Γράφει ο
Γιάννης Βασιλείου

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) θεωρείται δικαίως ως ένας από τους πλέον θεμελιώδεις παράγοντες οικονομικής ανάπτυξης και είναι επιφορτισμένη με τη ζωτικής σημασίας χρηματοδότηση σχεδίων (projects), τα οποία συμβάλλουν με αποφασιστικό τρόπο στην πραγμάτωση των επιδιώξεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), όχι μόνο εντός, αλλά και εκτός της Ένωσης. Ιδρύθηκε το 1958 και η έδρα της βρίσκεται στο Λουξεμβούργο (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο, 2017· Tuijnman, 2009).

       Στην ουσία, η ΕΤΕ δανείζεται χρήματα από τις κεφαλαιαγορές και κατόπιν προβαίνει στη διάθεσή τους υπό μορφή δανείων με ευνοϊκούς όρους στα εν λόγω σχέδια. Τονίζουμε ιδιαιτέρως και πρέπει εξαρχής να γίνει σαφές ότι κανένα μέρος των χρημάτων δεν προέρχεται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Αξίζει επίσης να υπογραμμίσουμε ότι σχεδόν το 90% των δανείων χορηγούνται εντός της Ένωσης, παράμετρος ιδιαιτέρως κρίσιμη (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο, 2017· Tuijnman, 2009).

       Δίχως εξαιρέσεις, όλα τα κράτη-μέλη είναι μέτοχοι της ΕΤΕ, ενώ τρία είναι τα όργανα διαμέσου των οποίων λαμβάνει χώρα η λήψη αποφάσεων. Το πρώτο είναι το Συμβούλιο Διοικητών, το οποίο αποτελείται από υπουργούς όλων των κρατών μελών. Ως επί το πλείστον, οι υπουργοί αυτοί είναι οι υπουργοί Οικονομικών. Οι αρμοδιότητες του Συμβουλίου Διοικητών άπτονται του αρτιότερου δυνατού καθορισμού των γενικών κατευθύνσεων της (πάντοτε ζωτικής σημασίας) πιστωτικής πολιτικής (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο, 2017· Tuijnman, 2009).

       Το δεύτερο όργανο είναι το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο αποτελείται από 28 μέλη, τα οποία φυσικά ορίζονται από τα κράτη-μέλη και ένα μέλος που ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επικεφαλής του Διοικητικού Συμβουλίου είναι βέβαια ο πρόεδρος της ΕΤΕ, ενώ το κύριο καθήκον του Διοικητικού Συμβουλίου συμπυκνώνεται στις αποφάσεις αναφορικά με το δανεισμό της ΕΤΕ και τη χορήγηση δανείων σε τρίτους (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο, 2017· Tuijnman, 2009).

       Τέλος, το τρίτο όργανο είναι η Διευθύνουσα Επιτροπή, η οποία έχει εκτελεστικό ρόλο και διαχειρίζεται με την εποικοδομητικότερη δυνατή μέθοδο τις καθημερινές υποθέσεις. Παράλληλα, τα τμήματα της ΕΤΕ ασχολούνται με την ορθή εφαρμογή των διοικητικών αποφάσεων, ενώ η Επιτροπή Ελέγχου επιδίδεται στην ενδελεχή εξέταση του εάν και σε ποιο βαθμό οι εργασίες της ΕΤΕ λαμβάνουν χώρα με το σωστό τρόπο (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο, 2017· Tuijnman, 2009).

       Ένα άλλο κρίσιμο σημείο (και ίσως άγνωστο στον πολύ κόσμο) στο οποίο είναι απαραίτητο να εστιάσουμε είναι το ότι η ΕΤΕ είναι ο πλειοψηφικός μέτοχος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤαΕ), το οποίο παρέχει χρηματοδότηση σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) διαμέσου επιχειρηματικών κεφαλαίων και εργαλείων χρηματοδότησης υψηλού κινδύνου. Γνωρίζουμε ότι οι ΜΜΕ αποτελούν μια από τις βασικότερες ελπίδες της Ένωσης για ένα πιο αισιόδοξο οικονομικό αύριο και, σαν συνέπεια, η ουσιαστική τους ενίσχυσή καθίσταται μονόδρομος. Επιπροσθέτως, όσον αφορά το ΕΤαΕ, άλλοι μέτοχοί του είναι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από όλη την Ευρώπη, όπως επίσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το ΕΤαΕ έλαβε σάρκα και οστά το 1994 και αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι δραστηριοποιείται όχι μονάχα σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη-μέλη, αλλά επίσης στη Νορβηγία, το Λιχτενστάιν και τις υποψήφιες χώρες (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο, 2017· Tuijnman, 2009).

       Για να μιλήσουμε λίγο πιο συγκεκριμένα, στα προϊόντα του ΕΤαΕ συμπεριλαμβάνονται α) εγγυήσεις για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, με επιδίωξη την αποτελεσματικότερη δυνατή κάλυψη δανείων προς ΜΜΕ, β) η παροχή σημαίνουσας αρωγής τόσο στα κράτη-μέλη, όσο και στα κράτη που βρίσκονται σε διαδικασία προσχώρησης στην Ένωση, με στόχο να καταφέρουν να επιτύχουν την (κομβικής σημασίας) ανάπτυξη των αγορών επιχειρηματικών κεφαλαίων και γ) μικροχρηματοδοτήσεις και επιχειρηματικά κεφάλαια για ΜΜΕ, με έμφαση (αναμενόμενα) στις νέες και τις καινοτόμες επιχειρήσεις (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο, 2017· Tuijnman, 2009).

       Τόσο η ΕΤΕ, όσο και το ΕΤαΕ εργάζονται ακατάπαυστα προς την οικονομική σταθερότητα και την ανάπτυξη της Ένωσης. Η σπουδαιότητα του ρόλου τους μεγεθύνεται με την πάροδο των ετών και είμαστε πεπεισμένοι ότι στο μέλλον οι κινήσεις τους και οι εν γένει στρατηγικές τους θα αποφέρουν πολλά πλεονεκτήματα. Διαμέσου των μελετών μας είμαστε σε θέση να βεβαιώσουμε ότι και η ΕΤΕ και το ΕΤαΕ έχουν ήδη προσφέρει πολλά στην ΕΕ και αναμένουμε εναγωνίως τις μελλοντικές εξελίξεις (Βασιλείου, 2013α, 2013β, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο, 2017· Tuijnman, 2009).

ΠΗΓΕΣ

Βασιλείου, Ιωάννης (2013α), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Αθήνα: Historical Quest). 

Βασιλείου, Ιωάννης (2013β), «1980-1999, Ευρωπαϊκή Ένωση: Η Εποχή της Άνδρωσης και της Διεύρυνσης», Από τη Νέα Ευρώπη του Χίτλερ Στην Ευρωζώνη της Μέρκελ, Τόμος Α΄, Ιστορικό Αρχείο του «Επενδυτή», σελ. 76-95.

Βασιλείου, Ιωάννης (2014), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017α), Κλιματική Αλλαγή: Διαχειρίσιμο Πρόβλημα ή Αργός Θάνατος του Πλανήτη-Ρόλος και Δράσεις της Ε.Ε. έως το 2050-Οι Επιπτώσεις στην Ελλάδα (Αθήνα: Historical Quest).  

Βασιλείου, Ιωάννης (2017β), Οικονομική Κρίση, Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση-Προτάσεις και Δράσεις για την Καταπολέμηση της Ανεργίας (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017γ), Προϋπολογισμός της Ε.Ε.-Ζητήματα Κατανομής και Αναδιανομής Πόρων στην Ε.Ε. (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2018), Οι Επιχειρήσεις στην Ε.Ε.-Μονοπώλια-Καρτέλ-Κρατικές Ενισχύσεις-Κανόνες Ανταγωνισμού (Αθήνα: Historical Quest).

Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΤ (2017), «Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-central-bank_el (πρόσβαση στις 4/9/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΤΕ (2018), «Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-investment-bank_el (πρόσβαση στις 6/9/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2018), «Ευρωπαϊκή Επιτροπή», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-commission_el (πρόσβαση στις 31/8/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2018), «Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-parliament_el (πρόσβαση στις 31/8/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/Συμβούλιο (2017), «Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/council-eu_el (πρόσβαση στις 4/9/18).

Tuijnman, Albert (2009), “The Education Lending Policy of the European Investment Bank”, European Journal of Education, 44 (1), σελ. 111-125.