Η Ελλάς στην Ιταλία (Μέρος Β΄)Εγκαινιάσθηκε προσφάτως (7 Ιουνίου 2013) στο Πάνορμο (νυν Palermo) της Σικελίας, στην αίθουσα «Duca di Montalto» του «Palazzo dei Normanni» - περίφημου μεσαιωνικού ανακτόρου των Νορμανδών, σήμερα έδρα της Σικελικής Βουλής - η έκθεση «Εικόνα και Γραφή. Η ελληνική παρουσία στην Μεσσήνη Messina από τον Μεσαίωνα έως την νεώτερη εποχή» ("Immagine e Scrittura. Presenza Greca a Messina dal Medioevo all eta moderna"). Σημειώνεται ότι η έκθεση μεταφέρεται στον Πάνορμο έπειτα από επιτυχημένη δίμηνη παρουσίαση στο Museo Regionale της Μεσσήνης (νυν... Messina, 23/3 -26/5/2013).

Η έκθεση αποτελεί προϊόν συνδιοργανώσεως του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου και του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Σικελικής Βουλής Federico II, με την συμμετοχή πολλών σικελικών φορέων και την αποφασιστική συμβολή του Σικελικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών "Bruno Lavagnini", καθώς και της Ελληνικής Κοινότητος του Στενού (Comunita ellenica dello stretto).

Παρουσιάζονται 41 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες από την Συλλογή του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, οι οποίες ανασύρθηκαν από τα ερείπια του Αγίου Νικολάου των Ελλήνων στην Μεσσήνη, από το πλήρωμα του ελληνικού πολεμικού πλοίου «Σφακτηρία», αμέσως μετά τον καταστροφικό σεισμό της 28ης Δεκεμβρίου 1908. Ορισμένες είναι γνωστά έργα φημισμένων ζωγράφων - για παράδειγμα τρεις αποδίδονται στον Μιχαήλ Δαμασκηνό, ενώ μία υπογράφεται από τον Βίκτωρα - ενώ άλλες παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, αφού συντηρήθηκαν εκ νέου στα εργαστήρια του Μουσείου με σύγχρονες μεθόδους και με καλά αποτελέσματα.

Τις εικόνες του Βυζαντινού Μουσείου πλαισιώνουν εννέα βυζαντινής επιδράσεως εικόνες από ναούς της Μεσσήνης, σήμερα στη Συλλογή του Museo Regionale "Maria Accascina" της Μεσσήνης, καθώς και 16 βυζαντινά και βυζαντινής επιδράσεως χειρόγραφα, από το περίφημο, μη σωζόμενο μοναστήρι του San Salvatore στην Μεσσήνη, τα οποία σήμερα φυλάσσονται στη Biblioteca Regionale "Giacomo Longo". Τα εκθέματα καλύπτουν χρονικά την περίοδο από τα μέσα του 10ου έως τον 19ο αι., καταδεικνύοντας την διαρκή παρουσία του ελληνικού στοιχείου στην Σικελία και ιδιαιτέρως στην περιοχή της Μεσσήνης, όπου υπήρχε ακμάζουσα ελληνική κοινότητα.

Η έκθεση συνοδεύεται από πολυτελή κατάλογο στην αγγλική και ιταλική γλώσσα (δυστυχώς όχι στην ελληνική!). Ο κατάλογος διατίθεται και στο Πωλητήριο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου.

Η διάρκεια της εκθέσεως θα είναι έως τις 25 Αυγούστου 2013.

Για περισσότερες πληροφορίες: Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Γραφείο Τύπου, τηλέφωνο: 21321-39.572, e-mail: press@byzantinemuseum.gr

Με δικαστική απόφαση το Μουσείο Γκετί επιστρέφει αρχαίο άγαλμα του Λυσίππου στην Ιταλία

Άγαλμα του Λυσίππου που βρέθηκε στην Ροδόπη ευρίσκεται στο Λούβρο!

Η Ιταλία ζητά από τους Γερμανούς κλεμμένη αρχαία ελληνική περικεφαλαία! - Πώς η Ρώμη ντροπιάζει το κοιμισμένο ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού

Ενώ το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδος, κοιμάται τον ύπνο τον βαθύ, και στέκεται ανάξιο του τίτλου του, να προστατεύει δηλαδή τον ελληνικό πολιτισμό, όπου κι αν αυτός ευρίσκεται, όχι μόνον έξω από την Ελλάδα, αλλά και εντός αυτής, οι Ιταλοί προσέφυγαν στα δικαστήρια και πέτυχαν να πάρουν πίσω ένα άγαλμα του περιφημότερου αρχαίου Έλληνος γλύπτου, του Λυσίππου, από την Σικυώνα, που ευρίσκετο στο Μουσείο Γκετί του Λος Άντζελες! Αυτό κι αν είναι ντροπή για το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού και την ελληνική Δικαιοσύνη συνάμα!

Η προϊστορία αυτής της υποθέσεως αρχίζει τον Αύγουστο του 2007, όταν μετά από χρόνια διαφωνιών, το Γκετί και η Ιταλία συνήψαν συμφωνία για την επιστροφή 42 αρχαιοτήτων στις συλλογές του Μουσείου της Ρώμης. Η «κερκόπορτα» είχε ανοίξει...

Έτσι, προχωρώντας ακόμη παραπέρα, ιταλικό δικαστήριο του Πέζαρο, το 2010, διέταξε την επιστροφή από το Μουσείο Γκετί των ΗΠΑ στην Ιταλία του χάλκινου αγάλματος της «Νικηφόρας Νεότητος», του Λυσίππου, ανοίγοντας τον μεγάλο δρόμο για την επιστροφή αρχαιοτήτων, στους τόπους προελεύσεώς τους! Η απόφαση - όπως ήταν αναμενόμενο - προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Μουσείου Γκετί, το οποίο προετίθετο να υποβάλει έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας. Το θέμα είχε λάβει και πολιτικές διαστάσεις, δεδομένου ότι η δικαστική απόφαση είναι άμεσα εκτελεστέα. Έτσι, το ιταλικό υπουργείο Δικαιοσύνης θα ζητούσε από το αντίστοιχο αμερικανικό να παρέμβει για την επιστροφή του αγάλματος!

Το μουσείο υποστηρίζει ότι... αγόρασε το άγαλμα το 1977 με καθ' όλα νόμιμες διαδικασίες = αλήθεια ποιες είναι αυτές; και βάσει ποίων νόμων και συνθηκών; - και μάλιστα απεκάλυψε και την τιμή του, που, όπως ανακοίνωσε, ήταν 4 εκατ. δολλάρια!

Η ιταλική Πολιτεία αντιτείνει πως βγήκε από την χώρα παράνομα κι έτσι πρέπει να επιστραφεί.

Το συγκεκριμένο έργο του Λυσίππου είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα του Έλληνος καλλιτέχνη και επίσης ένα από τα πιο γνωστά του μουσείου Γκετί! Οι Ιταλοί λένε πως ανελκύσθηκε από έναν ψαρά, το 1964, από την θαλάσσια περιοχή της πόλεως Φάνο, κοντά στο Πέζαρο. Δεν λένε φυσικά, πως οι πρόγονοί τους, οι Ρωμαίοι, το έκλεψαν από την Ελλάδα, όπου και στο τέλος-τέλος ανήκει και πρέπει να επιστραφεί, εάν διαβάσουμε ελληνικά την απόφαση του δικαστηρίου περί «επιστροφής αρχαιοτήτων στους τόπους προελεύσεώς τους»! Είναι γνωστό, λ.χ. το... «πολιτιστικό πλιάτσικο» που έκαναν οι αρχαίοι Ρωμαίοι στην Κόρινθο, κ.α. Επίσης, όταν λαφυραγώγησαν τον αρχαίο λιμένα των Μινωιτών, τον Τάραντα, στην Μεγ. Ελλάδα, έκλεψαν, εκτός των άλλων, και τον κολοσσιαίο χάλκινο ανδριάντα του Ηρακλέους του Λυσίππου... Όταν οι Ρωμαίοι λαφυραγώγησαν την Αλύζια Ακαρνανίας, όπου υπήρχε τέμενος του Ηρακλέους με αγάλματα του Λυσίππου, που αναπαριστούσαν τους άθλους του, τα έκλεψαν όλα! Όταν ο Ρωμαίος Καικίλιος Μέτελλος ξεγύμνωσε την Μακεδονία από τους πολιτιστικούς θησαυρούς της, επέδειξε θριαμβευτικά στην Ρώμη το σύμπλεγμα του Λυσίππου με την Μάχη στον Γρανικό ποταμό, που αποτελείτο από 16 χάλκινα αγάλματα, και ήταν στημένο στο Δίον! Το γλυπτό αυτό σύμπλεγμα χαρίσθηκε στην αδελφή του Αυγούστου, Οκταβία, για να κοσμεί το ανάκτορό της, επειδή εδήλωνε... «συλλέκτης αριστουργημάτων ελληνικής τέχνης»!...

ΠΗΓΕΣ: Associated Press, Αρριανός, Στράβων.

Ο Λύσιππος, που έζησε στο τέλος του 4ου αι. π.Χ. και σήμερα θεωρείται ως ο συνεχιστής της παραδόσεως του Πολυκλείτου και του Σκόπα, φιλοτέχνησε 1.500 έργα! Κι αυτό το ξέρουμε από το γεγονός ότι ο Λύσιππος συνήθιζε να αποταμιεύει ένα δηνάριο για κάθε άγαλμα που φιλοτεχνούσε και ο κληρονόμος του βρήκε στο θησαυροφυλάκειό του 1.500 χρυσά δηνάρια! Ήταν τόσο σπουδαίος, που τόλμησε να φιλοτεχνήσει ανδριάντες του Μεγ. Αλεξάνδρου (έτσι ξέρουμε τον σωματότυπο του παμμέγιστου των Ελλήνων) και μετά απ' αυτό, ο Μέγας Αλέξανδρος του έδωσε αποκλειστικά το προνόμιο να φιλοτεχνεί ανδριάντες του! 
 
Ορισμένα από τα πιο διάσημα έργα του είναι:
▶ ο «Αποξυόμενος», μαρμάρινο αντίγραφο ρωμαϊκών χρόνων του αρχαίου πρωτότυπου χάλκινου γλυπτού. Το πρωτότυπο χρονολογείται στο 320 π.Χ. περίπου. Οι «σεμνότυφοι» μεταγενέστεροι αντιγραφείς προσέθεσαν... φύλλο συκής στα γεννητικά όργανα του αθλητού, ο οποίος αποξύεται (δηλ. αφαιρεί το έλαιον από το χέρι του με στλεγγίδα-ξυστρί). Έτσι, «καλυμμένο» - δηλ. παραποιημένο, ιστορικά απαράδεκτο - το άγαλμα ευρίσκεται στο Μουσείο του Βατικανού!
▶ πρωτότυπο χάλκινο αγαλμάτιο του «Ηρακλέους» - που ευρίσκεται στο Μουσείο Λούβρου και είχε ευρεθεί στον νομό Ροδόπης!
▶ «Ο Ηρακλής επιτραπέζιος» (μεταγενέστερος τίτλος), ρωμαϊκών χρόνων μαρμάρινο αντίγραφο του χάλκινου πρωτοτύπου, που ευρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο!
▶ «Ηρακλής και λέων», αντίγραφο ρωμαϊκών χρόνων του αυθεντικού αρχαίου χάλκινου αγάλματος του Λυσίππου. Ευρίσκεται στο Μουσείο Ερμιτάζ Πετρουπόλεως.
▶ ο «Πυγμάχος των Θερμών»,
▶ ο «Ερμής», μαρμάρινο αντίγραφο (ύψους 1,54 μ.) ρωμαϊκών χρόνων, του πρωτοτύπου έργου, που ήταν χάλκινο. Ευρίσκεται στην Γλυπτοθήκη Κοπεγχάγης.
▶ «Νεανίας αφαιρών άκανθα», αντίγραφο ρωμαϊκών χρόνων του αυθεντικού αρχαίου αγάλματος του Λυσίππου. Ευρίσκεται στο Μουσείο Ουφίτσι Φλωρεντίας.
▶ μαρμάρινο άγαλμα νέου, ο οποίος σκύβει να δέσει το σανδάλι του, ρωμαϊκών χρόνων αντίγραφο του αρχαίου πρωτοτύπου του Λυσίππου. Ευρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ατταλείας Μ. Ασίας.
▶ και πολλά άλλα, που το υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδος θα έπρεπε να διεκδικήσει, πριν τα διεκδικήσει και αυτά η Ρώμη!

Ο Λύσιππος είναι Έλλην καλλιτέχνης - και μάλιστα Πελοποννήσιος - και ζητεί την προστασία του υπουργείου του.

Άλλα πασίγνωστα έργα του Λυσίππου ήταν το χάλκινο άγαλμα του Διός στον Ναό των Μουσών Αθηνών, το άγαλμα του Έρωτος στις Θεσπιές και του Διονύσου στον Ελικώνα Βοιωτίας, πολλά άλλα στην Ηλεία, χάλκινοι ανδριάντες του Διός και του Ηρακλέους στην αγορά της Κορίνθου, κ.ά.

ΠΗΓΕΣ: Παυσανίας, Πλίνιος, Πλούταρχος, Σπανδάγος Ευ. «Εικαστικοί καλλιτέχνες της αρχαίας Ελλάδος», εκδ. «Αίθρα».

Συνεχίζοντας να ντροπιάζει το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού, η Ιταλία το 2010 έκαμε προσφυγή και για επιστροφή «κλεμμένης» αρχαίας ελληνικής περικεφαλαίας! Η Ρώμη διεκδίκησε σε γερμανικό δικαστήριο την περικεφαλαία, η οποία εκλάπη, όπως ισχυρίζεται, το 1993 από αρχαιολογικό χώρο της επικρατείας της. Η Ιταλία ζητεί την παράδοση της αρχαίας ελληνικής αυτής περικεφαλαίας, από την υπηρεσία που διευθύνει τα μουσεία του Βερολίνου και τους νομικούς, οι οποίοι διαχειρίζονται την περιουσία ενός ιδιώτη «συλλέκτη έργων τέχνης», ο οποίος έχει πεθάνει.
Αξιωματούχοι μουσείων δήλωσαν ότι η περικεφαλαία ευρίσκεται σε «ασφαλές μέρος» στο Βερολίνο και ότι είναι στην διάθεση του εισαγγελέως Βερολίνου. Πάντως, οι δικαστικές Αρχές κατέσχεσαν την περικεφαλαία κατόπιν αιτήματος της Ρώμης, το 2003!..

Η γερμανική εφημερίδα «Ημερήσιος Καθρέπτης» («Tagesspiegel») γράφει ότι η περικεφαλαία αυτή είναι πολύ σπάνια και ότι ουσιαστικά είναι ανεκτίμητης αξίας. Προσθέτει εξ άλλου ότι πιστεύεται ότι άλλαξε... πολλά χέρια (εννοεί ότι έγινε αντικείμενο παρανόμων αγοραπωλησιών) προτού ένας Βερολινέζος «έμπορος έργων τέχνης» την εξασφαλίσει για την ιδιωτική του συλλογή. Η Ιταλία την εντόπισε όταν τα περιουσιακά στοιχεία του Βερολινέζου συλλέκτη τέθηκαν σε δημοπρασία μετά τον θάνατό του.

Η περικεφαλαία που φέρει διακόσμηση γεωμετρικού ρυθμού, κατασκευάσθηκε μεταξύ 7ου-6ου αι. π.Χ., στα νότια παράλια της Ιταλίας, όπου τότε άκμαζαν οι ελληνικές εμπορικές πόλεις της Μεγάλης Ελλάδος.
Έτσι δρουν τα σοβαρά υπουργεία Πολιτισμού και τα οργανωμένα κράτη, που σέβονται τον πολιτισμό των προγόνων τους, ακόμη κι αν αυτός δεν είναι ευθέως δικός τους, αλλά τον απέκτησαν παράνομα, κατά την διάρκεια κατοχής!

http://www.xronos.gr/detail.php?ID=88900



Εικόνα από την Μεσσήνη Ιταλίας, με σκηνές από τον βίο της Θεοτόκου. Φιλοτεχνημένη στα μέσα του 17ου αι. Ανήκει στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών, BXM 11387 - φωτ. V. Magnes, 2012.