O Κeynes στο EurogroupΓράφει ο
Ηλίας Καραβόλιας
Αν ζούσε σήμερα ο J.M. Keynes, και τον καλούσε κάποιος ή κάποιοι - εκτός των Μέρκελ-Σαρκοζί εννοείται - στις Βρυξέλλες, μπορεί να μην παρέδιδε μαθήματα φιλελληνισμού, αλλά σίγουρα θα είχε να πει πολλά στους Ευρωπαίους εταίρους της Ευρωζώνης, όσον αφορά την οικονομική τους στρατηγική. Μάλλον θα τα έβαζε και με τον πρωθυπουργό του Κάμερον, που εξαιρεί την μεγαλύτερη off-shore του κόσμου( City Λονδίνου) από ρυθμίσεις και συμμόρφωση με τα διεθνή δρώμενα.
Ο άνθρωπος λοιπόν που γνώριζε καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο πώς οφείλει να αποδίδει κοινωνικά η οικονομική πολιτική, σίγουρα θα ήταν χρήσιμος στο Eurogroup. Κατά τον ίδιο, σίγουρα το δημόσιο χρέος δεν θα αναγορευόταν στην βασική αιτία της κρίσης. Τον φαντάζομαι να παραθέτει μια ανάλυση του τύπου:
«Η μειωμένη ανταγωνιστικότητα των περιφερειακών χωρών και τα μεγάλα ελλείμματα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών τους ήταν ένας πολύ σοβαρότερος λόγος για την έξαρση του χρέους στις χώρες της περιφέρειας της Ένωσης από τη διαχειριστική ανικανότητα των διοικούντων της. Για να καλύψουν το έλλειμμα, οι περιφερειακές χώρες είναι υποχρεωμένες να δανείζονται όλο και περισσότερο. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση του δημόσιου χρέους τους».
Σίγουρα, με το σκωπτικό και δηκτικό ύφος του θα επισήμαινε την πασιφανή πλέον σύγκρουση των δύο στόχων: Δηλαδή, ότι η εσωτερική υποτίμηση με τη μείωση των εισοδημάτων μειώνει αυτόματα και τα φορολογικά έσοδα του δημοσίου, και έτσι αντιστρατεύεται την επιδιωκόμενη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων.
Βέβαια τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και οι κύριοι φωστήρες του ΔΝΤ, αυτό έλπιζαν ότι θα ξεπερνιόταν με ακόμα μεγαλύτερη περικοπή των κρατικών δαπανών.
Πρόκειται για το περίφημο «εμπροσθοβαρές κομμάτι » του αρχικού μνημονίου, που πεισματικά συνεχίζεται και στο δεύτερο, άνευ αντισταθμιστικών αναπτυξιακών μέτρων.
Ενώ πολλοί, που δεν τον διάβασαν και πολύ αναλυτικά μάλλον, τον κατηγορούν για «κρατιστή», αυτός μάλλον θα τόνιζε κάποια σημεία που σχετίζονται με τις πεποιθήσεις του σχετικά με το διεθνές ελεύθερο εμπόριο και τους μηχανισμούς ανακύκλωσης πλεονασμάτων, πράγματα που ουδείς ασχολείται από τους έλληνες μαχητές μας στις Βρυξέλλες. Σίγουρα θα τόνιζε σε Παπαδήμο και Βενιζέλο, ότι σχεδόν κανένας επί 10 χρόνια στην Αθήνα δεν ενδιαφερόταν πλέον για το πάγιο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, του οποίου η χρηματοδότηση φαινόταν εξασφαλισμένη χάρη στο ευρώ.
Αλλά ένα μυαλό σαν τον J.M Keynes, κατ αρχήν θα τα έχωνε στις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις ισχυρές οικονομικά χώρες, οι οποίες δεν έχουν επίσης κανένα ενδιαφέρον να εμβαθύνουν στη σχέση ελληνικού δημόσιου χρέους και εμπορικού ελλείμματος. Τον φαντάζομαι να τονίζει στις ισχυρές χώρες της Ευρωζώνης:
‘’…. πέρα από την ελληνική περίπτωση, δεν επιθυμείτε να αποκαλυφθεί η εγγενής ροπή της Ζώνης σας, προς τη διεύρυνση των ανισοτήτων ανάμεσα στα μέλη της….’’
Μάλλον θα τους θύμιζε την λογική συνέπεια της ατυχούς δημιουργίας μια άριστης νομισματικής ζώνης: Όταν δημιουργείς έναν κοινό νομισματικό χώρο, τότε επικρατεί η ισχυρότερη οικονομία, έναντι των υπολοίπων.
Σίγουρα θα τους ανέλυε την πλήρη αποτυχία των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών πολιτικών, να αντιστρέψουν αυτή τη δυναμική και να εξισώσουν της οικονομικές συνθήκες ανάμεσα στα διάφορα κράτη-μέλη. Θα τους παρέθετε πειστικά στοιχεία που θα φανέρωναν ότι ο παλαιότερος στόχος της σύγκλισης του επιπέδου διαβίωσης σε όλη την Ένωση εγκαταλείφθηκε σιωπηρά και εξ ανάγκης: Δεν γίνεται να υπάρχει ομοιογενές βιοτικό επίπεδο μεταξύ χωρών που παράγουν βιομηχανικά προϊόντα κάποιες και βιοτεχνικά ή υπηρεσίες τριτογενούς τομέα, οι υπόλοιπες.
Τί θα τους πρότεινε; Όχι και τόσο ευχάριστα πράγματα, αλλά από αυτά που κατάφερα να κλέψω τόσες ώρες διαβάζοντας τον εδώ και μήνες, κατάλαβα τις προτεραιότητες που θα τους έθετε:
α) να ανακεφαλαιοποιηθεί και με χρήματα της ΕΚΤ το άρρωστο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, ίσως και να «εκκαθαριστεί» μέρος αυτού
β) να γίνει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εκδότης αναπτυξιακών ομολόγων για συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα στις χώρες του Νότου, ώστε να τονωθεί η απασχόληση.
γ) να εκδοθεί Ευρωομόλογο, ώστε με εγγύηση της ΕΚΤ, οι διεθνείς αγορές να αναχρηματοδοτήσουν τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης, και όχι μόνο.
Εννοείται ότι Σόιμπλε, Μέρκελ, Φινλαδοί, Αυστριακοί αλλά και Γάλλοι, θα τον θεωρούσαν κρυφο-μαρξιστή και αντι-φιλελεύθερο!
Mακάρι όμως να ζούσε και σήμερα αντί των ηγετών Ελλάδας, Ιταλίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας και Ιρλανδίας, να μιλούσε αυτός στο Eurogroup. Νομίζω ότι θα τα έβγαζε πέρα, κυρίως γιατί θα είχε στοιχεία και τεκμήρια να τους αποδείξει πώς είναι αναγκασμένη η Υφήλιος- και όχι πλέον μόνο η Ευρωζώνη- να γλιτώσει μια νέα Μεγάλη Ύφεση…