Η επιστήμη της προπαγάνδας και οι «μεγάλοι μύστες» Τελικά είναι η Ευρώπη σε λάθος χέρια ή δεν είναι; Αν κρίνουμε από όσα υποστηρίζει ο κ. Παπανδρέου μετά τις αποφάσεις του Eurogroup της περασμένης Παρασκευής, η Ευρώπη βρίσκεται σε καλά χέρια. Μας έδωσαν την επιμήκυνση, κατέβασαν τα επιτόκια, αύξησαν τους πόρους του μηχανισμού στήριξης, έκαναν όλα αυτά τα οποία ο πρωθυπουργός αποκαλεί τώρα «ιστορικές» και «γενναίες» αποφάσεις. Αν δεχθούμε όσα λέει τώρα ο πρόεδρος της κυβέρνησης, «ήταν ένας σημαντικός σταθμός».

Αν, όμως, κρίνουμε από όσα διημείφθησαν στην Αθήνα ένα σαββατοκύριακο πριν, στις 4 και 5 Μαρτίου, κατά τη σύνοδο των ηγετών του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΕΣΚ), τότε η Ευρώπη βρίσκεται σε λάθος χέρια. Διότι σ’ αυτό ακριβώς το συμπέρασμα κατέληξαν. Η «Διακήρυξη της Αθήνας», που υιοθετήθηκε σ’ αυτήν την σύνοδο, φέρει ακριβώς τον τίτλο «Η Ευρώπη είναι σε λάθος χέρια»!

Στη διακήρυξη καταγγέλλονται σαφώς όλα τα υπόλοιπα που υιοθετήθηκαν την προηγούμενη Παρασκευή στο Eurogroup, τα οποία η Ελλάδα αποδέχθηκε και έχουν να κάνουν με τα νέα περιοριστικά μέτρα όσον αφορά στον έλεγχο των ελλειμμάτων, το ασφαλιστικό, το φορολογικό, το μισθολογικό, που πλέον συνδέεται με την παραγωγικότητα και αποσυνδέεται από τον πληθωρισμό και την αγοραστική δύναμη.

Μα αυτήν ακριβώς την προοπτική είχαν καταγγείλει μια εβδομάδα νωρίτερα στην Αθήνα οι Σοσιαλιστές. Ότι δηλαδή οι Συντηρητικοί, που κυριαρχούν αυτόν τον καιρό στην ΕΕ, «θυσιάζουν τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αρχές της αλληλεγγύης και της κοινής μοίρας, θέτοντας κράτη και πολίτες σε ανταγωνισμό μεταξύ τους», θεσμοθετούν την λιτότητα και «κατεδαφίζουν τα κοινωνικά μοντέλα και τα ασφαλιστικά συστήματα», με αποτέλεσμα «οι απλοί άνθρωποι να πληρώσουν την αποτυχία των αγορών».

Το είπαν ξεκάθαρα: Αυτά που όλοι γνώριζαν πως θα αποφασίζονταν - όπως και συνέβη, πλην όμως αποσιωπήθηκε - αποδεικνύουν ότι «η Ευρώπη βρίσκεται σε λάθος χέρια»!

Οι ίδιοι έχουν διαφορετική συνταγή – αν και όταν βρέθηκαν στην εξουσία δεν μπόρεσαν να την εφαρμόσουν. Το λένε πάντως σαφώς στην διακήρυξή τους: Ανάπτυξη, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, αλλά όχι με μείωση μισθών και υποβάθμιση του επιπέδου ζωής, ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική, πράσινη και συμμετοχική οικονομία, αύξηση των θέσεων απασχόλησης και κοινωνικής προόδου, νέες και καλύτερες θέσεις εργασίας, δίκαιη ανάπτυξη, φόρος  επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (Τόμπιν)– αυτόν βαρεθήκαμε να τον ακούμε τα τελευταία είκοσι χρόνια – χρηματοδότηση των επενδύσεων για νέες θέσεις εργασίας που θα βελτιώσει τα φορολογικά έσοδα, πραγματικά αποτελεσματικός μηχανισμός διάσωσης για την ευρωζώνη – τι σημαίνει αυτό, δεν μας εξήγησαν.

Οι σοσιαλιστές ηγέτες γνώριζαν μια εβδομάδα νωρίτερα πως οι προτάσεις τους δεν θα υιοθετούνταν. Και πως η Ευρώπη θα έβρισκε έναν τρόπο διάσωσης (τον βρήκε), υιοθετώντας, όμως, νέα εναρμονισμένα περιοριστικά μέτρα, με επιπτώσεις στο εισόδημα και στο επίπεδο ζωής των πολιτών της. Οπότε, κατά την γνώμη τους «η Ευρώπη βρίσκεται σε λάθος χέρια».

Συμφώνησε τότε μαζί τους ο κ. Παπανδρέου και υπέγραψε το κείμενο. Τώρα, μας λέει ότι η Ευρώπη έλαβε γενναίες αποφάσεις και πως αυτό αποτελεί επιτυχή έκβαση των από μέρους του σκληρών διαπραγματεύσεων. Οπότε, μήπως έκαναν λάθος οι Σοσιαλιστές; Μήπως βιάστηκαν να μιλήσουν για «λάθος χέρια»; Μήπως ο πρωθυπουργός μετάνιωσε που υπέγραψε εκείνο το κείμενο;

Μήπως τελικά εκείνο το κείμενο δεν ήταν παρά μια «φθηνή μεμψιμοιρία», σύμφωνα με την έκφραση που χρησιμοποίησε το προηγούμενο Σάββατο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος για να περιγράψει τις αντιδράσεις σχετικά με την «επιτυχία των Βρυξελλών»;

Δεν μπορεί, ένα από τα δύο συμβαίνει: Είτε η Ευρώπη βρίσκεται σε λάθος χέρια, είτε όχι. Ή μήπως υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή; Μήπως όλα αυτά δεν είναι παρά μια πολιτική απάτη, με αποτέλεσμα άλλα να λέμε σε ένα σοσιαλιστικό σαββατοκύριακο και άλλα σε ένα ευρωπαϊκό;

Θυμίζω ότι η σύνοδος του ΕΣΚ «συνέπεσε» με την 11η Σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, ενώ είχε προηγηθεί η συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του Κινήματος.

Θυμίζω επίσης, ότι στο πρόγραμμα του Εθνικού Συμβουλίου της 4ης Μαρτίου υπήρχε και δεκαπεντάλεπτη ομιλία της κ. Βάσως Παπανδρέου για το ευρωομόλογο.

Στην ομιλία της (θυμίζω, στις 4 Μαρτίου), παρουσία των φιλοξενουμένων σοσιαλιστών ηγετών, η κ. Παπανδρέου, επικεφαλής της επιτροπής που είχε συστήσει ο πρωθυπουργός για την προώθηση του ευρωομολόγου (ελπίζω να το θυμάστε και αυτό), είχε υπεραμυνθεί του ευρωομολόγου, λέγοντας πως μπορεί να διαδραματίσει ρόλο-κλειδί για να ξεπεραστεί η κρίση χρέους και να διασφαλιστεί η σταθερότητα.

Συντασσόμενη με την άποψη που διαμορφωνόταν στο εσωτερικό του ΕΣΚ, είπε πως «η πολιτική ηγεσία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι κατώτερη των περιστάσεων». Και πως τα βήματα που γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι «μικρά και αναποτελεσματικά». Και πως «τα μέτρα που λαμβάνονται δεν είναι αρκετά όχι για να λύσουν το πρόβλημα της Ελλάδας, αλλά το ευρωπαϊκό θέμα». Και πως με τις προσπάθειες του πρωθυπουργού για την προώθηση του ευρωομολόγου, (η ιδέα του οποίου έχει αρχίσει να γίνεται «δημοφιλής»), σε όλα τα φόρα επιχειρείται η υιοθέτησή του από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Οπότε; Οπότε μήπως έχουν δίκιο οι Σοσιαλιστές που λένε πως η Ευρώπη βρίσκεται σε λάθος χέρια; Πολύ περισσότερο που το θέμα του ευρωομολόγου δεν ετέθη καν στη συνεδρίαση του Eurogroup;

Αλλά πάλι, όχι. Ο πρωθυπουργός μίλησε ξεκάθαρα για «γενναίες αποφάσεις» και για «σημαντικό σταθμό». Και δεν είπε λέξη για το ευρωομόλογο, για το οποίο τόσο αγωνίζεται ο ίδιος, η Βάσω και τα μέλη της Επιτροπής της.

Τι από τα δύο συμβαίνει; Είναι το ευρωομόλογο τόσο σημαντικό (θυμίζω επίσης πως στις 18 Δεκεμβρίου 2010, κατά την ομιλία του ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματός του, είχε ανακοινώσει εκστρατεία για την συγκέντρωση ενός εκατομμυρίου υπογραφών υπέρ του ευρωομολόγου) ή άξιζε να το εγκαταλείψουμε προς χάριν της επιμήκυνσης; Μήπως και σ’ αυτήν την περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μια ακόμη πολιτική απάτη;

Διότι αν θεωρείς κάτι τόσο σημαντικό ώστε να ξεκινήσεις εσύ πρώτος μια διαδικασία συλλογής υπογραφών που προβλέπεται μεν από την Συνθήκη της Λισαβόνας, αλλά ουδείς μέχρι στιγμής έχει κάνει χρήση (επειδή είναι πολύπλοκη, απαιτεί χρόνο και δεν έχει καν ακόμη θεσμοθετηθεί με εκτελεστικό νόμο), τότε δεν εγκαταλείπεις τον στόχο σου με τίποτε.

Και αλήθεια, μια και έχουν περάσει τρεις μήνες από τότε, μπορεί κανείς να μας πει σε ποιο στάδιο βρίσκεται αυτή η διαδικασία και πόσες υπογραφές έχουν συγκεντρωθεί;

Δεν περιμένω απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω. Πιστεύω ότι αποτελούν τμήμα της σπουδαίας προπαγανδιστικής μηχανής την οποία διαθέτει το ΠΑΣΟΚ – και μόνο αυτό, όπως αποδεικνύεται! Αυτή είναι η «πολιτική μαγκιά» του – και όχι ο μηχανισμός των 110 δις ευρώ, τον οποίο ο κ. Παμπούκης ανέφερε ως «πολιτική μαγκιά» στο «Βήμα της Κυριακής»: Η προπαγάνδα.

Πρώτα παρουσίασαν τις διαπραγματεύσεις ως «δύσκολες και σκληρές» και μετά μας είπαν ότι αυτές απέδωσαν, καθώς η Ελλάδα πέτυχε την επιμήκυνση και την μείωση των επιτοκίων. 

Μα ήδη από τις 8 Μαρτίου, ο Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Όλι Ρεν είχε ταχθεί, μιλώντας με δημοσιογράφους στο Λουξεμβούργο, υπέρ της επιμήκυνσης και της μείωσης του επιτοκίου. Θα το έλεγε αν δεν ήταν αποφασισμένο; Ούτε μία στο εκατομμύριο. Επομένως σε τι συνίστανται οι καρποφόρες σκληρές διαπραγματεύσεις;

Αλλά και ο ίδιος ο υπουργός των Οικονομικών, στις 15 Φεβρουαρίου, μετά το Eurogroup, είχε ξεκαθαρίσει πως το θέμα της επιμήκυνσης των δανείων ύψους 110 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα «ΘΑ αποτελέσει μέρος της λύσης - πακέτου που ΘΑ δοθεί για τη συνολική σταθερότητα του ευρώ». Τα γνώριζαν έναν μήνα πριν, αλλά στη διάρκειά του μιλούσαν για «σκληρές διαπραγματεύσεις», ώστε να μπορούν να παρουσιάσουν τις αποφάσεις της προηγούμενης Παρασκευής ως «επιτυχία»!


Νωρίτερα χάσαμε τρεις μήνες κουβεντιάζοντας για το ευρωομόλογο και την επιτροπή που θα μάζευε ένα εκατομμύριο υπογραφές. Το ευρωομόλογο πήγε περίπατο, αλλά κανείς δεν θυμήθηκε τη προπαγάνδα με τις υπογραφές. Αυτό άλλωστε σημαίνει προπαγάνδα. Να απασχολείσαι με όσα σου σερβίρουν στον παρόντα χρόνο και να ξεχνάς όσα σου έλεγαν στο παρελθόν.

Προπαγάνδα είναι επίσης να μην αφήνεις τίποτε στην τύχη του. Να καλύπτεις εγκαίρως όλα τα ενδεχόμενα για την περίπτωση που κάτι πάει στραβά. Ώστε να μπορείς να ανατρέξεις σε παλιά σου δήλωση και να πεις «βλέπετε; Έγινε αυτό που ζητήσαμε»!

Υπάρχει και τέτοιο προπαγανδιστικό παράδειγμα. Ως γνωστόν, ένα από τα θέματα που είχαν τεθεί ενόψει της 11ης Μαρτίου (Eurogroup) και της 25ης Μαρτίου (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) ήταν και το θέμα της υποχρέωσης των κρατών-μελών να συμπεριλάβουν στα Συντάγματά τους δημοσιονομικό κανόνα που θα απαγόρευε την υπέρβαση των ελλειμμάτων πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο.

Ήδη από τις 28 Φεβρουαρίου, με συνέντευξή του στα «Νέα», ο υπουργός των Εσωτερικών είχε ταχθεί υπέρ της συνταγματικής ρύθμισης που θα απαγορεύει την υπερχρέωση. Δεν το είχε πει τυχαία, αλλά στο πλαίσιο ενός γενικού προπαγανδιστικού σχεδίου. Διαφορετικά, ποιος ο λόγος να αναφερθεί σε ένα θέμα με το οποίο διαφωνούν ακόμη και βουλευτές του κόμματός του. Για να τους προκαλέσει;

Η (προπαγανδιστική) αλήθεια είναι πως ο κ. Ραγκούσης έθεσε το θέμα ώστε αν ελαμβάνετο τέτοια απόφαση στο Eurogroup να μπορεί να ισχυριστεί το ΠΑΣΟΚ πως αυτό ήταν και δική του θέση. Και γνωρίζοντας πως αν δεν υιοθετείτο (όπως και συνέβη) ουδείς θα θυμόταν πως είχε λάβει τέτοια θέση. Αν πάλι μπει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 25ης Μαρτίου, τότε η θέση αυτή θα ανασυρθεί και θα προβληθεί ως θέση του ΠΑΣΟΚ που… υιοθετήθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ!

Η επαλήθευση όσων υποστηρίζω, ήλθε ήδη! Χθες, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος χαρακτήρισε την μη υιοθέτηση της πρότασης για συνταγματικό δημοσιονομικό κανόνα ως…  «άλλη μια επιτυχία της κυβέρνησης και του ελληνικού λαού», διότι, όπως είπε, «θα ήταν μια αρνητική αντιμετώπιση της χώρας μας και ένδειξη αναξιοπιστίας».

Δηλαδή, όταν το ζητούσε ο κ. Ραγκούσης επεδίωκε την αρνητική αντιμετώπιση της χώρας και ήθελε να την καταστήσει αναξιόπιστη!

Πρόσθεσε μάλιστα ο κ. Πεταλωτής – προφανώς χωρίς να θυμάται τις δηλώσεις Ραγκούση ή πιστεύοντας ότι… δεν τις θυμάται κανείς άλλος – ότι… η κυβέρνηση κατάφερε να εξαλείψει αυτόν τον όρο από το σχέδιο!

Ανάλογη προπαγανδιστική τακτική ακολουθήθηκε και μετά τις ανακοινώσεις της τρόικας (11 Φεβρουαρίου) περί πώλησης δημόσιας περιουσίας ύψους 50 δις ευρώ. Έπεσαν όλοι πάνω τους να τους φάνε – ενώ ήταν βέβαιο ότι δεν το έβγαλαν από το κεφάλι τους. Απόδειξη ότι αυτό ακριβώς υιοθετήθηκε – και έγινε αποδεκτό από την Ελλάδα – έναν ακριβώς μήνα αργότερα, στις 11 Μαρτίου, στο Eurogroup.

Όταν χάλασε ο κόσμος, ο υπουργός των Οικονομικών στη Βουλή, στις 16 Φεβρουαρίου, είπε πως τα 50 δις ευρώ δεν είναι μνημονιακός στόχος, καθώς τέτοιου είδους στόχοι «δεν έχουν την ίδια δεσμευτικότητα που έχουν άλλοι στόχοι», όπως ο στόχος μείωσης του ελλείμματος.

Όλως τυχαίως, όμως, μόλις την προηγουμένη (15 Φεβρουαρίου), εξερχόμενος από το Eurogroup, είχε ανακοινώσει την «βούληση της κυβέρνησης να προχωρήσει στις αναγκαίες αποκρατικοποιήσεις ύψους 50 δις ευρώ», διευκρινίζοντας ότι κάτι τέτοιο δεν σημαίνει πώληση δημόσιας γης (από πού αλλού θα βρεθούν, άγνωστο)!

Την ίδια μέρα, ο πρωθυπουργός, για να κλείσει την συζήτηση που άνοιξε (όχι τυχαία, αλλά για να μετρηθούν οι αντιδράσεις ενόψει, όπως αποδεικνύεται, όσων αποφασίστηκαν την περασμένη Παρασκευή) ανακοίνωσε ότι θα φέρει στη Βουλή νομοσχέδιο με το οποίο θα απαγορεύεται η μεταβίβαση ή εκποίηση δημόσιας γης και ότι θα συμπεριλάβει την ρύθμιση στην επόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος, ώστε να υπάρχει απαγόρευση με συνταγματική βούλα.

Και αυτό μόνο προπαγανδιστική αξία είχε: Πρώτον υποσχέθηκε συνταγματική ρύθμιση, ενώ δεν γνώριζε αν θα είναι σε θέση ( ή στη θέση του) να πράξει κάτι τέτοιο όταν θα είναι δυνατόν να αλλάξει (ξανά – μανά) το Σύνταγμα. Δεύτερον, υποσχέθηκε έναν νόμο που μετά τις αποφάσεις της περασμένης Παρασκευής (τις οποίες θυμίζω ότι γνώριζε, διότι την ίδια μέρα είχε γίνει η συζήτηση με τον κ. Παπακωνσταντίνου και τους άλλους υπουργούς της ευρωζώνης) δεν μπορεί να ψηφιστεί. Διότι τώρα είμαστε υποχρεωμένοι – έχουμε δεσμευτεί – να βρούμε τα 50 δις ευρώ και θα τα βρούμε ακόμη και πουλώντας, διαφορετικά τέλος η επιμήκυνση και η μείωση του επιτοκίου.

Καλά, θα ρωτήσει κάποιος. Μα αφού όλα μπορούν να αποκαλυφθούν, τότε γιατί λέγονται; Μα επειδή μια από τις σπουδαιότερες προπαγανδιστικές τακτικές είναι  και η «καθυστέρηση». Σύμφωνα με αυτήν, την ώρα της κρίσης δεν παραδέχεσαι τίποτε, λες ό, τι σου κατέβει και περιμένεις να αμβλυνθεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης (και δια του εθισμού που προκαλεί η συζήτηση) οπότε και επανέρχεσαι, εμφανίζοντας τις αβεβαιότητες ως δεδομένα ή ως αποτέλεσμα νέων ενεργειών και γεγονότων.

Μεγάλη επιστήμη η προπαγάνδα. Και μακάριοι οι μύστες που έχουν εντρυφήσει σ’ αυτήν…