Η ΕΛΣΤΑΤ μετατρέπεται σε ενός ανδρός αρχήΑνεξάρτητη Αρχή με άδεια άνευ αποδοχών από το… ΔΝΤ! Υπάλληλος του ΔΝΤ παραμένει ο επικεφαλής της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ, πρώην ΕΣΥΕ). Σύμφωνα με πληροφορίες από το ίδιο το ΔΝΤ, ο κ. Ανδρέας Γεωργίου, ο οποίος μέχρι την ημέρα (τον περασμένο Ιούνιο) που ανέλαβε καθήκοντα στην Ελλάδα, ήταν αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Στατιστικής του ΔΝΤ, δεν έχει παραιτηθεί από την θέση του, αλλά έχει πάρει άδεια άνευ αποδοχών!

Το γεγονός καταγγέλλει ομόφωνα και σε διαπαραταξιακό επίπεδο, ο Σύλλογος των Εργαζομένων στην ΕΛΣΤΑΤ (900 περίπου υπάλληλοι με υψηλή εξειδίκευση), δια του Προέδρου του Νίκου Κλουβάτου, εν όψει της αυριανής ψήφισης της διάταξης με την οποία ουσιαστικά καταργείται το Δ.Σ. της υπηρεσίας και στο πρόσωπο του Προέδρου συγκεντρώνονται όλες οι εξουσίες.

Πρόκειται για το άρθρο 11, το οποίο έχει ενταχθεί στο πολυνομοσχέδιο για την αποδόμηση των εργασιακών σχέσεων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και το οποίο συζητείται στην Βουλή με την διαδικασία του κατεπείγοντος. Με το συγκεκριμένο άρθρο, προβλέπεται πλήρης υπαγωγή των πάντων στον Πρόεδρο της ΕΛΣΤΑΤ!

Καταργείται δηλαδή στην πράξη η πολυδιαφημισθείσα από την κυβέρνηση και τον ίδιο τον  υπουργό των Οικονομικών Ανεξάρτητη Αρχή, της οποίας ο Πρόεδρος και  τέσσερα από τα επτά μέλη διορίσθηκαν από την Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής με ενισχυμένη πλειοψηφία  4/5, όπως προβλέπεται για τον διορισμό των μελών όλων των Ανεξαρτήτων Αρχών.

Ο κ. Παπακωνσταντίνου, αφού άφησε επί μήνες κενή την θέση του επικεφαλής της ΕΣΥΕ και αφού για ένα διάστημα ανέθεσε τα συγκεκριμένα καθήκοντα στον γ.γ. του υπουργείου κ. Πλασκοβίτη, πέρασε μεγάλο διάστημα διαφημίζοντας ότι στην υπηρεσία θα τοποθετηθεί  στέλεχος από την Eurostat, ώστε στο μέλλον να μην υπάρξουν αμφισβητήσεις για τα στοιχεία.

Τελικώς, τοποθέτησε άνθρωπο από το ΔΝΤ, για τον οποίο όμως, όταν το περασμένο καλοκαίρι τον παρουσίασε στα στελέχη της ΕΛΣΤΑΤ, δήλωσε ότι έχει παραιτηθεί από την θέση του στο Ταμείο.

Μέχρι στιγμής, όμως, δεν υπάρχει έγγραφο που να αποδεικνύει την παραίτησή του.  Αντίθετα, φαίνεται ότι προτίμησε να διατηρήσει την επίζηλη θέση του στον διεθνή οργανισμό, επιλέγοντας την οδό της αδείας άνευ αποδοχών.

Καμιά απάντηση από κυβέρνηση και Βουλή

Όπως είπαμε, η πληροφορία προέρχεται από ανθρώπους του ίδιου του ΔΝΤ.  Αλλά και δεν υπάρχει διάψευση ή πληροφόρηση από ελληνικής πλευράς.  Ο Σύλλογος των Υπαλλήλων της ΕΛΣΤΑΤ με έγγραφό του είχε ζητήσει πριν από τις περιφερειακές εκλογές από τον κ. Παπακωνσταντίνου να του γνωστοποιήσει αν υπάρχει παραίτηση.  Αλλά ο υπουργός δεν απάντησε.

Το ίδιο συνέβη και με το έγγραφο που ο Σύλλογος απέστειλε στον Πρόεδρο της Βουλής κ. Φ. Πετσάλνικο, από το γραφείο του οποίου έλαβαν την απάντηση ότι θα υπάρξει συνάντηση με το προεδρείο του Συλλόγου μετά τις περιφερειακές εκλογές.  Αλλά τέτοια συνάντηση μέχρι στιγμής ούτε έχει συμβεί, ούτε έχει προσδιοριστεί.

Το γεγονός είναι σοβαρό, διότι προκύπτει ότι η Βουλή, δια της Διάσκεψης των Προέδρων της, έχει διορίσει σε ανώτατη θέση ελληνικής Ανεξάρτητης Αρχής εν ενεργεία υπάλληλο του ΔΝΤ.

Παράλληλα, υπάρχει σύμφωνα με πληροφορίες  και ένα non paper, με το οποίο η ΕΛΣΤΑΤ θέτει ερώτημα στην Eurostat για το αν θα πρέπει να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες του Προέδρου. Υπάρχει και η απάντηση, με την οποία η Eurostat απαντά ότι αυτό είναι θέμα της Ελλάδας και δεν υπεισέρχεται σε θέματα εθνικής κυριαρχίας.

Το ιστορικό της… ανεξαρτησίας

Τον περασμένο Φεβρουάριο, ο κ. Παπακωνσταντίνου κατέθεσε νομοσχέδιο που προέβλεπε μόνιμο εκπρόσωπο της Eurostat ή της στατιστικής αρχής άλλης χώρας της ΕΕ στο Συμβούλιο του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος που επρόκειτο να συσταθεί για να γνωμοδοτεί για την ποιότητα των στατιστικών στοιχείων της ελληνικής οικονομίας.  (Πράγματι, στην ΕΛΣΤΑΤ εμφανίστηκε κάποια στιγμή ένας τεχνοκράτης από την Eurostat, ο οποίος έφερε κάποια τεχνογνωσία και μετά απήλθε).

Με το νομοσχέδιο εκείνο, που ψηφίστηκε και έγινε νόμος του κράτους στις 6 Μαρτίου, η ΕΣΥΕ μετετράπη σε Ανεξάρτητη Αρχή και μετονομάστηκε σε Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑ, αλλά της κόλλησαν και ένα Τ στο τέλος για να… γίνει πιο εύηχο το όνομά της)! Προβλέπεται επίσης ότι η νέα Αρχή εποπτεύεται από την Βουλή των Ελλήνων, η οποία εποπτεύει τη λειτουργία της, ελέγχει την εκτέλεση του προϋπολογισμού και δημοσιεύει το ετήσιο στατιστικό πρόγραμμα της ΕΛΣΤΑΤ.

Η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής διορίζει πλέον τον Πρόεδρο και τέσσερα από τα μέλη του επταμελούς Δ.Σ. (πράγμα το οποίο έπραξε, υπερψηφίζοντας την πρόταση του υπουργού των Οικονομικών, με ισχυρή πλειοψηφία – σχεδόν ομοφωνία – 4/5 και χωρίς να ελέγξει, όπως αποδεικνύεται, τίποτε).  Τα υπόλοιπα τρία μέλη προτείνονται και διορίζονται ως εξής: Ένα από τον υπουργό Οικονομικών, ένα από την Τράπεζα της Ελλάδος και ένα από τον Σύλλογο των Υπαλλήλων.

Κατά την συζήτηση στη Βουλή, ο κ. Παπακωνσταντίνου δήλωσε περιχαρής ότι πλέον το υπουργείο των Οικονομικών θα μπορεί να διορίζει μόνο ένα από τα μέλη του Δ.Σ. (γεγονός που μόνο προπαγανδιστική αξία έχει, καθώς και όλα τα υπόλοιπα μέλη από τον ίδιο προτείνονται, συμπεριλαμβανομένου, βεβαίως , και του Προέδρου, καθώς αδυνατούμε να πιστέψουμε ότι η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής έψαξε να βρει άνθρωπο από το ΔΝΤ και τον διόρισε χωρίς μάλιστα να έχει προηγουμένως στην διάθεσή της την παραίτησή του από τον διεθνή οργανισμό).

Παράλληλα, με τον νόμο, δίδεται  δυνατότητα πρόσβασης στα απόρρητα στατιστικά στοιχεία που τηρεί η ΕΛΣΤΑΤ «και σε άλλα πρόσωπα, εκτός από το προσωπικό της, στα οποία ανατίθενται στατιστικές εργασίες για λογαριασμό της», με την… υπόσχεση ότι θα διασφαλίζεται το απόρρητο (προβλέπονται ποινικές και διοικητικές κυρώσεις σε όσους παραβιάζουν το απόρρητο).

Μέχρι το περασμένο καλοκαίρι, λοιπόν, οπότε και διορίστηκε ο κ. Γεωργίου, όλοι γνωρίζαμε πως ο μόνος «ξένος» στην ΕΛΣΤΑΤ θα ήταν ο εκπρόσωπος της Eurostat. Τελικώς, την τελευταία ημέρα του Ιουνίου ανακοινώθηκε ότι για την θέση του Προέδρου της «Αρχής» επελέγη το στέλεχος του ΔΝΤ Ανδρέας Γεωργίου, μέχρι τότε αναπληρωτής προϊστάμενος του Τμήματος Στατιστικής του ΔΝΤ, αντιπρόεδρος ο Ν. Λογοθέτης, στέλεχος του ιδιωτικού τομέα και μέλη οι Ζωή Γεωργαντά, καθηγήτρια Στατιστικής στο Πανεπιστήμιο της Μακεδονίας, Α. Φιλίππου, καθηγητής Στατιστικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών και πρώην υπουργός Παιδείας και βουλευτής στην Κύπρο.

Στις 4 του περασμένου Αυγούστου, ο κ. Παπακωνσταντίνου παρουσίασε τον κ. Γεωργίου στους υπαλλήλους της ΕΛΣΤΑΤ, ξεκαθαρίζοντας πως το στέλεχος του ΔΝΤ παραιτήθηκε από την θέση του για να αναλάβει καθήκοντα στην Ελλάδα.

Τα στοιχεία που μας «έκαψαν»

Έκτοτε η νέα Αρχή αφήνεται στην ησυχία της και, όπως αποδείχθηκε, στα «μαγειρέματά» της.  Με αποτέλεσμα, να στείλει τα στοιχεία για την ελληνική οικονομία στη Eurostat με την κυβέρνηση (τον υπουργό κ. Παπακωνσταντίνου και τον υφυπουργό κ. Σαχινίδη) να διαρρηγνύει τα ιμάτιά της ότι… δεν γνώριζε τι στοιχεία εστάλησαν, διότι «η Αρχή είναι πλέον εντελώς ανεξάρτητη»!

Πέραν του ότι ανεξάρτητη αρχή με εν ενεργεία υπάλληλο του ΔΝΤ ως Πρόεδρο δεν υφίσταται, το πρόβλημα που δημιουργήθηκε είναι μεγάλο. Με βάση αυτά τα στοιχεία, τα οποία τον περασμένο Νοέμβριο πεισματικά αρνήθηκε η κυβέρνηση να δώσει στην Βουλή, αναθεωρήθηκε το έλλειμμα προς τα πάνω, φθάνοντας αισίως στο 15,4%.

Η εκ μέρους της κυβέρνησης πεισματική άρνηση κατάθεσης των στοιχείων με το πρόσχημα της ανεξαρτησίας της Αρχής είναι εντελώς παράνομη, αφού όλοι υπόκεινται στον κοινοβουλευτικό δια ερωτήσεων, επερωτήσεων και αιτήσεων κατάθεσης εγγράφων έλεγχο και όλοι υποχρεούνται να δίνουν τα στοιχεία που ζητεί η Βουλή – πόσο μάλλον μια υπηρεσία ή Αρχή.

Bέβαια, μετά από αυτό το πρωτοφανές γεγονός, ουδείς εντός του κοινοβουλίου δραστηριοποιήθηκε για να κληθούν οι εκπρόσωποι της Αρχής στην Βουλή, η οποία υποτίθεται ότι έχει την εποπτεία της, και να δώσουν εξηγήσεις.

Έτσι, χωρίς να δώσει λογαριασμό στην εποπτεύουσα αρχή της, δηλαδή στο κοινοβούλιο, η ΕΛΣΤΑΤ έστειλε τα στοιχεία που οδήγησαν στην εκ μέρους της Eurostat αναθεώρηση του ελλείμματος, με αποτέλεσμα τα νέα μέτρα. Αν το έλλειμμα δεν είχε αναθεωρηθεί προς τα πάνω, θα έπρεπε, βάσει του Μνημονίου, να εξοικονομηθούν 8 δις ευρώ. Μετά την αναθεώρηση, όμως, που η Eurostat σκόπιμα (και προφανώς σε συνεννόηση με την ελληνική κυβέρνηση) δημοσιοποίησε την επομένη του δεύτερου γύρου των περιφερειακών εκλογών (έχοντας εξαιρέσει μόνο την Ελλάδα από την ανακοίνωση της 22ας Οκτωβρίου που αφορούσε όλες τις χώρες της ΕΕ), βρεθήκαμε να ψάχνουμε για άλλα 6 δις ευρώ!

Πώς συνέβη αυτό; Μα επειδή η ΕΛΣΤΑΤ, που όμως μας είπαν στη Βουλή είναι «πραγματικά ανεξάρτητη και δεν ανακοινώνει τις εκθέσεις της ούτε στην κυβέρνηση», αποφάσισε να συμπεριλάβει και τα ελλείμματα των ΔΕΚΟ στα στοιχεία που απέστειλε, ενώ δεν είναι βέβαιο ότι κάνουν το ίδιο οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες όταν δίνουν τα στοιχεία τους προς έλεγχο!

Έτσι, λοιπόν, η κυβέρνηση έφθασε στο σημείο να δηλώνει ότι για ένα τόσο σοβαρό θέμα όπως είναι η αναθεώρηση του ελλείμματος και επομένως η διεύρυνση της μαύρης τρύπας και η δημιουργία της υποχρέωσης για λήψη νέων επώδυνων μέτρων, δεν έλαβε γνώση! Το γεγονός διαψεύσθηκε άμεσα, καθώς τότε, από την Κύπρο, ο υπουργός κ. Παπακωνσταντίνου δήλωσε πως η αναθεώρηση του ελλείμματος θα ξεπεράσει το 15%. Επομένως, γνώριζε και απλώς δεν έδωσε τα στοιχεία στη Βουλή!

Και το χειρότερο:  Η ΕΛΣΤΑΤ έστειλε τα συγκεκριμένα στοιχεία χωρίς να τα θέσει υπ’ όψιν του ίδιου του Δ.Σ., το οποίο δεν συνεκλήθη, όπως προβλέπεται, προς επικύρωσή τους!

Από τότε, δηλαδή, είχε ουσιαστικά καταργηθεί το Δ.Σ. το οποίο μόλις λίγους μήνες νωρίτερα είχε διοριστεί, αλλά και η ίδια η Αρχή, που είχε συσταθεί με νόμο μόλις στις 6 Μαρτίου.

Τώρα, η κατάργηση της Αρχής επικυρώνεται  και επίσημα, με το άρθρο 11 που ψηφίζεται κατεπειγόντως αύριο και από Ανεξάρτητη Αρχή την μετατρέπει στην… ενός ανδρός Αρχή!

Το αμαρτωλό παρελθόν

Πολλά θα είχε, τέλος, να πει κανείς για τον τρόπο με τον οποίο το ΠΑΣΟΚ είχε χειριστεί την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία και πριν από το 2004.

Ως γνωστόν, η έρευνα του εργατικού δυναμικού μέχρι και το 2003 γινόταν χρησιμοποιώντας την απογραφή πληθυσμού του 1991 και ενώ στο μεταξύ είχε γίνει, το 2001, νέα απογραφή πληθυσμού.  Και αυτό, βέβαια,  συνέβη για να εμφανίζονται μειωμένα τα ποσοστά της ανεργίας.

Επίσης, το 2004 η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι η ΕΣΥΕ, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι ο χρόνος παράδοσης του στρατιωτικού υλικού είναι απόρρητη πληροφορία, δεν κατέγραφε όλες τις σχετικές δαπάνες, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται υποεκτιμημένες.

Επί του προκειμένου υπάρχει και απάντηση (Οκτώβριος 2005) της Κομισιόν μετά από ερώτηση των τότε ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ Μπατζελή και Σηφουνάκη, σύμφωνα με την οποία υπήρχε «μια μεγάλης κλίμακας υποεκτίμηση των δημοσίων δαπανών που οφειλόταν στο γεγονός ότι από το 1997 δεν είχαν δοθεί στοιχεία στο υπουργείο Οικονομίας και οικονομικών και στην ΕΣΥΕ της Ελλάδος για τις παραδόσεις εξοπλισμού. Η απόφαση για την καταγραφή του ελλείμματος με την ταμειακή μέθοδο (από ΝΔ) έγινε δεκτή από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία λόγω της αδυναμίας να εφαρμοστεί σωστά κατά το παρελθόν η μέθοδος της παράδοσης».

Πρόβλημα είχε δημιουργηθεί  και με τα πλεονάσματα των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, καθώς, σύμφωνα με την ίδια έκθεση της Κομισιόν, η ΕΣΥΕ δεν είχε συντάξει σχετική βάση δεδομένων από το 2000. Τα στοιχεία για 2001, 2002, 2003 είχαν προκύψει με βάση διάφορους μακροοικονομικούς δείκτες και άλλες ανεπαρκείς πληροφορίες. Γι’ αυτό και η Κομισιόν είχε αμφισβητήσει τις λεγόμενες «άσπρες τρύπες» (2,3% του ΑΕΠ το 2000, 2,6% το 2001, 3,3% το 2002 και 3,7% το 2003).

Τέλος, όταν προέκυψε το γνωστό πρόβλημα με την αποστολή των στοιχείων του 2009, ο πρώην (επί Ν.Δ.) γ.γ. της ΕΣΥΕ κ. Μανώλης Κοντοπυράκης (προκάτοχός του επί Παπαντωνίου και Χριστοδουλάκη ήταν ο κ. Νίκος Καραβίτης), είχε δηλώσει ότι σύμφωνα με τον νόμο, η υπηρεσία λειτουργούσε ως ταχυδρόμος μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και της ΕΕ, απλώς διαβιβάζοντας ό, τι της έστελναν από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

Τώρα, η πολύπαθη υπηρεσία μετατρέπεται στην ενός ανδρός αρχή, ο οποίος δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι δεν συνεννοείται με τον υπουργό που τον επέλεξε γι’ αυτήν την θέση…