Γράφει ο
Γιάννης Βασιλείου

Η ανάπτυξη μιας τεχνολογικά καινοτόμου ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Η οικονομία των εφαρμογών, το γρήγορο ίντερνετ, και η έρευνα σε βάθος αναφορικά με τις μελλοντικές τεχνολογίες αποτελούν κομβικής σημασίας παραμέτρους επάνω στις οποίες βασίζεται η νέα «ψηφιακή» Ευρώπη (Βασιλείου, 2013, 2014, 2017α, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις, 2017· European Commission, 2018).

       Μέσω της έρευνας που πραγματοποιήσαμε, διαπιστώνουμε ότι η ψηφιακή ενιαία αγορά θα διαδραματίσει καίριο ρόλο α) στην εν γένει αναμόρφωση του Ευρωπαϊκού βιομηχανικού κλάδου, β) στη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών και γ) στην πολυαναμενόμενη τόνωση της ανταγωνιστικής ανάπτυξης (Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις, 2017· European Commission, 2018).

       Δε θα αποτελούσε υπερβολή αν ισχυριζόμασταν ότι οι παρόντες διαδικτυακοί «φραγμοί» πρακτικά δημιουργούν ακανθώδη προβλήματα, αφού εμποδίζουν την πρόσβαση τόσο σε προϊόντα, όσο και σε υπηρεσίες, καθώς α) μονάχα το 7% των μικρών επιχειρήσεων πουλάνε προϊόντα και υπηρεσίες σε άλλα κράτη της Ένωσης, β) μονάχα το 15% των πολιτών πραγματοποιεί αγορές μέσω ίντερνετ από άλλη χώρα της Ένωσης, γ) ούτε οι εθνικές κυβερνήσεις, ούτε οι επιχειρήσεις δύνανται να αξιοποιήσουν όπως πρέπει τις (πραγματικά αμέτρητες) δυνατότητες των ψηφιακών εργαλείων και δ) τόσο οι νεοσύστατες επιχειρήσεις, όσο και οι διαδικτυακές εταιρείες αδυνατούν να εκμεταλλευθούν στο έπακρο τις δυνατότητες του διαδικτύου (Βασιλείου, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018).

       Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, η ψηφιακή οικονομία μπορεί και αναπτύσσεται με επταπλάσιο ρυθμό συγκριτικά με την υπόλοιπη οικονομία. Το γεγονός αυτό φανερώνει τη σπουδαιότητά της, αλλά αυτό που πρέπει να τονιστεί ιδιαιτέρως είναι ότι ένα ευρύτατο φάσμα δυνατοτήτων της δυστυχώς παραμένει αναξιοποίητο εξαιτίας των αποσπασματικών πολιτικών των κρατών-μελών (Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις, 2017· Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2014 και 2018· European Commission, 2018).

       Τούτη η συνιστώσα προβληματίζει ιδιαίτερα και θέτει επί τάπητος πολύ σοβαρά ζητήματα. Είναι γεγονός αποδεδειγμένο ότι η Ευρώπη τρόπον τινά «υστερεί» σε σχέση με άλλα κράτη όσον αφορά τη δημιουργία αξιόπιστων και διασυνδεδεμένων ψηφιακών δικτύων, τα οποία διαθέτουν τη δυνατότητα με ποικίλους τρόπους να στηρίξουν εποικοδομητικά όχι μονάχα τις οικονομίες, αλλά στην ουσία κάθε δραστηριότητα στην ιδιωτική και την επιχειρηματική ζωή (Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις, 2017· Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2014 και 2018· European Commission, 2018).

       Επισημαίνεται ακόμα ότι η επικοινωνία μεταξύ πολιτών από διάφορα κράτη-μέλη δυσχεραίνεται σημαντικά λόγω α) της μη συμβατότητας των συστημάτων, β) του κυμαινόμενου ύψους των τελών χρήσης και γ) της μη ικανοποιητικής διασυνδεσιμότητας της Ευρωπαϊκής επικράτειας. Άρα λοιπόν, η ανάγκη για ένα λειτουργικό ψηφιακό θεματολόγιο ήταν κάτι παραπάνω από έκδηλη, με σκοπό να διευθετηθούν πολλά φλέγοντα ζητήματα, τα οποία αποτελούσαν (και εν μέρει εξακολουθούν να αποτελούν) τροχοπέδη για την Ευρωπαϊκή οικονομία (Βασιλείου, 2017β, 2017γ και 2018· Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2014 και 2018).

       Το Ψηφιακό Θεματολόγιο για την Ευρώπη ξεκίνησε το 2010 και κάθε χρόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβαίνει στη δημοσίευση του Πίνακα Αποτελεσμάτων του. Σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής του 2014, η τελευταία έχει ολοκληρώσει 72 από τις 101 δράσεις του Ψηφιακού Θεματολογίου για την Ευρώπη. Η επίτευξη των στόχων του Θεματολογίου ενδέχεται ότι θα δώσει νέα ώθηση σε καινοτόμες υπηρεσίες, όπως λόγου χάριν τις «έξυπνες» πόλεις, την ηλεκτρονική υγεία και την παραγωγή που βασίζεται στα δεδομένα (Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις, 2017· Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2014 και 2018· European Commission, 2018).

       Δε θα πρέπει να λησμονούμε επίσης ότι η Επιτροπή έχει επιδοθεί σε έναν συνεχή και συνεπή αγώνα με στόχο τη συστηματική προώθηση της επέκτασης των ευρυζωνικών δικτύων υψηλής ταχύτητας, προτείνοντας α) μια σύσταση για τη Νέα Γενιά Δικτύων Πρόσβασης, β) καινούργιους κανόνες αναφορικά με την ελάττωση του κόστους και γ) αναθεωρημένες οδηγίες για τις κρατικές ενισχύσεις στα πλαίσια της ευρυζωνικότητας (Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις, 2017· Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2014 και 2018· European Commission, 2018).

       Παράλληλα, έχει θέσει πρόταση ολοκλήρωσης της Ενιαίας Αγοράς Τηλεπικοινωνιών, ενώ μεριμνά και για τη #ΣυνδεδεμένηΉπειρο (#ConnectedContinent). Όσον αφορά την τελευταία, τα κυριότερα στοιχεία στα οποία βασίζεται η σχετική πρόταση συνοψίζονται ως εξής: α) μια ακόμα μεγαλύτερη επενδυτική ασφάλεια, β) το «ανοιχτό» διαδίκτυο, γ) η άρτια συντονισμένη εκχώρηση του ραδιοφάσματος, δ) η ουσιαστική ενίσχυση των δικαιωμάτων των καταναλωτών και ε) η κατάργηση των επιπλέον χρεώσεων για περιαγωγή εντός της Ένωσης (Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις, 2017· Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2014 και 2018· European Commission, 2018).

       Τέλος, το Ψηφιακό Θεματολόγιο θα καταφέρει να διευκολύνει ακόμα περισσότερο το ηλεκτρονικό εμπόριο, εκσυγχρονίζοντας με λειτουργικό τρόπο τους κανόνες της Ένωσης για την ψηφιακή ενιαία αγορά (Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις, 2017· Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2014 και 2018· European Commission, 2018).

ΠΗΓΕΣ

Βασιλείου, Ιωάννης (2013), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Αθήνα: Historical Quest). 

Βασιλείου, Ιωάννης (2014), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest). 

Βασιλείου, Ιωάννης (2017α), Ευρωπαϊκή Ένωση και Ενέργεια-Η Πορεία προς το 2050-Σκέψεις, Ιδέες και Συμπεράσματα (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017β), Οικονομική Κρίση, Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση-Προτάσεις και Δράσεις για την Καταπολέμηση της Ανεργίας (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017γ), Προϋπολογισμός της Ε.Ε.-Ζητήματα Κατανομής και Αναδιανομής Πόρων στην Ε.Ε. (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2018), Οι Επιχειρήσεις στην Ε.Ε.-Μονοπώλια-Καρτέλ-Κρατικές Ενισχύσεις-Κανόνες Ανταγωνισμού (Αθήνα: Historical Quest).

Ευρωπαϊκή Ένωση (2018), «Ψηφιακή οικονομία και κοινωνία», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/topics/digital-economy-society_el (πρόσβαση στις 30/6/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/Εκδόσεις (2017), «Η ΕΕ και η ενιαία ψηφιακή αγορά», διαθέσιμο σε https://publications.europa.eu/el/publication-detail/-/publication/8084b7f3-6777-11e7-b2f2-01aa75ed71a1 (πρόσβαση στις 30/6/18).

Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2014), «H Ευρωπαϊκή Ένωση με απλά λόγια-Ψηφιακό Θεματολόγιο για την Ευρώπη», διαθέσιμο σε file:///C:/Users/user/Downloads/digital_agenda_el.pdf (πρόσβαση στις 30/6/18).

Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2018), «Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο», διαθέσιμο σε https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/economic-and-fiscal-policy-coordination/eu-economic-governance-monitoring-prevention-correction/european-semester_el (πρόσβαση στις 30/6/18).

European Commission (2018), “Priority-Digital single market”, διαθέσιμο σε https://ec.europa.eu/commission/priorities/digital-single-market_en (πρόσβαση στις 30/6/18).