18 Απριλίου 2024
Του Δημήτρη Μανιατάκη*
Ο «εμπορικός πόλεμος» μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, εάν συνεχισθεί, δημιουργεί κινδύνους για χαμηλή ανάπτυξη ή και ύφεση στην Ευρωζώνη.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα οφείλει να προετοιμασθεί για να αντιμετωπίσει τις τυχόν αρνητικές συνέπειες από έναν «εμπορικό πόλεμο» που τείνει να μετατραπεί σε «νομισματικό πόλεμο».
Ήδη το κινεζικό γουάν κινείται στα χαμηλότερα επίπεδα 11ετίας της ισοτιμίας του έναντι του δολαρίου ΗΠΑ. Αυτό έχει αρνητικές συνέπειες για την οικονομία της Ευρωζώνης, καθώς το υποτιμημένο νόμισμα της Κίνας «επιδοτεί» και τις εξαγωγές της προς τις χώρες της Ευρώπης.
Δεν είναι όμως μόνον η υποτίμηση του γουάν που δημιουργεί κινδύνους για την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία. Η λίρα Τουρκίας έχει υποτιμηθεί σχεδόν κατά 75% έναντι του ευρώ μέσα στην τελευταία 10ετία! Αυτή η ανεξέλεγκτη υποτίμηση σαφώς ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και του τουριστικού τομέα της Τουρκίας έναντι αυτών της Ευρωζώνης ή της Ελλάδας.
«ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ…
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι η ετήσια μεταβολή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) στην Ευρωζώνη περιορίσθηκε στο +1,1% στο δεύτερο τρίμηνο 2019. Αντίστοιχα, στην ίδια περίοδο το ΑΕΠ στις «28» της ΕΕ έπεσε στο +1,0%. Πρόκειται για τη χαμηλότερη ανάπτυξη τελευταίων ετών!
Παράλληλα, τον Ιούλιο 2019 ο ετήσιος ρυθμός ανόδου του πληθωρισμού - με βάση τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (HICP) - υποχώρησε στην Ευρωζώνη στο +1,0%. Επίσης πρόκειται για τη μικρότερη άνοδο του πληθωρισμού των τελευταίων ετών.
Σημειωτέον ότι, το ΑΕΠ της Ελλάδας αυξήθηκε κατά +1,3% στο πρώτο τρίμηνο 2019 και ο πληθωρισμός +0,4%.
Με αυτά τα δεδομένα δημιουργούνται αβεβαιότητες για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, καθώς αυτές επηρεάζονται από:
· Επιβράδυνση της ανάπτυξης, που επηρεάζει τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία.
· «Δεύτερες σκέψεις» σε ότι αφορά στον αρχικό προγραμματισμό επενδύσεων.
· «Πιέσεις» για συμπίεση των τιμών πωλήσεων, λόγω του «εμπορικού πολέμου» και μεγάλων υποτιμήσεων νομισμάτων τρίτων (αναδυομένων) χωρών.
· Καθυστερήσεις στον προγραμματισμό εκδόσεων εταιρικών ομολογιών, καθώς η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Ευρώπη δεν αφήνει περιθώρια για νέες μεγάλες εκδόσεις, κλπ.
ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Τα «σύννεφα της οικονομικής επιβράδυνσης», που πυκνώνουν πάνω από την Ευρώπη, κάνουν πιο επιτακτική σήμερα τη λήψη μέτρων για την στήριξη των ελληνικών επιχειρήσεων. Τέτοια μέτρα μπορεί να είναι:
Η επιτάχυνση του όγκου της δανειοδότησης των επιχειρήσεων.
Πόσο θ’ «αντέξουν» οι βιομηχανίες όταν οι ρυθμοί δανειοδότησής τους παραμένουν αρνητικοί, με -0,9% τον περασμένο Ιούνιο;
Η δημιουργία «πολύ θετικού κλίματος» στις επενδύσεις είναι «μονόδρομος» για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας. Πολύ περισσότερο όταν στα τελευταία χρόνια οι επενδύσεις στην Ελλάδα διαμορφώνονται γύρω στο 10% του ΑΕΠ, έναντι του 20% στις χώρες της Ε.Ε.!
Πόσο έχει γίνει κατανοητό ότι το «επενδυτικό χάσμα» μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης μεγαλώνει συνεχώς στα 10 τελευταία χρόνια;
Η προώθηση ευρειών αναδιαρθρώσεων και ιδιωτικοποιήσεων κρατικών εταιρειών και ακινήτων είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία αυτή την περίοδο της οικονομικής αβεβαιότητας που επιστρέφει στην Ευρώπη.
Διότι ο εκσυγχρονισμός της ελληνικής οικονομίας αποτελεί την «καλύτερη άμυνα» σε περίοδο διεθνούς οικονομικής αβεβαιότητας.
* Πρόεδρος του Μανιατακείου Ιδρύματος, τέως διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ ΑΕ και ICAP AE
