, η αγορά καταρρέει, οι επιχειρηματίες προειδοποιούν για δραματικές συνέπειες.

Δραματική υπήρξε και η προειδοποίηση που απηύθυνε ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος τόνισε ότι «το στοίχημα είναι να σώσουμε τον τόπο μας. Δεν έχουμε άλλη επιλογή».

Σύμφωνα με τον κ. Νεοφύτου ο χρόνος έχει εξαντληθεί, ενώ πρόσθεσε ότι δεν μπορεί να διανοηθεί πως η ηγεσία του τόπου θα χαραμίσει την επόμενη γενιά.

«Η ουσία είναι κατά πόσο θα αφήσουμε τη χώρα μας να χρεοκοπήσει. Και πιστεύω στον πατριωτισμό και της ηγεσίας και των πολιτών», είπε.

Η Μόσχα αποδεικνύεται σκληρός διαπραγματευτής, ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής παρατείνει την παραμονή του στη Ρωσία με την ελπίδα πως, έστω και την ύστατη ώρα, θα βρεθεί πεδίο συνεννόησης, ενώ οι δανειστές με μηνύματά τους από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, αλλά και με τη χθεσινή άκαμπτη στάση της τρόικας στη Λευκωσία, επιμένουν ότι το εναλλακτικό σενάριο πρέπει να σέβεται το κριτήριο της βιωσιμότητας του χρέους και τις χρηματοδοτικές παραμέτρους της απόφασης του Eurogroup της 16ης Μαρτίου.

Αυτό ζήτησε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις Κυπριακές Αρχές, με τον εκπρόσωπό της, Ολιβιέ Μπαγί, να αναφέρει ότι οι τελευταίες εξελίξεις σε ό,τι αφορά την Κύπρο εξετάστηκαν, κατά την τακτική εβδομαδιαία συνεδρίαση του κολεγίου των Επιτρόπων, όπου ο Επίτροπος οικονομίας Όλι Ρεν ενημέρωσε για τα πιθανά επόμενα βήματα στο θέμα της Κύπρου, καθώς και για τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την εξεύρεση λύσης.

Η ανακοίνωση της Επιτροπής αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι:

«Οι κυπριακές αρχές πρέπει να παρουσιάσουν ένα εναλλακτικό σενάριο, το οποίο θα σέβεται το κριτήριο της βιωσιμότητας του χρέους και τις συναφείς χρηματοδοτικές παραμέτρους».

Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι έκανε ό,τι ήταν δυνατό για να βοηθήσει την Κύπρο και να βρεθεί λύση. Ωστόσο, σημειώνει ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται από τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης και καμία απόφαση δε μπορεί να ληφθεί χωρίς τη συνεργασία τους, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου.

Σημειώνεται, επίσης, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης και συνεχίζει τις επαφές της με την Κύπρο, με τα άλλα κράτη μέλη της ευρωζώνης, με τα ευρωπαϊκά όργανα και με το ΔΝΤ.

Όσον αφορά την επιβολή εφάπαξ εισφοράς σε καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ, η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της υπογραμμίζει ότι στο Eurogroup και πριν την ψηφοφορία στην Κυπριακή Βουλή, είχε καταστήσει σαφές ότι μια εναλλακτική λύση η οποία θα σέβεται τις χρηματοδοτικές παραμέτρους μπορεί να γίνει αποδεκτή. Μια λύση, η οποία κατά προτίμηση δεν θα επέβαλε φορολόγηση σε καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ.

«Ωστόσο, οι κυπριακές αρχές δεν δέχτηκαν αυτό το εναλλακτικό σενάριο», αναφέρει η ανακοίνωση της Επιτροπής.

Επιπλέον, στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται ότι τον Ιούλιο του 2012 οι κυπριακές αρχές υπέβαλαν επίσημα αίτημα για τη σύναψη δανειακής σύμβασης, η οποία «δεν κατέστη δυνατό να ολοκληρωθεί με την προηγούμενη κυβέρνηση».

Σε ό,τι αφορά τη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ - Ρωσίας, η οποία πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στη Μόσχα, ο Ολιβιέ Μπαγί τόνισε ότι το θέμα της Κύπρου δεν βρίσκεται επισήμως στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου, ωστόσο, σε περίπτωση που η ρωσική πλευρά εγείρει το ζήτημα, θα εξεταστεί από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο με το Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και τον πρωθυπουργό Ντιμίτρι Μεντβέντεφ.

Σημείωσε, επίσης, ότι ο Όλι Ρεν θα παραμείνει στις Βρυξέλλες, προκειμένου να συντονίσει τις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.

Ερωτηθείς ο κ. Μπαγί αν ενδεχόμενη παροχή δανείου από την πλευρά της Ρωσίας θα μπορούσε να είναι συμβατή με τη διασφάλιση του στόχου για τη βιωσιμότητα του κυπριακού χρέους, αρνήθηκε να σχολιάσει «τα διάφορα σενάρια που κυκλοφορούν».

«Δεν σχολιάζω τις διάφορες λύσεις που διερευνώνται αυτή τη στιγμή για να βοηθηθεί η Κύπρος. Υπάρχουν διάφορες ιδέες υπό εξέταση, δεν είναι ο ρόλος μας να τις σχολιάσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος της Επιτροπής.

Αρνητικές ήταν και οι ειδήσεις από τις συνομιλίες του Κύπριου υπουργού Οικονομικών με τον Ρώσο ομόλογό του Αντόν Σιλουάνοφ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Σαρρής προσέφερε στη Μόσχα «δελεαστικό πακέτο», που, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ΡΙΑ-Νόβοστι, περιλάμβανε και παραχώρηση μεριδίων σε κυπριακές τράπεζες, καθώς και ενεργειακά κοιτάσματα της Κύπρου.

Ο κ. Σαρρής είχε συνομιλίες και με τον αντιπρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης Ίγκορ Σουβάλοφ, σε μια προσπάθεια αναβάθμισης του επιπέδου των διαβουλεύσεων.

«Κατανοούμε πόσο βαριά είναι η κατάσταση, που έχει διαμορφωθεί. Θα συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις ώστε να εξευρεθεί λύση, η οποία θα μας επιτρέψει να έχουμε την υποστήριξη της Ρωσίας, θα μείνουμε εδώ έως ότου πετύχουμε κάποια συμφωνία» δήλωσε ο κ. Σαρρής.

Την ίδια ώρα, σκληρή στάση κρατούσε το κλιμάκιο της τρόικας στη Λευκωσία, που είχε χθες διαβουλεύσεις με κυβέρνηση, Κεντρική Τράπεζα και κόμματα.

Κατέστη δε σαφές πως η τρόικα απορρίπτει την εναλλακτική πρόταση της κυπριακής κυβέρνησης, βάσει της οποίας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων για να καλυφθεί το ποσό των 5,8 δις ευρώ.

Διάφορα σενάρια για την εξεύρεση των 5,8 δις ευρώ εξέτασαν και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου (ΚΤΚ), Πανίκος Δημητριάδης, τεχνοκράτες και εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών κομμάτων, καθώς και κατά τις διαβουλεύσεις με την τρόικα.

Όπως έγινε γνωστό ορισμένοι υποστήριξαν ότι δεν μπορεί να υλοποιηθεί η ιδέα για σύσταση μιας εταιρείας, η οποία θα εκδώσει ομόλογα, τα οποία θα διασυνδέονται και με τα έσοδα από το φυσικό αέριο.

Χθες το μεσημέρι, τηλεφωνική επικοινωνία είχαν οι πρόεδροι της Κύπρου και της Γαλλίας, Νίκος Αναστασιάδης και Φρανσουά Ολάντ.

Ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης αναφέρθηκε στις προσπάθειες της κυπριακής κυβέρνησης για διαμόρφωση «σχεδίου Β» και ζήτησε τη στήριξη του Γάλλου Προέδρου στις προσπάθειες που καταβάλλονται, ώστε να εξασφαλιστεί μέρος του ποσού των 5,8 δις ευρώ, με ίδιους πόρους.

Την ανάγκη να αντιμετωπιστεί «το συντομότερο δυνατό» η σημερινή «καταστροφική» κατάσταση στην Κύπρο, η οποία ζημιώνει κυρίως τους πολίτες της Νήσου, τόνισε χθες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες ο Πρόεδρος της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρόμπαϊ.
«Η σημερινή ιδιαίτερα αβέβαιη κατάσταση είναι επιζήμια, ιδιαίτερα για τους πολίτες της Κύπρου, και πρέπει να αντιμετωπιστεί το συντομότερο δυνατό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Χ. Ρόμπαϊ, προσθέτοντας ότι η απόφαση του Eurogroup της 16ης Μαρτίου διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του κυπριακού χρέους.
Ο ίδιος υπενθύμισε ότι σύμφωνα με την απόφαση αυτή, τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης πρόκειται να συμβάλουν στο πακέτο βοήθειας της Κύπρου με 10 δισεκατ. ευρώ. Όπως διευκρίνισε, το ποσό αυτό είναι το μερίδιο της «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης», στο οποίο δεν περιλαμβάνεται η χρηματοδοτική στήριξη από την πλευρά του ΔΝΤ.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος των Σοσιαλιστών, Χάνες Σβόμποντα, τάχθηκε κατά της επιβολής φόρου στις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ, επιχειρηματολογώντας ότι είναι «ασύλληπτο και ακατανόητο» να μην διασφαλίζονται οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ που εγγυάται η ευρωπαϊκή οδηγία.

Ταύρος εν υαλοπωλείω

Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμπεριφέρεται «σαν ταύρος σε υαλοπωλείο», δήλωσε ο Πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναφερόμενος στην διαχείριση του θέματος της Κύπρου, ενώ σημείωσε ότι η ΕΕ «έχει κάνει όλα τα λάθη που μπορεί κανείς να κάνει» και εξέφρασε την ελπίδα να βρεθεί μια λύση η οποία, όπως είπε, δεν θα διαταράσσει τις σχέσεις της χώρας του με την ΕΕ.

Ερωτηθείς αν αυτή η υπόθεση θα επηρεάσει τις σχέσεις της Μόσχας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Ρώσος πρωθυπουργός εμφανίστηκε επιφυλακτικός, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει πρώτα να δει την λύση που θα επιλεγεί.

Επανέλαβε πάντως ότι οι πρακτικές των τελευταίων ημερών θυμίζουν την Σοβιετική Ένωση και προειδοποίησε για τον κίνδυνο αυτή η κρίση να προκαλέσει και άλλες, νέες κατά τόπους κρίσεις.

Η ενημέρωση από τον υπουργό των Οικονομικών

«Οι κυπριακές τράπεζες δεν μπορούν να παραμείνουν κλειστές για πολύ, αλλιώς θα καταστραφεί η κυπριακή οικονομία. Πρέπει να βρεθεί λύση εντός ωρών, αλλιώς η Ελλάδα θα κάνει ό,τι πρέπει να κάνει», ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, κατά την κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και Οικονομικών της Βουλής.

Σε περίπτωση που η Κύπρος δεν παρουσιάσει άμεσα εναλλακτικό σχέδιο με το οποίο να ανοίξουν οι τράπεζές της, «η Ελλάδα έχει "Plan B" που δεν μπορώ να σας το πω. Οι επιπτώσεις στην Ελλάδα ελαχιστοποιούνται. Παίρνουμε τα μέτρα μας», συμπλήρωσε.
 
Σχετικά με την απόφαση του Eurogroup, ξεκαθάρισε πως αυτή ήταν ομόφωνη και πρώτη την αποδέχθηκε η Λευκωσία.

«Η κυπριακή ηγεσία συμμετείχε στη λήψη της απόφασης και μάλιστα έγινε διαβούλευση με τον ίδιο τον κ. Αναστασιάδη όταν φαινόταν ένα αδιέξοδο στις πρώτες προτάσεις. Έγινε μια διαβούλευση και με τον κ. Σαρρή και βγήκε συμβιβαστική πρόταση. Εκεί δεν μπορούσε να ασκηθεί βέτο. Καμία άλλη λύση δεν κατατέθηκε στο τραπέζι» ανέφερε ο κ. Στουρνάρας.

«Η Κύπρος αποφάσισε και εμείς στηρίξαμε. Δεν οχυρώνομαι πίσω απ' τον κ. Αναστασιάδη, αλλά δεν είμαι πιο Κύπριος απ' τους Κύπριους» ανέφερε.

Η Κύπρος σήμερα, αντιμετωπίζει κατά τον υπουργό Οικονομικών, προβλήματα που σχετίζονται με τη διόγκωση του τραπεζικού της συστήματος. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο «υπήρξαν άλλα εναλλακτικά σενάρια, αλλά όλα είχαν να κάνουν με καταθέσεις. Η κυπριακή οικονομία είναι πολύ μικρή σε σχέση με το τραπεζικό της σύστημα και όλα τα άλλα μέτρα έδιναν ανεπαρκή αποτελέσματα».
Όπως είπε, στην ανάγκη της Κύπρου να βρει 17 δις προκειμένου να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζές της, κάθε δανεισμός πάνω από 10 δις θα καθιστούσε το χρέος της μη βιώσιμο. Τα 7 δις που λείπουν λοιπόν, θα πρέπει να είναι μη δανειακοί πόροι.

«Αυτή η αριθμητική δίνει και το πλαίσιο της λύσης» ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών. «Έχουν βρεθεί 1 έως 1,5 δις και λείπουν 5,8 δις ακόμη». Σε κάθε περίπτωση, «το εφάπαξ που προτάθηκε, δεν είναι δυνατόν να επεκταθεί σε άλλες χώρες, γιατί καμία δεν έχει τέτοια σχέση τραπεζικού συστήματος με ΑΕΠ», εξήγησε. 

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος

Στην Αθήνα, όπως ήταν φυσικό, το ζήτημα απασχόλησε και την Ολομέλεια της Βουλής, με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο να λαμβάνει τον λόγο, πραγματοποιώντας επίθεση κατά του ΣΥΡΙΖΑ και επαναλαμβάνοντας την άποψη πως η απόφαση του Eurogroup για την Κύπρο είναι ένα «μεγάλο ιστορικό σφάλμα», που οφείλεται στη μονοδιάστατα οικονομική λογική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τόνισε, ωστόσο, πως οι διαφορές δημοσιονομικών μεγεθών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν επιτρέπουν εύκολες αναγωγές στην ελληνική περίπτωση και πως η στάση του ΣΥΡΙΖΑ συνιστά «κορυφαία εθνική ανευθυνότητα».

Σύμφωνα με τον κ. Βενιζέλο, η απόφαση του Eurogroup αποτελεί «τεράστιο ιστορικό σφάλμα», που αποσκοπούσε «στο χτύπημα ενός χρηματοοικονομικού μοντέλου που βασίζεται στις υπηρεσίες και τον υπερμεγέθη τραπεζικό τομέα, που στην Κύπρο υπερβαίνει έξι φορές τον δημόσιο. Είναι, όμως, άδικο να πιστεύει κανείς πως συμβαίνει πρωτίστως και μόνο στην Κύπρο. Συμβαίνει και στο Ηνωμένο Βασίλειο που είναι παγκόσμιο χρηματοοικονομικό κέντρο».

εβαίως, «υπάρχει πρόβλημα άνομων συμπεριφορών και ξεπλύματος χρήματος- αλλά θα μπορούσαν διεθνώς να επιβληθούν τέτοιοι όροι και μηχανισμοί ελέγχου». H αντίδραση, λοιπόν, των κυπριακών πολιτικών δυνάμεων, υπήρξε επιβεβλημένη, είπε. Από κει και πέρα, ωστόσο, τόνισε ότι δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιήσει κανείς αναγωγές από το κυπριακό πρόβλημα στο ελληνικό, παραγνωρίζοντας τη διαφορά των απολύτων μεγεθών των δύο οικονομιών:

«Είναι άλλο να ζητάς 240 δις και άλλο 6 ή 17. Το ΑΕΠ της Κύπρου είναι το 1/12 του ελληνικού και το φετινό της έλλειμμα, λιγότερο από το 1/3 εκείνου που είχαμε εμείς το 2009. Ο ελληνικός τραπεζικός τομέας ήταν όσο και το ΑΕΠ, ενώ στην Κύπρο ήταν τεράστιος- και γι' αυτό κανείς δεν τολμά να πει πως φταίει η διαχείριση του χρέους και η συμμετοχή των ιδιωτών στο "κούρεμα" του ελληνικού χρέους», υποστήριξε ο κ. Βενιζέλος, σημειώνοντας πως οι κυπριακές τράπεζες προέβησαν και «σε επαναγορά ελληνικών ομολόγων που "ξεφόρτωναν" ξένες τράπεζες στη δευτερογενή αγορά, κυρίως γερμανικές».

Άλλο τόσο, «η Κυπριακή Βουλή, με συντριπτική πλειοψηφία έχει υπερψηφίσει 35 μνημονιακούς νόμους που ισχύουν με περικοπές, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η διαρθρωτική προσαρμογή της Κυπριακής Δημοκρατίας», υπενθύμισε ο κ. Βενιζέλος.

Στο πλαίσιο αυτό, «είναι προκλητική και αστεία η στάση του ΣΥΡΙΖΑ, να καταγγέλλει την απόφαση για "κούρεμα" των τραπεζικών καταθέσεων στην Κύπρο, όταν επιφανή στελέχη του είχαν αναπτύξει διάφορες ιδέες για αναγκαστικό δάνειο και αξιοποίηση των καταθέσεων με σκοπούς δημόσιους. Είναι ανεύθυνο και αφελές να ζητήσει η Ελλάδα έκτακτη σύνοδο κορυφής, χωρίς να έχει αποφασίσει η κυπριακή Βουλή και να έχει οριστικοποιηθεί το κυπριακό σχέδιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποιεί την Κύπρο ως μοχλό για φθηνό αντιπολιτευτικό παιχνίδι στην Ελλάδα- και αυτό είναι κορυφαία εθνική ανευθυνότητα και κορυφαία προσβολή στον κυπριακό λαό» τόνισε ο κ. Βενιζέλος, εκτιμώντας πως το κορυφαίο κεκτημένο της Κύπρου είναι η αυτονομία της.

«Είναι μεγάλο πλεονέκτημα για την Κύπρο τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα υδρογονανθράκων και είναι σημαντικό ότι ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Και στην Ελλάδα, όμως, θεωρούμε ενεργά και ασκούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας- και αρχίζουμε μετά από 25 χρόνια, πραγματικές έρευνες στον θαλάσσιο χώρο, που δεν ανακόπτονται και δεν τίθενται υπό διακινδύνευση (...). Η Ρωσία ενδιαφέρεται και μπορεί να παίξει ρόλο, αλλά ενδιαφέρεται για μία Κύπρο μέσα στο ευρώ, γιατί και τα ρωσικά αποθεματικά, σε πολύ υψηλό ποσοστό είναι εκφρασμένα σε ευρώ. Όποιος, λοιπόν, σκέπτεται λύσεις που οδηγούν εκτός ευρώ, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τεράστια βλάβη, γιατί το ουσιαστικό "κούρεμα" όλων των καταθετών, θα είναι πολύ μεγαλύτερο απ' αυτό που απειλήθηκε τώρα, με την ανιστόρητη και εσφαλμένη απόφαση του Γιούρογκρουπ», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Βενιζέλος.