20 Νοεμβρίου 2024
Επιστολές, επιστολές, πολλές επιστολές. Επιστολές συμμόρφωσης, επιστολές μετανοίας, επιστολές λεονταρισμών που οδηγούν σε χειρότερες ήττες και μεγαλύτερα δεινά.
Η μνημονιακή ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ είναι γραμμένη σε επιστολές. Όπως αυτή της 24ης Δεκεμβρίου, που έστειλε ο κ. Τσακαλώτος στους δανειστές, όπου, όπως προκύπτει από τη δημοσιοποίηση της επιστολής, η κυβέρνηση δεν περιορίζεται σε διαβεβαιώσεις περί της εφάπαξ διανομής του επιδόματος και της ετήσιας αναστολής επιβολής αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά, δεν περιορίζεται στην επανάληψη της δέσμευσης για πρωτογενή πλεονάσματα υπό την απειλή του «κόφτη», δεν περιορίζεται στην αναφορά ότι στο μέλλον όλα θα γίνονται με τη συμφωνία των θεσμών (αν και τις προηγούμενες μέρες έλεγαν πως είναι απόλυτο δικαίωμά του να κάνουν ό,τι θέλουν την υπεραπόδοση των εσόδων), αλλά για πρώτη φορά αποδέχεται ότι ο «κόφτης» θα μπει στις συντάξεις.
Αναφέρεται δηλαδή σαφώς (και σε σχέση με το εφάπαξ επίδομα) ότι «αν δεν υπάρξει το συμφωνηθέν πλεόνασμα οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να λάβουν αντισταθμιστικά μέτρα στο πεδίο των δαπανών για τις συντάξεις για να καλύψουν τη διαφορά ανάμεσα στο αποτέλεσμα και στον δημοσιονομικό στόχο του 2016»!
Δηλαδή, έδωσαν το εφάπαξ επίδομα και τώρα δεσμεύονται για κόφτη επί όλων των συντάξεων!
Με θράσος δε αναφέρουν σε ενημερωτικό σημείωμα πως «είτε μας αρέσουν (που δεν μας αρέσουν) είτε όχι, η κυβέρνηση θα ήταν αδύνατον να κάνει κάτι άλλο»!
Δηλαδή, έκαναν ό,τι έκαναν και τώρα μας λένε πως δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι άλλο!
Την επιστολή θα την έστελνε ο… λαός!
Και να σκεφθεί κανείς ότι ο κ. Τσίπρας κάποτε δήλωνε πως δεν θα στείλει ποτέ καμιά επιστολή, διότι την επιστολή θα την έστελνε ο ελληνικός λαός με τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015.
Και για του λόγου το αληθές:
Συνέντευξη Τσίπρα στη Real News και στον Βασίλη Σκουρή, στις 11 Ιανουαρίου 2015:
Ερώτηση: «Κύριε Πρόεδρε αν σχηματίσετε κυβέρνηση θα ζητήσετε παράταση του διμήνου που η Αθήνα έχει ζητήσει από τους δανειστές για το Μνημόνιο;»
Απάντηση: «Δεν υπάρχει τέτοιο ζήτημα. Σας θυμίζω ότι μετά τις εκλογές του 2012, που έγιναν με το μαχαίρι στο λαιμό των πολιτών «γιατί η Ελλάδα πρέπει να πάρει τη δόση», η «δόση» καθυστέρησε 7 μήνες, χωρίς να υπάρξει κανένα πρόβλημα, και χωρίς να προκληθεί κανένα πιστωτικό γεγονός. Εξ άλλου ο δίμηνος περιορισμός έχει περισσότερο επικοινωνιακή παρά πρακτική σημασία. Θα ισχύσει ενδεχομένως αν επανεκλεγεί ο κος Σαμαράς, που τη ζήτησε και προφανώς υπολογίζει ότι προλαβαίνει στο μεσοδιάστημα να φέρει το περιβόητο email με τα νέα μέτρα στη Βουλή. Δε θα συμβεί, προφανώς, το ίδιο για μια κυβέρνηση που θα έχει πάρει ισχυρή εντολή πραγματικής διαπραγμάτευσης. Αφήστε που πια ούτε επικοινωνιακά δε δουλεύει. Άρχισαν ήδη, πριν ακόμη εκλεγούμε, να μιλάνε στην Ευρώπη για τον αναγκαίο χρόνο που θα πρέπει να δοθεί στη νέα κυβέρνηση ενόψει της διαπραγμάτευσης».
Ερώτηση: «Η κατάργηση του Μνημονίου θα είναι η πρώτη κίνηση της κυβέρνησής σας, εφόσον βεβαίως κερδίσετε τις εκλογές; Και πώς θα το πράξετε κ. Πρόεδρε; Με επιστολή σας προς τους δανειστές;»
Απάντηση: «Το μνημόνιο θα το καταργήσει ο ελληνικός λαός με τη ψήφο του στις 25 του Γενάρη. Θα το θάψει βαθιά στις αποθήκες της ιστορίας. Η νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα εξαγγείλει τις προγραμματικές δηλώσεις και θα εφαρμόσει το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης, όπως το προσδιορίσαμε τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και στο διαρκές μας συνέδριο τη περασμένη εβδομάδα. Ταυτόχρονα και ανεξάρτητα από την υλοποίηση του προγράμματός μας, θα επαναδιαπραγματευθούμε τις δανειακές συμβάσεις, διεκδικώντας μια ευρωπαϊκή ρύθμιση για το χρέος και πολιτικές ανάπτυξης για όλη την Ευρώπη. Την επιστολή προς τους δανειστές, λοιπόν κε Σκουρή, δε θα χρειαστεί να τη στείλω εγώ γιατί θα την στείλει ο λαός, το βράδυ των εκλογών».
Φυσικά, ακολούθησε σωρός επιστολών, πάντα με αρνητική για τη χώρα μας κατάληξη: Τουλάχιστον πέντε επιστολές Βαρουφάκη, έξι επιστολές Τσίπρα, επτά επιστολές Τσακαλώτου και μάλλον… έπεται συνέχεια:
Επιστολές Βαρουφάκη
-Αμέσως αμέσως, με δύο επιστολές του προς τον πρόεδρο του Eurogroup κ. Ντάισελμπλουμ, στις 11 και στις 16 Φεβρουαρίου 2015, ο κ. Βαρουφάκης ανέφερε πως τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις θα κατευθύνονταν στη μείωση του δημοσίου χρέους.
-Στις 18 Φεβρουαρίου 2015, οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, δι’ επιστολής Βαρουφάκη, ζήτησαν αυτό ακριβώς που ο κ. Τσίπρας διερρήγνυε τα ιμάτιά του ότι δεν θα ζητούσε ποτέ: Την εξάμηνη επέκταση της σύμβασης. Σε εκείνη την επιστολή ο κ. Βαρουφάκης αναφερόταν μάλιστα στους… επτά λόγους για τους οποίους ζητούσε την επέκταση (σημειώστε πως όλο το προηγούμενο διάστημα τα κυβερνητικά στελέχη διακήρυσσαν πως δεν θα ζητούσαν επέκταση).
Με εκείνη την επιστολή, ο Βαρουφάκης δεσμευόταν για υιοθέτηση μεταρρυθμίσεων, αποχή από μονομερείς ενέργειες, δέσμευση για επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2015 (όπως δηλαδή είχαν συμφωνηθεί από την κυβέρνηση Σαμαρά και την Τρόικα), επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το ύψος του οποίου δεν προσδιοριζόταν, εφαρμογή της απόφασης του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012 για το χρέος και συνέχιση της συνεργασίας της ελληνικής κυβέρνησης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ απλώς επικαιροποίησε την επέκταση που είχε ζητήσει και λάβει η προηγούμενη κυβέρνηση.
Έγραφε ο κ. Βαρουφάκης στην επιστολή του προς τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ και ενόψει της συνεδρίασης της ευρωομάδας, στις 20 Φεβρουαρίου:
«Αγαπητέ πρόεδρε του Eurogroup
Τα τελευταία πέντε χρόνια ο λαός της Ελλάδας έχει καταβάλει αξιοσημείωτες προσπάθειες για την οικονομική προσαρμογή. Η νέα κυβέρνηση δεσμεύεται σε μια ευρύτερη και βαθύτερη μεταρρυθμιστική διαδικασία που αποσκοπεί στη διαρκή βελτίωση των αναπτυξιακών και εργασιακών προοπτικών στην επίτευξη της βιωσιμότητα του χρέους και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, διασφαλίζοντας την κοινωνική δικαιοσύνη και μετριάζοντας το σημαντικό κοινωνικό κόστος της διαρκούσης κρίσης.
Οι ελληνικές Αρχές αναγνωρίζουν ότι οι από τις προηγούμενες κυβερνήσεις συμφωνηθείσες διαδικασίες διακόπηκαν από τις πρόσφατες προεδρικές και εθνικές εκλογές και ότι, ως αποτέλεσμα, αρκετές από τις τεχνικές διευθετήσεις έχουν ακυρωθεί.
Οι ελληνικές αρχές τιμούν τις οικονομικές υποχρεώσεις της Ελλάδας προς όλους τους πιστωτές, και δηλώνουν την πρόθεσή μας να συνεργαστούμε με τους εταίρους μας προκειμένου να αποτραπούν τεχνικές επιπλοκές στο πλαίσιο της Κύριας Σύμβασης Χρηματοπιστωτικής Διευκόλυνσης την οποία αναγνωρίζουμε ως δεσμευτική ως προς το χρηματοπιστωτικό και διαδικαστικό της περιεχομένου.
Σ ́αυτό το πλαίσιο, οι ελληνικές Αρχές αιτούνται τώρα την επέκταση της Κύριας Σύμβασης Χρηματοπιστωτικής Διευκόλυνσης (MFA) για μια περίοδο έξι μηνών από την λήξη της, κατά την οποία περίοδο θα προχωρήσουμε από κοινού, αξιοποιώντας την υπάρχουσα ευελιξία στην παρούσα διευθέτηση, προς την κατεύθυνση της επιτυχούς ολοκλήρωσης και αναθεώρησης στην βάση των προτάσεων, από τη μια πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης και από την άλλη των θεσμών.
Ο στόχος της αιτούμενης εξάμηνης παράτασης της διάρκειας της Σύμβασης είναι:
α) Να συμφωνήσει στους αμοιβαία αποδεκτούς χρηματοπιστωτικούς και διοικητικούς όρους, η εφαρμογή των οποίων, σε συνεργασία με τους θεσμούς, θα σταθεροποιήσει την δημοσιονομική θέση της Ελλάδας, θα επιτύχει τα κατάλληλα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, θα εγγυηθεί την βιωσιμότητα του χρέους και θα βοηθήσει στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2015 οι οποίοι λαμβάνουν υπόψη τους την παρούσα οικονομική κατάσταση.
β) να βεβαιώσει, συνεργαζόμενοι στενά με τους Ευρωπαίους και διεθνείς μας εταίρους, ότι οποιαδήποτε νέα μέτρα θα έχουν πλήρη χρηματοδότηση, απέχοντας από μονομερείς ενέργειες οι οποίες θα υπονόμευαν τους δημοσιονομικούς στόχους, την οικονομική ανάκαμψη και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
γ) Να επιτραπεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να επαναφέρει την εξαίρεση (waiver) σύμφωνα με τις διαδικασίες και τους κανονισμούς.
δ) Να επεκταθεί η διαθεσιμότητα των ομολόγων του EFSF που διατηρεί το ΤΧΣ (HFSF) για τη διάρκεια της Συμφωνίας.
στ) Να ξεκινήσουν οι εργασίες ανάμεσα στις τεχνικές ομάδες, για τη δυνατότητα ενός νέου Συμβολαίου για την Aνάκαμψη και την Aνάπτυξη στο οποίο προσβλέπουν οι ελληνικές Αρχές, ανάμεσα στην Ελλάδα, την Ευρώπη και το ΔΝΤ, και το οποίο θα μπορούσε να ακολουθήσει την τρέχουσα Συμφωνία.
η) Να συμφωνηθεί η εποπτεία υπό το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και, στο ίδιο πνεύμα, υπό το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, κατά τη διάρκεια της επεκταθείσας Συμφωνίας.
θ) Να συζητηθούν οι τρόποι της ενεργοποίησης της απόφασης του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012 σχετικά με τα δυνατά περαιτέρω μέτρα για το χρέος και τη βοήθεια τα οποία θα εφαρμοστούν, μετά την ολοκλήρωση της επεκταθείσας συμφωνίας, ως μέρος του Συμβολαίου που θα ακολουθήσει.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η Ελληνική Κυβέρνηση εκφράζει την αποφασιστικότητά της να συνεργαστεί στενά με τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ώστε: α) να επιτύχει δημοσιονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα, β) να διευκολύνει την Ελληνική Κυβέρνηση να εισάγει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις μακράς πνοής που απαιτούνται για την αποκατάσταση του βιοτικού επιπέδου εκατομμυρίων Ελλήνων πολιτών μέσα από τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, την επωφελή απασχόληση και κοινωνική συνοχή».
Δηλαδή, το μόνο που άλλαξε ήταν να βαφτίσουν το Μνημόνιο… Συμβόλαιο Ανάκαμψης και Ανάπτυξης. Όπως μάλιστα είπε ο κ. Τσίπρας κατά την ομιλία του στον ΟΟΣΑ στις 12 Μαρτίου 2015, η εξάμηνη παράταση της δανειακής σύμβασης θα ήταν «ένα ενδιάμεσο στάδιο προς ένα νέο Συμβόλαιο Ανάκαμψης και Ανάπτυξης»!
-Στις 24 Φεβρουαρίου, μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου 2015 και την περίφημη «Συμφωνία» (την οποία ουδέποτε δημοσιοποίησαν και ουδέποτε εφάρμοσαν), ο Βαρουφάκης έστειλε και νέα επιστολή προς τον Ντάισελμπλουμ. Η επιστολή συνόδευε την πρώτη λίστα προτεινομένων μεταρρυθμίσεων και δόθηκε στη δημοσιότητα στις 25 Φεβρουαρίου 2015. Το επτασέλιδο mail Βαρουφάκη, όπως αποκαλύφθηκε από το Ρόιτερ’ς, είχε ως εξής:
«Αγαπητέ Πρόεδρε του Eurogroup,
Στο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου η ελληνική κυβέρνηση κλήθηκε να παρουσιάσει στους θεσμούς, μέχρι τη Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015, μια πρώτη περιεκτική λίστα των μεταρρυθμιστικών μέτρων που προβλέπει και η οποία θα εξειδικευτεί περαιτέρω και θα συμφωνηθεί μέχρι το τέλος του Απριλίου 2015.
Εκτός της κωδικοποίησης του μεταρρυθμιστικού της προγράμματος, σύμφωνα με τις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο ελληνικό κοινοβούλιο, η ελληνική κυβέρνηση είναι επίσης αποφασισμένη να εργαστεί σε στενή συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους και θεσμούς, καθώς και με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και να αναλάβει δράσεις που ενισχύουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα, εγγυώνται την οικονομική σταθερότητα και προωθούν την οικονομική ανάκαμψη.
Η πρώτη περιεκτική λίστα των μεταρρυθμιστικών μέτρων ακολουθεί παρακάτω, όπως την προβλέπει η ελληνική κυβέρνηση. Πρόθεσή μας είναι να τα εφαρμόσουμε, βασιζόμενοι ταυτόχρονα στην τεχνική βοήθεια και χρηματοδότηση από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία».
Ειλικρινώς υμέτερος
Γιάνης Βαρουφάκης
Υπουργός Οικονομικών
Ελληνική Δημοκρατία»
Και ακολουθούσε η λίστα Βαρουφάκη, με δεσμεύσεις για την πάταξη της φοροδιαφυγής, τις δημοπρασίες για της άδειες των μέσων ενημέρωσης, αλλαγές στο ασφαλιστικό, συνενώσεις ταμείων, εφαρμογή αντικινήτρων κατά της πρόωρης συνταξιοδότησης εργαζομένων κυρίως στο δημόσιο και τις τράπεζες, ρύθμιση για τα κόκκινα δάνεια, συνολική μεταρρύθμιση του ΦΠΑ, η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνού και καυσίμων, είσπραξη φόρων από τον καπνό, συνέχεια της δημοσιονομικής προσαρμογής με έλεγχο και περικοπές - μη μισθολογικών δαπανών - του δημοσίου, επανεξέταση των ιδιωτικοποιήσεων χωρίς να θιγούν ή να αντιστραφούν όσες ήδη έχουν ολοκληρωθεί, σύνδεση καταβολής εισφορών με τις συντάξεις, αναμόρφωση του μισθολογίου στον δημόσιο τομέα χωρίς να κοπούν τα κατώτερα επίπεδα. Αναφερόταν επίσης ότι το χρονοδιάγραμμα της αύξησης του κατώτατου μισθού θα γινόταν σε συνεργασία με τους θεσμούς και ότι «το σχέδιο να προχωρήσει η μάχη ενάντια στην ανθρωπιστική κρίση, δεν θα έχει αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο».
-Στις 5 Μαρτίου 2015, ο Βαρουφάκης έστειλε νέα επιστολή στον Ντάισελμπλουμ με δεύτερη λίστα επτά μεταρρυθμίσεων (και πάλι ενόψει της συνεδρίασης του Eurogroup). Και πάλι γίνεται αναφορά στην ανάγκη «η επόμενη συμφωνία να έχει τη μορφή ενός Συμβολαίου για την Ανάκαμψη και την Ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας».
Με την επιστολή αυτή, ο υπουργός σχεδόν εκλιπαρεί να αρχίσουν οι συζητήσεις, αναφέροντας πως «είναι ανάγκη να αρχίσουν αμέσως οι συζητήσεις της τεχνικής μας ομάδας και της τεχνικής ομάδας των θεσμών».
Κάνει και πάλι αναφορά στην Δήλωση του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, αναφέρεται σε April deadline (άρα έχει αποδεχθεί τα τελεσίγραφα που δήθεν απορρίπτει μετά βδελυγμίας), κάνει αναφορά στην επέκταση της σύμβασης και υποστηρίζει ότι η εξειδικευμένη λίστα που θα επικυρωθεί από το Eurogroup, θα επικυρωθεί και από το ελληνικό κοινοβούλιο. Οπότε και… «θα αποτελέσει τη βάση του review» (δηλαδή της τρισκατάρατης αξιολόγησης που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα ολοκλήρωνε ποτέ).
Επιστολές Τσίπρα
-15 Μαρτίου 2015. Επιστολή Αλ. Τσίπρα στην Άγγελα Μέρκελ, που δημοσιοποιείται στις 22 Μαρτίου από τους Financial Times. Σ’ αυτήν καταγράφει τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου και παρουσιάζει ένα χρονικό από τις 20 Φεβρουαρίου ως την κατάθεση της πρώτης λίστας, στις 23 προς 24. Κάνει αναφορά στο Eurogroup της 9ης Μαρτίου, στο Brussels Group της 11ης Μαρτίου, στις αποφάσεις της ΕΚΤ της 4ης Φεβρουαρίου. Μιλά για διακοπές επικοινωνίας και καθυστερήσεις εκταμιεύσεων εξαιτίας των αποτυχιών του παρελθόντος στην ολοκλήρωση των προγραμματισμένων αξιολογήσεων. Υποστηρίζει ότι τα τεχνικά κλιμάκια φαίνεται να δίνουν μικρή σημασία στην 20ή Φεβρουαρίου και είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν στη γραμμή του Μνημονίου Κατανόησης που είναι προγενέστερο τόσο της 20ής Φεβρουαρίου όσο και της 25ης Ιανουαρίου. Διακηρύσσει πως προσδοκά σε επιτυχημένη αξιολόγηση ως το τέλος Απριλίου. Και κάνει αναφορά σε αυξημένες υποχρεώσεις (κυρίως προς το ΔΝΤ) για αποπληρωμή χρέους, των οποίων η εξυπηρέτηση μόνο μέσω εσωτερικών πηγών θα οδηγούσε σε μεγάλη ύφεση, «ένα ενδεχόμενο που δεν θα το επιτρέψω». (έμμεση αναφορά ότι θα προτιμήσει να πληρώσει μισθούς και συντάξεις και όχι το χρέος, δηλαδή αναφορά σε πιστωτικό γεγονός). Και μετά από όλα αυτά, ο κ. Τσίπρας διαβεβαιώνει ότι «η Ελλάδα δεσμεύεται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Δεσμευόμαστε πλήρως στη διαδικασία που καθορίζει η συμφωνία του Eurogroup». Και καταλήγει: «Σας απευθύνω έκκληση να μην επιτρέψετε ένα μικρό πρόβλημα ρευστότητας και σε ορισμένες «θεσμικές» αδράνειες να μετατραπούν σε ένα μεγάλο πρόβλημα για την Ελλάδα και την ευρωζώνη».
-22 Ιουνίου 2015. Επιστολή Τσίπρα σε Γιουνκέρ, όπου παραδέχεται ότι «η απάντηση της Ελληνικής Κυβέρνησης στις απαιτήσεις των Θεσμών για την κάλυψη των δημοσιονομικών κενών 2015-2016 υπήρξε απόλυτη και πλήρης».
-29 Ιουνίου 2015. Επιστολή Τσίπρα προς τους ηγέτες της ΕΕ με αίτημα για την παράταση του προγράμματος που λήγει στις 30 Ιουνίου (το οποίο απέρριψε το Eurogroup):
«Αγαπητέ Πρόεδρε, Αγαπητέ Πρωθυπουργέ,
Όπως γνωρίζετε, τους τελευταίους πέντε μήνες διεξήχθησαν εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των θεσμών - στο πλαίσιο της απόφασης του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου - για το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας της Ελλάδας.
Στις 27 Ιουνίου 2015, το ελληνικό κοινοβούλιο ενέκρινε με αυξημένη πλειοψηφία την πρόταση του υπουργικού συμβουλίου για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στις 5 Ιουλίου 2015 , το οποίο θα επιτρέψει στους Έλληνες να αποφασίσουν, αν θα δεχθούν ή όχι τις προτάσεις που υποβλήθηκαν από τους θεσμούς στην κυβέρνησή μας, στο πλαίσιο των παραπάνω διαπραγματεύσεων.
Για να διεξάγουμε το δημοψήφισμα σε ένα ήρεμο και θετικό κλίμα, που θα επιτρέψει στους Έλληνες να λάβουν αυτή την πολύ σημαντική απόφαση χωρίς εξωτερική πίεση, η Ελληνική Δημοκρατία υπέβαλε - στις 27 Ιουνίου, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Eurogroup - αίτημα για την παράταση της Κύριας Χρηματοδοτικής Οικονομικής Διευκόλυνσης (MAFA) για περίοδο ενός μήνα από την ημερομηνία της λήξης της. Οι διαπραγματεύσεις θα επαναρχίσουν στις 6 Ιουλίου 2015, με προοπτική επίτευξη μίας συμφωνίας αμέσως μετά, σε εναρμόνιση με την απόφαση των Ελλήνων. Δυστυχώς, και για ασαφείς λόγους, το αίτημα αυτό δεν έγινε αποδεκτό.
Η απόφαση αυτή - σε συνδυασμό με τη σχετική απόφαση της ΕΚΤ που ακολούθησε - οδήγησε σε σοβαρές επιπτώσεις στη χρηματοδότηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και τη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τις προτάσεις αυτές, αποτελεί ένα κυριαρχικό δημοκρατικό δικαίωμα των Ελλήνων, αναγκαίο για να διασφαλισθεί η ιδιοκτησία του προγράμματος οικονομικής βοήθειας που θα συμφωνηθεί τελικά με τους θεσμούς. Επιπλέον, το δημοψήφισμα εστιάζει μόνο στις προτάσεις των θεσμών και δεν εγείρει άμεσα ή έμμεσα οποιοδήποτε θέμα σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, στην οποία η ελληνική κυβέρνηση είναι πλήρως δεσμευμένη.
Στο πλαίσιο αυτό, θα ήθελα να ζητήσω από την κυβέρνησή σας να επανεξετάσει τη θέση της στο θέμα και να στηρίξει την επανεξέταση του αιτήματος της Ελληνικής Δημοκρατίας από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης με την προοπτική της έγκρισής του. Αυτή η απόφαση θα συμβάλει θα συμβάλλει στον κοινό στόχο της επίτευξης μίας αμοιβαία επωφελούς συμφωνίας για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών και του χρέους, που θα επαναφέρει την Ελλάδα στην ανάπτυξη εντός της Ευρωζώνης».
-30 Ιουνίου 2015. Επιστολή Τσίπρα προς τους δανειστές (Γιουνκέρ, Ντράγκι, Λαγκάρντ, με κοινοποίηση στους Ντάισελμπλουμ και Ρέγκλινγκ), με την οποία συνοδεύει τη νέα πρόταση της κυβέρνηση και η οποία περιλαμβάνει: Διατήρηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά, αναστολή εφαρμογής ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, νέο πλαίσιο για τις εργασιακές σχέσεις θα ψηφιστεί το φθινόπωρο του 2015, να μην εφαρμοστούν τα μέτρα της εργαλειοθήκης ΟΟΣΑ για το γάλα, τα φαρμακεία, το ψωμί και τις Κυριακές και να μην προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ. Με την επιστολή αυτή ο κ. Τσίπρας υπέβαλε αίτημα παράτασης του παλαιού προγράμματος από τον EFSF και αίτημα για ένα νέο πρόγραμμα από τον ESM. Την επομένη έφθασε η απαντητική επιστολή Ντάισελμπλουμ, με την οποία επισήμανε πως όσον αφορά στην παράταση του παλαιού προγράμματος από τον EFSF το Eurogroup της 30ης Ιουνίου επαναβεβαίωσε την απόφαση της 27ης Ιουνίου ότι δεν θα εγκρίνει την παράταση. Όπως ανέφερε, το πρόγραμμα του EFSF έληξε στις 30 Ιουνίου, καθώς επίσης και οι συμφωνίες που συνδέονται με αυτό, συμπεριλαμβανομένων των επιστροφών των κερδών από τα SMPs και τα ΑNFAs από τις χώρες της ευρωζώνης. Όσον αφορά στο αίτημα για νέο πρόγραμμα από τον ESM, η απάντηση είχε ως εξής: «Στις 20 Φεβρουαρίου οι ελληνικές αρχές είχαν δεσμευθεί κατηγορηματικά ότι θα τιμήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές της χώρας, πλήρως και έγκαιρα. Θα επανέλθουμε στο αίτημά σας για χρηματοοικονομική στήριξη από τον ESM μόνο κατόπιν και επί τη βάσει του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος». (Τα αποτελέσματα είναι γνωστά…)
-2 Απριλίου 2016. Επιστολή Τσίπρα στη Λαγκάρντ με αφορμή τις αποκαλύψεις των Wikileaks με συνομιλία Τόμσεν-Βελκουλέσκου. Ζητά να μάθει αν οι θέσεις τους αντανακλούν τις θέσεις του Ταμείου. Την επομένη έρχεται η απάντηση-κεραυνός της Λαγκάρντ. Χαρακτηρίζει «ανοησίες» την άποψη ότι τα στελέχη του ΔΝΤ χρησιμοποιούν ως διαπραγματευτική τακτική τη χρεοκοπία της Ελλάδας και ζητά από την Ελλάδα διασφάλιση της ιδιωτικότητας των στελεχών της.
-19 Αυγούστου 2015, προηγουμένη διαγγέλματος Τσίπρα με το οποίο ανακοίνωσε την προσφυγή στις κάλπες. Επιστολή Τσίπρα προς τον πρόεδρο του ευρωκοινοβουλίου με την οποία ζήτησε «να αποκτήσει το ευρωκοινοβούλιο, ως θεσμός με άμεση δημοκρατική νομιμοποίηση, ενεργό ρόλο στο ελληνικό πρόγραμμα». (Η κατάληξη είναι επίσης γνωστή).
Επιστολές Τσακαλώτου
-8 Ιουλίου 2015 (μετά το «δημοψήφισμα»): Επιστολή Τσακαλώτου προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM):
«Αγαπητέ πρόεδρε και γενικέ διευθυντά,
Εκ μέρους της Ελληνικής Δημοκρατίας (‘η Δημοκρατία’ ή ‘Ελλάδα’), με την παρούσα σας παρουσιάζω αίτημα για στήριξη σταθερότητας στο πλαίσιο των Άρθρων 12 και 16 της Συνθήκης του ESM δεδομένου του κινδύνου για την χρηματοοικονομική σταθερότητα της Ελλάδας ως κράτους μέλους και της ευρωζώνης συνολικά.
Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα ζητά από τον ESM δανειακή διευκόλυνση (‘Δάνειο’ ή ‘Πρόγραμμα’) με περίοδο διαθεσιμότητας για τρία χρόνια σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στο Άρθρο 13 της Συνθήκης του ESM και του Άρθρου 12 της Οδηγίας για τα Δάνεια. Το Δάνειο θα χρησιμοποιηθεί για να εκπληρωθούν οι δανειακές υποχρεώσεις της Ελλάδας και να διασφαλιστεί η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Σύμφωνα με τις αρχές αυτού του μεσομακροπρόθεσμου Προγράμματος, η Δημοκρατία δεσμεύεται σε μια ολοκληρωμένη σειρά μεταρρυθμίσεων και μέτρων που θα εφαρμοστούν στους τομείς της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, της χρηματοοικονομικής σταθερότητας και της μακροπρόθεσμης οικονομικής ανάπτυξης. Εντός του πλαισίου του Προγράμματος, προτείνουμε να εφαρμοστούν άμεσα μια σειρά μέτρων ήδη από την αρχή της επόμενης εβδομάδας που θα περιλαμβάνουν:
- μέτρα σχετικά με τη φορολογική μεταρρύθμιση
- μέτρα σχετικά με τις συντάξεις
Επίσης, θα συμπεριλάβουμε επιπρόσθετες δράσεις που θα αναλάβει η Δημοκρατία για να ενισχυθεί περαιτέρω και να εκσυγχρονιστεί η οικονομία της. Η ελληνική κυβέρνηση, την Πέμπτη 9 Ιουλίου το αργότερο, θα παραθέσει αναλυτικά τις προτάσεις της για μια ολοκληρωμένη και συγκεκριμένη ατζέντα μεταρρυθμίσεων προς αξιολόγηση από τους τρεις θεσμούς που θα παρουσιαστεί στο Euro Group.
Επιπροσθέτως, αποτελεί εκπεφρασμένο στόχο της ελληνικής κυβέρνησης στο τέλος της χρονικής περιόδου διαθεσιμότητας του Δανείου, ή και νωρίτερα, να επανακτήσει πλήρη και βιώσιμη χρηματοδότηση στις αγορές, ώστε να εκπληρώνει τις μελλοντικές απαιτήσεις χρηματοδότησης, καθώς και μία βιώσιμη οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση. Ως τμήμα των ευρύτερων συνομιλιών οι οποίες θα διεξαχθούν, η Ελλάδα χαιρετίζει την ευκαιρία εκμετάλλευσης εν δυνάμει μέτρων τα οποία θα ληφθούν ώστε το χρέος που συνδέεται με τον επίσημο τομέα να καταστεί μακροπρόθεσμα διατηρήσιμο και βιώσιμο.
Η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να τηρήσει τις οικονομικές της υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές της πλήρως και εγκαίρως. Έχουμε τη βεβαιότητα ότι τα κράτη μέλη κατανοούν τον επείγοντα χαρακτήρα της αίτησής μας για χορήγηση Δανείου αυτή τη στιγμή, με δεδομένη την εύθραυστη κατάσταση του τραπεζικού συστήματος, την έλλειψη διαθέσιμης ρευστότητας, τις επερχόμενες υποχρεώσεις μας, τη συσσώρευση εσωτερικών ληξιπρόθεσμων οφειλών, καθώς και την εκπεφρασμένη επιθυμία μας να αποπληρώσουμε τις ανεξόφλητες οφειλές μας προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Τράπεζα της Ελλάδος.
Επαναδιατυπώνουμε την δέσμευση της Ελλάδας να παραμείνει μέλος της ευρωζώνης και να σεβασθεί τους κανόνες και τις ρυθμίσεις ως κράτος μέλος. Ελπίζουμε στην ευνοϊκή και έγκαιρη εξέταση της αίτησής μας.
Για την αποφυγή αμφιβολίας, η επιστολή αυτή υπερισχύει της προηγούμενης επιστολής με ημερομηνία 30 Ιουνίου 2015.
Μετά τιμής,
ο υπουργός Οικονομικών»
-20 Ιουλίου 2015. Επιστολή ελληνικών αρχών προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (όταν το «Όχι» είχε γίνει «Ναι»), επί της οποίας βασίστηκε η συμφωνία του καλοκαιριού.
-23 Ιουλίου 2015. Ο κ. Τσακαλώτος αποστέλλει επιστολή προς την κ. Λαγκάρντ με την οποία προσκαλεί το Ταμείο να επιστρέψει στο ελληνικό πρόγραμμα, αιτούμενος νέο δάνειο:
«Αγαπητή κυρία Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου,
Οι ελληνικές αρχές έχουν δεσμευθεί να εφαρμόσουν μία σειρά από πολιτικές, οι οποίες θα ενδυναμώσουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα, θα ενισχύσουν τη χρηματοοικονομική σταθερότητα, τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και, κυρίως, θα κατανείμουν το κόστος της οικονομικής προσαρμογής με τρόπο δίκαιο, διορθώνοντας έτσι τις αδικίες του παρελθόντος.
Βεβαίως, κάποια από αυτά τα μέτρα έχουν ήδη νομοθετηθεί. Εκτιμούμε, όμως, ότι θα χρειαστεί αρκετός χρόνος πριν η ελληνική οικονομία μπορέσει να ανταποκριθεί και να επιστρέψει σε ένα δυναμικό και βιώσιμο δρόμο ανάπτυξης με δικαιοσύνη και κοινωνική συνοχή.
Με βάση τα παραπάνω και με στόχο να ανταποκριθούμε σε αυτές τις προκλήσεις, έχουμε αιτηθεί μίας νέας τριετούς δανειακής σύμβασης, η οποία έχει ήδη γίνει κατ’ αρχήν δεκτή, και οι όροι της οποίας είναι σήμερα υπό διαπραγμάτευση.
Ως εκ τούτου, και κατ’ εφαρμογή της απόφασης της Συνόδου Κορυφής της 12ης Ιουλίου 2015, σας ενημερώνουμε ότι αιτούμεθα μίας νέας δανειακής διευκόλυνσης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Προσδοκούμε τη συνέχιση της συνεργασίας μας με το Ταμείο».
-6 Μαΐου 2016. Επιστολή Τσακαλώτου προς τους ομολόγους του της ευρωζώνης ενόψει του Eurogroup της 9ης Μαΐου. Υποστηρίζει πως πακέτο 9 δις ευρώ δεν περνά από καμιά κυβέρνηση, δηλώνει ότι η κυβέρνηση βρίσκεται μέσα στο πνεύμα και στο γράμμα της συμφωνίας του καλοκαιριού 2015 και υπενθυμίζει ότι «προτείναμε έναν αυτόματο μηχανισμό αναπροσαρμογής των δαπανών του προϋπολογισμού –με αναφορά σε κάθε υπουργείο και λίγες συγκεκριμένες εξαιρέσεις για λόγους εθνικής ασφάλειας και προστασίας των ασθενέστερων στρωμάτων- ώστε να παράσχουμε την πρόσθετη διασφάλιση που απαιτούν χώρες-μέλη ότι θα είμαστε σε τροχιά για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2018». Όπως λέει «ένας τέτοιος μηχανισμός, σε συνδυασμό με το πακέτο μεταρρυθμίσεων, είναι υπεραρκετός για να κλείσει η πρώτη αξιολόγηση».
Η απάντηση των Βρυξελλών είναι αρνητική και τελικά η κυβέρνηση νομοθετεί στις 25 Μαΐου όλα τα προαπαιτούμενα.
-26 Μαΐου 2016. Επιστολή Τσακαλώτου προς Επίτροπο Οικονομικών Μοσκοβισί και επικεφαλής των Τεχνικών Κλιμακίων, Declan Costello, στην οποία τους επισημαίνει ποια θέματα δεν μπορεί να υλοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση καθώς αποτελούν «κόκκινες γραμμές» -«absolute red lines». Ως γνωστόν, όλες οι «κόκκινες γραμμές» καταρρίφθηκαν.
-2 Ιουλίου 2016. Επιστολή δέκα σελίδων Τσακαλώτου προς τους προϊσταμένους των θεσμών, Κλάους Ρέγκλινγκ (ESM), Μπενουά Κερέ (ΕΚΤ), Πόλ Τόμσεν (ΔΝΤ) και Πιερ Μοσκοβισί (Κομισιόν), με την οποία καταγγέλλει τη στάση των υφισταμένων τους κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης, κάνοντας αναφορά σε καθυστερήσεις και παράλογες απαιτήσεις.
