Για το Κίνημα του Ναυτικού: Τότε ξέραμε τον εχθρό μας… Μέρες σαν κι’ αυτές, μέρες που η ανάγκη για εθνική ενότητα βαφτίστηκε «συναίνεση», μέρες που η ανάγκη για εθνική ομοψυχία ευτελίστηκε, καταλήγοντας σε μια προσπάθεια «να τα βρουν» πέντε άνθρωποι μεταξύ τους, μέρες που η χώρα έβαλε πωλητήριο και βγήκε στη δημοπρασία της ντροπής, νιώθεις πως δεν έχει απομείνει κάτι για να γιορτάσεις.

Και ξαφνικά, από το βάθος των χρόνων προβάλλει μια επέτειος – άλλη μια επέτειος για το ντροπιασμένο Έθνος – και κοντοστέκεσαι. Νομίζεις πως έχεις τελειώσει με τις μαγιάτικες μνήμες και επετείους – Ποντιακή Γενοκτονία, ενσωμάτωση της Επτανήσου, δολοφονία Λαμπράκη, θάνατος Παναγούλη…

Αλλά όχι. Υπάρχει κάτι ακόμη. Κάτι ακόμη για να κάνει το ταπεινωμένο Έθνος να βγάλει το κεφάλι από τις ερημιές.

Απόψε στις οκτώ, θα είμαστε εκεί. Θα ξαναδούμε το «Βέλος». Το αντιτορπιλικό της ανταρσίας κατά της δικτατορίας. Το σύμβολο της Αντίστασης. Του Πολεμικού Ναυτικού και των Ενόπλων Δυνάμεων.

Θα είμαστε εκεί, στην τελετή του ΓΕΝ και του Συνδέσμου Α/Τ «Βέλος», με Πρόεδρο τον πρωτεργάτη του Κινήματος, επίτιμο αρχηγό ΓΕΝ, ναύαρχο Νίκο Παππά.

25 Μαΐου 1973. 38 χρόνια από τότε. Από το Κίνημα του Ναυτικού.

Από το διάγγελμα:

«Έλληνες,

Από σήμερα το πρωί αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και άνδρες των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας ανέλαβον αγώνα δια την αποκατάστασιν της Δημοκρατίας. Ο αγών αυτός θα κρίνη το μέλλον των συνταγματικών μας ελευθεριών και την διεθνή θέσιν της χώρας.

Ημείς οι αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και άνδρες των Ενόπλων Δυνάμεων, χωρίς καμμίαν προσωπικήν φιλοδοξίαν και πιστοί εις τα παραδόσεις μας – παραδόσεις ποταμών αίματος χυθέντος υπέρ της ελληνικής ελευθερίας – αναλαμβάνομεν αγώνα μέχρις εσχάτων κατά των σφετεριστών της εξουσίας και καλούμεν τους λοιπούς συναδέλφους μας και τον Ελληνικόν Λαόν να συνδράμουν.

Κατά την ιστορικήν ταύτην στιγμήν, κανείς Έλλην δεν δικαιούται να απουσιάση από το εθνικόν προσκλητήριον. Αδιαφορία ή αδράνεια ισοδυναμούν προς στήριξιν της Δικτατορίας. Η υπόθεσις της ελευθερίας είναι κοινή υπόθεσις όλων μας. Ας κάνη καθένας το καθήκον του και με την βοήθειαν του Θεού, η νίκη θα είναι δική μας.

Ζήτω η Ελλάς.

Ζήτω η Ελευθερία…».

Από τον Όρκο:

«Ο υπογεγραμμένος… δίδω τον λόγον της στρατιωτικής μου τιμής ότι:

α. Θα συμμετάσχω εις κίνησιν ήτις θα αποβλέπη εις την δια παντός μέσου και τρόπο ανατροπήν ή εξαναγκασμόν της παρούσης κυβερνήσεως εις παραίτησιν δια την συγκρότησιν προσωρινής Κυβερνήσεως υπό ανεγνωρισμένην εθνικόφρονα προσωπικότητα επί τω σκοπώ επαναφοράς της πατρίδος εις την Συνταγματικήν Τάξιν.

. Θα αγωνισθώ ανιδιοτελώς δι’ όλων μου των δυνάμεων προς επίτευξιν του ως άνω τεθέντος σκοπού δια την σωτηρίας της Πατρίδος.

γ. Θα τηρήσω πάνσαν εχεμύθειαν επί της ως άνω κινήσεως, εν εναντία δε περιπτώσει θέλω υποστή πάσαν κύρωσιν».


Από την συνένωση όλων των πατριωτικών δυνάμεων σε έναν κοινό σκοπό. Ήταν ίσως η τελευταία φορά που τόσοι πολλοί και τόσο διαφορετικοί άνθρωποι κατόρθωσαν να συντονιστούν υπέρ της πατρίδας.

Τόσο πολύ, τόσοι πολλοί, τόσο δυνατά, που οι σημερινές επικλήσεις υπέρ μιας τεχνητής εθνικής ενότητας πάνω στα ερείπια, φαντάζει ύβρις.

Τόσοι καλοί, τόσοι ανιδιοτελείς, τόσοι ατρόμητοι, σαν έτοιμοι από καιρό να υψώσουν το ανάστημα στη χούντα, αψηφώντας τις διώξεις, τις κακουχίες, τα βασανιστήρια, ακόμη και το εκτελεστικό απόσπασμα της εσχάτης προδοσίας.

Σήμερα, θα γιορτάσουμε με το μυαλό σκοτεινιασμένο από τη σημερινή (πραγματική) εσχάτη προδοσία – το προδοτικό χρέος των 340 δις ευρώ. 

Ο καπετάνιος, οι αξιωματικοί και οι υπαξιωματικοί του «Βέλους», οι αξιωματικοί διοργανωτές του Κινήματος, οι δικηγόροι, οι δημοσιογράφοι, οι φοιτητές.

Ο ορμητικός καπετάνιος Παππάς και οι άνδρες του: Ματαράγκας, Χατζηπέρος, Γκορτζής, Προκοπάκης, Σπυριδάκης, Αβραάμ, Βιτάλης, Σαραφιανός, Σαμψών, Στράτος, Καραμίχας, Κωνσταντινίδης, Καλλίνος, Πανούσης, Ρουσσόπουλος, Ρετζής, Αυγερινός, Μυτακάκης, Αλοΐζος, Γκαρούτσος, Αντωνίου, Αγγελής, Ελευθεριάδης, Θεοδωρίδης, Ματζάνας, Κωστάκης – οι ζωντανοί. Και Ζησιμόπουλος, Κιμιγκέλης, Γούτσος, Ασημίνας – αυτοί που λείπουν από το ετήσιο προσκλητήριο.

Και όλοι εκείνοι που προετοίμασαν το Κίνημα, έμειναν πίσω, συνελήφθησαν και μαρτύρησαν ή υποδέχθηκαν και προστάτεψαν με κάθε μέσο, ηθικό και υλικό, τους αντιστασιακούς αξιωματικούς μετά την άφιξή τους στο Φιουμιτσίνο: Οι πρώην υπουργοί Παπαδόγγονας και Σταθόπουλος, οι συνάδελφοί τους αξιωματικοί Παναγιωταρέας, Κονοφάος, Σέκερης, Κοτσαρίδας, Μπατσιούλας, Μπαντουβάς, Νίκος και Βαρδής Βαρδινογιάννης. Οι ήρωες Μουστακλής, Παναγούλης και Πνευματικός. Ο Νικήτας Βενιζέλος, ο Πλυτάς, ο Αβέρωφ, η Αμαλία Φλέμινγκ, ο Κουράτος, ο Γιάννης Βούλτεψης, ο Νίκος Σηφουνάκης, ο ιδιοκτήτης της Πανσιόν «Ακρόπολις» στη Ρώμη Γιώργος Κοριέρης και η Ναπολιτάνα γυναίκα του, η πληθωρική σινιόρα Μαρία. 

Δεν τα αναφέρω τυχαία όλα αυτά τα ονόματα. Δεν το κάνω μόνο για να τιμήσω την προσφορά τους, σήμερα, ανήμερα της επετείου που ο Νίκος Παππάς, μετά από προδοσία, έλαβε την απόφαση να αρπάξει το «Βέλος», να εγκαταλείψει την άσκηση του ΝΑΤΟ και να το οδηγήσει στην Ιταλία, στέλνοντας ένα από τα πιο ηχηρά μηνύματα του αντιδικτατορικού αγώνα.

Τα αναφέρω γιατί μέρες που είναι, αξίζει να θυμόμαστε πως όταν ο σκοπός είναι πραγματικά κοινός και εθνικός, όταν το «εμείς» μπαίνει πάνω από το «εγώ», οι αληθινοί πατριώτες ξέρουν να συντονίζονται. Όπου κι’ αν ανήκουν. Όποιοι κι’ αν είναι.

Συντονίστηκαν στο ίδιο μήκος κύματος, που ήταν η αγάπη τους για την Πατρίδα, τη Δημοκρατία, την Ελευθερία.

Πέρσι, σε μια εκδήλωση στο Πολεμικό Μουσείο, για την παρουσίαση του αφιερωμένου στον Νίκο Παππά βιβλίου του Κωστή Γκορτζή, με το μνημόνιο φρέσκο, αναρωτιόμουν:

«Πώς στο καλό συντονίστηκαν όλοι αυτοί οι παράταιροι άνθρωποι, από τον  Βαρδινογιάννη ως την σινιόρα Μαρία από τη Νάπολη, πολλοί άγνωστοι μεταξύ τους που μέσα σε μια στιγμή, όταν ο Παππάς άρπαξε το καράβι και έφυγε,  ένωσαν τις δυνάμεις τους και πέτυχαν το ακατόρθωτο; Και πώς μετά από αυτό αποσυντονιστήκαμε όλοι, σκορπίσαμε και μείναμε βουβοί να παρακολουθούμε τους ιδιοτελείς και τους ανίκανους να αρπάζουν τη ζωή μας μέσα από τα χέρια μας;
 
Το σκηνικό της ιδιοτέλειας και του πελατειακού συστήματος άρχισε να στήνεται αμέσως μετά την Επανάσταση του 1821. Συνέβαιναν εθνικές καταστροφές, πόλεμοι, χρεοκοπίες, κι’ εκεί που θάλεγε κανείς πως τα παθήματα θα γίνονταν μαθήματα, το ίδιο αξιολάκτιστο σύστημα ξανάστηνε το σκηνικό. Η ιστορία της αθλιότητας επαναλήφθηκε και μετά την πτώση της χούντας. Το σκηνικό ξαναστήθηκε. Το σκηνικό του διχασμού, των «δικών μας» και των «δικών σας», των ρουσφετιών και των μπαξισιών. Άλλοι έχυσαν το αίμα τους για την εθνική ενότητα και άλλοι έχτισαν περιουσίες πάνω στον διχασμό. Άλλοι πήραν ένα αντιτορπιλικό και έγιναν αντάρτες των θαλασσών και άλλοι αγόρασαν υποβρύχια που γέρνουν. Άλλοι συντονίστηκαν για να σώσουν την πατρίδα και άλλοι για να την ληστέψουν.

Και πώς γίνεται όλοι να συντονίζονται την κρίσιμη ώρα στον κοινό σκοπό, εκτός από τους πολιτικούς μας ταγούς που έρχονται πάντα εκ των υστέρων και εκ του ασφαλούς να χτίσουν καριέρες πάνω στους αγώνες των άλλων;

Είμαστε σε πόλεμο, μας λένε. Ναι, αλλά ποιος είναι ο εχθρός; Τον ήξεραν οι Έλληνες τον εχθρό τους το 1821. Τον ήξεραν τον εχθρό τους και το 1940. Τον ήξεραν τον εχθρό τους και οι αντιστασιακοί της δικτατορίας. Τον ήξεραν τον εχθρό τους ο Νίκος ο Παππάς, οι αξιωματικοί του Κινήματος του Ναυτικού και της ανταρσίας του «Βέλους». Σήμερα, ποιος είναι ο εχθρός τους; Ποιος είναι ο εχθρός μας; 

Δυστυχώς, ο εχθρός είναι εσωτερικός. Χρόνια τώρα μοιράζει υποσχέσεις και εισπράττει μίζες. Κανένας ξένος και κανένας κερδοσκόπος δεν μας φταίει γι’ αυτό. Πάτησαν πάνω στη σαπίλα μας.

Όχι πως δεν υπήρχε και στις πιο ηρωικές περιόδους εσωτερικός εχθρός. Πάντα υπήρχαν οι δοσίλογοι, οι μαυραγορίτες, οι καταδότες, οι χαφιέδες, οι ιδιοτελείς που σε κάθε ευκαιρία φώναζαν «Βάστα Ρόμμελ».

Υπήρχε, όμως, ένας κεντρικός, αντικειμενικός εχθρός, ο κατακτητής ή ο καταπατητής των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Και ο υπέρτατος αγώνας  έκανε τους Έλληνες να περιφρονούν τον εσωτερικό εχθρό. Σήμερα, ο εχθρός είναι μόνο εσωτερικός. Και αυτό κάνει τον πόνο μας αβάσταχτο».

Εκείνον τον Μάιο του 1973, ήταν ίσως η τελευταία φορά που οι Έλληνες είχαμε την τύχη να σηκώσουμε όλοι μαζί το χέρι και με το δάχτυλο να δείξουμε με σιγουριά τον εχθρό μας.

Απόψε, εκεί, στο Άλσος Ναυτικής Παράδοσης στο Τροκαντερό, θα σηκώσουμε ξανά τα μάτια και θα κοιτάξουμε το θρυλικό «Βέλος», Μουσείο, σήμερα, του Αντιδικτατορικού Αγώνα.

Μόνο τα μάτια; Κι’ αν σηκώναμε το χέρι, προς τα πού θα δείχναμε, ψάχνοντας ξανά για τον εχθρό μας;

Μετέωρο θα έμενε. Ακόμη κι’ αν ήθελε να χρησιμοποιήσει και τα πέντε δάχτυλα, δεν θάξερε προς τα πού να πρωτοστραφεί…