Γράφει ο
Νίκος Λυγερός

Στις 24 Αυγούστου 1960, το Συμβούλιο Ασφαλείας αποφάσισε να καλέσει τους αντιπροσώπους της Ελλάδας και της Τουρκίας να συμμετέχουν, χωρίς δικαίωμα ψήφου, στη συζήτηση για το ζήτημα της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ήταν το αποτέλεσμα που ακολούθησε τη Συνθήκη Ζυρίχης-Λονδίνου του 1959 και της Συνθήκης Εγγυήσεων του 1960 που υπεγράφη στις 26 Αυγούστου. Παρατηρούμε την ασυμμετρία μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου αφενός και της Ελλάδας και της Τουρκίας αφετέρου στα Ηνωμένα Έθνη. Ενώ υπάρχει απόλυτη συμμετρία στη Συνθήκη. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στα Άρθρα 2 και 4, τα οποία είναι συνδεδεμένα με το Άρθρο 1. Άξιο παρατήρησης είναι το γεγονός ότι η ένταξη της Κύπρου το 2004 στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το 2008 στην Ευρωζώνη ξεπερνά τα όρια που θέτει το Άρθρο 1. Επίσης το Άρθρο 4 δεν μπορεί να υποστηρίξει το πλαίσιο της εισβολής του 1974 αφού δεν επέτρεψε αυτή η δράση να επανέλθει η τάξη των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση. Είναι λοιπόν λάθος το θεσμικό επιχείρημα της Τουρκίας. Σε κάθε περίπτωση η ένταξη της Κύπρου στα Ηνωμένα Έθνη αποτελεί αλλαγή κύκλου.

https://lygeros.org/62966-gr/

Περί επιστολής του 1964

Η ανάγνωση της επιστολής του Προέδρου Johnson που έστειλε στις 5 Ιουνίου 1964 στον πρωθυπουργό της Τουρκίας, αποδεικνύει ότι όντως το 1964 η Τουρκία προετοιμαζόταν να κάνει μια εισβολή στην Κύπρο και ότι αυτή η παρέμβαση της Αμερικής εντός Ψυχρού Πολέμου την απέτρεψε. Έχει όμως σημασία ότι ήδη από τότε ο Πρόεδρος Johnson διευκρίνισε ότι δεν μπορούσε η Τουρκία να χρησιμοποιήσει τη Συνθήκη Εγγυήσεων για να δικαιολογήσει μια εισβολή. Έτσι κάνει συγκεκριμένη αναφορά στο Άρθρο 4. Και εξηγεί μάλιστα ότι δεν έχουν εξαντληθεί όλα τα μέσα συντονισμού μεταξύ των Εγγυητριών Δυνάμεων δηλαδή ο συντονισμός με την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό σημαίνει ότι τα πράγματα δεν θα ήταν τόσο εύκολα για την Τουρκία. Επισημαίνει επίσης το πλαίσιο της υπερδομής του ΝΑΤΟ σε σχέση με την Σοβιετική Ένωση. Αυτή είναι η αλήθεια. Δεν ήθελε η Αμερική να στηρίξει μια κρίση που θα προκαλούσε μια κρίση σε αυτό το επίπεδο της υψηλής στρατηγικής εκείνης της εποχής. Έτσι η εισβολή καθυστέρησε 10 χρόνια και δεν είχε σχέση με τα δεδομένα της δικτατορίας.

https://lygeros.org/63002-gr/